Leervragen pargraaf 3.4: Sociale wetten, schonere steden.

Inleiding paragraaf 3.4: Sociale wetten, schonere steden.

in de tweede helft van de 19de eeuw werd duidelijk dat er aan de leefomstandigheden van de arbeiders wat moest veranderen. Door Armoede, ziektes en smerige woonomstandigheden was het ook voor veel liberalen duidelijk dat het zo niet meer verder kon.
Men sprak van de Sociale Kwestie. Voor arbeiders was de sociale kwestie vooral de strijd om erkennig en hun recht om voor hun eigen belangen op te komen.
We lezen 3.4 en bekijken de bronnen.
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 2

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Inleiding paragraaf 3.4: Sociale wetten, schonere steden.

in de tweede helft van de 19de eeuw werd duidelijk dat er aan de leefomstandigheden van de arbeiders wat moest veranderen. Door Armoede, ziektes en smerige woonomstandigheden was het ook voor veel liberalen duidelijk dat het zo niet meer verder kon.
Men sprak van de Sociale Kwestie. Voor arbeiders was de sociale kwestie vooral de strijd om erkennig en hun recht om voor hun eigen belangen op te komen.
We lezen 3.4 en bekijken de bronnen.

Slide 1 - Tekstslide

Welke maatregelen werden er genomen om de slechte leefomstandigheden aan te pakken?
A
Er werd onderzoek gedaan door artsen om ziekte te voorkomen.
B
Men ging schoner leven door b.v. het vuil op te halen.
C
Er kwam vanuit de overheid voorlichting op hygiëne.
D
Men mocht gratis naar de kapper.

Slide 2 - Quizvraag

Sociale wetten
In de paragraaf wordt het woord sociaal vaak genoemd.
Sociale wetten en de Sociale kwestie. wat betekend dit woord nou eigenlijk?

Ga bij de volgende Dia naar de webpagina en zoek de betekenis van sociaal op. Welke betekenis vindt jij het beste passen?

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Link

Voor de Sociale kwestie
Was Nederland een nachtwakersstaat.

Een nachtwakersstaat is een staat waar de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeit met de burgers. De enige taak van de overheid is in beginsel het garanderen van de veiligheid van de inwoners door het zorgen voor politie en krijgsmacht.

Slide 5 - Tekstslide

Na de Sociale Kwestie
Veranderde Nederland langzaam in een verzorgingsstaat.

Bekijk het filmpje in de volgende dia en maak dan de opdracht. Sleep de plaatjes naar het juiste vak.


Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

De taak van de overheid
Voor 1870
Nachtwakersstaat

Na 1870
verzorgingsstaat

Slide 8 - Sleepvraag

De eerste Sociale wet
Samuel van Houten was een liberale politicus. Hij was degene waarvan zijn eerst sociale wet in 1874 werd aangenomen door de tweede kamer. De Kinderwet Van Houten was een reactie op de kinderarbeid die ontstond door de industrialisatie.

Lees Sociale wetten: blz. 50 van je tekstboek
Welke maatregelen werden er door de overheid genomen om de leefomstandigheden van de arbeiders te verbeteren?

Slide 9 - Tekstslide

Welke (sociale) wetten worden er genoemd in de tekst? noem het jaartal met de wet erachter.

Slide 10 - Open vraag

Verschil tussen arm en rijk?
Aan het einde van de 19de eeuw werd duidelijk dat de verschillen tussen arm groot waren. Veel mensen vonden dat arme mensen zichzelf in deze situatie hadden gebracht  de volgende oorzaken werden hiervoor genoemd:

Oorzaken van armoede: huwelijk, gokken, alcoholisme

Bekijk de bronnen op de volgende slide.
Vind je dat sommige arbeider werden uitgebuit? Ben je zelf verantwoordelijk als je arm bent?

Slide 11 - Tekstslide

Achtervertrek in een kelderwoning aan de Amsterdamse Nieuwe Spiegelstraat (circa 1900).
Petrus Regout (1801-1878)

Slide 12 - Tekstslide

Je hebt nu veel gelezen en gezien over de leefomstandigheden van arbeiders. Vind jij dat de arbeiders werden uitgebuit of hadden ze het aan zichzelf te danken? Licht je antwoord toe.

Slide 13 - Open vraag

Samenvatten
Je ben wat meer te weten gekomen over de Sociale Kwestie. De levensomstandigheden van de arbeiders. De rol van de overheid in de 19de eeuw en hoe deze veranderde. Probeer nu alles voor je zelf samen te vatten. Je gaat in de volgende dia antwoord geven op de hoofdvraag van de paragraaf.

Waarom en hoe probeerde de overheid na 1870 de levensomstandigheden van arbeiders te verbeteren?

Slide 14 - Tekstslide

Waarom en hoe probeerde de overheid na 1870 de levensomstandigheden van arbeiders te verbeteren?

Slide 15 - Open vraag

Slide 16 - Video

Slide 17 - Video

Opsomming Sociale wetten
1874     Kinderwetje van Samuel van Houten
1901      Leerplichtwet
1919      Arbeidswet

Later kwamen er nog meer sociale wetten


Slide 18 - Tekstslide

Begrippen
De Sociale kwestie:  De discussie over het probleem van armoede en van de slechte leefomstandigheden van arbeiders.

Sociale wet:  Wet van de overheid om het leven van (arme) mensen te verbeteren. 

Verzorgingststaat: Sociaal systeem waarin de overheid zorg draagt voor het welzijn van zijn burgers


Slide 19 - Tekstslide