Les 5: Tsunami

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Pak je spullen: boek, schrift, pen, laptop

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)

Vragen tijdens het bekijken van de video

1. Welke schaal leggen ze ons uit in de video? Wat is de factor voor deze schaal?
2. Hoe sterk was de aardbeving in Oost-Turkije?
3. Wanneer vond de tsunami in Japan plaats?
4. Wat is een perfecte storm?
5. Hoeveel uur duurt het voordat een golf de Stille Oceaan oversteekt? (Pacific Ocean)
6. Welke maatregelen nemen Japanners om zich voor te bereiden op de natuurrampen?
7. Hoeveel aardbevingen vinden er plaats in de Ring van Vuur? In procenten
8. Waar gaat de volgende verwoestende aardbeving naartoe?

Huiswerkcontrole in LessonUp

Maak de opdrachten 2, 5 en 6 op blz.24-26

Leg uit wat epicentrum is zonder woorden aardbeving en beweging te gebruiken.

Bij een aardbeving vallen in de wijken met villa’s meer slachtoffers dan in de sloppenwijken op de hellingen van de stad.

1. juist
2. onjuist

Als je een aardbeving overleeft, kun je meteen daarna alsnog door een brand om het leven komen.

1. juist
2. onjuist

Voorkom dat je puin op je hoofd krijgt en bewusteloos raakt.

Kapot springende ruiten zorgen voor vallend glas.

Een trappenhal valt niet uit door een stroomstoring

Je kunt hiermee horen wat de overheid je aanraadt.

Viaducten en bruggen kunnen instorten. 

Zo kun je zien of er mensen vermist worden.

Aardbevingen zijn van alle tijden

Massaslingers

Variaties in verdiepingshoogte en breedte

Een aardbeving met ongeveer 86 000 doden

Een aardbeving met ongeveer 2000 doden

Rolluiken

Bij een aardbeving vallen in een rijk land meer slachtoffers omdat er meer inwoners in
hoge flatgebouwen wonen.

1. juist
2. onjuist

De naschokken van een aardbeving kunnen ook gevaarlijk zijn

1. juist
2. onjuist

Kies uit: 30 – 50 – 90 – 900 –  arm – arme – bezittingen – doorschieten – epicentrum – financiële – hoog – kennis – klem – plaatgrenzen – platentektoniek – Richter – rijk – rijke.

Aardbevingen ontstaan door ___________ . Daarom lijken kaarten van de ligging van gebieden met een _______________ aardbevingsrisico op de kaarten van de ligging van de ________.

Een aardbeving ontstaat doordat platen __________ zitten en in één keer ___________.

De kracht van een aardbeving wordt weergegeven met de schaal van ______________. Een aardbeving van 6 is op deze schaal ____  keer zo zwaar als een beving van 5 en ______ keer zo zwaar als een beving van 4.

In _________  landen is er meer geld en ________  om aardbevingsbestendig te bouwen dan in ________  landen. In een ____________ land zijn er vaak meer ____________  en daarom is de ______________  schade daar vaak groter dan in een _____________ land.

LEZEN 10 min

Lezen

https://www.nu.nl/klimaat/6303415/al-een-jaar-recordtemperaturen-in-oceanen-tekenen-dat-opwarming-versnelt.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

Leerdoelen 1.4

Als je deze paragraaf hebt bestudeerd:

• weet je wat een tsunami is en wat de gevolgen van tsunami’s kunnen zijn;
• begrijp je hoe tsunami’s ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
• kun je op een kaart de kusten aanwijzen die door tsunami’s getroffen kunnen worden.
  
  

Hoe?

Uitleg

Een tsunami is een grote vloedgolf die ontstaat door een aardbeving in de zeebodem

Hoe ontstaat een tsunami?

Extra

Waar?

Kustlijn van alle continenten, vooral bij Ring van Vuur.

Ontstaan van tsunami:

• aardbeving in oceaanbodem
• aardplaat geeft oceaanwater een duw
• golfbeweging in water

• golf nadert ondiepe kustzone
  
• optreden grondeffect
  
• golf neemt in hoogte toe
  
• zuiging aan voorkant golf
• kustlijn trekt zich terug

• supergolf bereikt kust
• extreem krachtige, hoge, verwoestende golf
• golf met dezelfde kracht terug naar zee
• verwoestende zuigende werking

Gevolgen van tsunami's:

• geen tijd om te vluchten
• sterke vloedgolf verwoest alles
• aardbevingsschade kan vluchtroute blokkeren

Grotere gevolgen voor arme landen, omdat rijke landen:

• een beter waarschuwingssysteem kennen
• hogere en stevigere dijken kunnen bouwen
• gebouwen steviger zijn gebouwd
• beter vervoer om snel te kunnen vluchten

Start video: 1:25

Hazard management 

Zelfstandig werken