In deze les zitten 21 slides, met tekstslides.
Alles wat bruikbare energie kan leveren noem je een energiebron.
Te denken valt aan:
- (fossiele)brandstoffen, de brandstof voor energiecentrales die elektriciteit opwekken.
- uranium, levert energie die in kerncentrales gebruikt wordt om elektriciteit op te wekken.
- de zon, deze energie kan door zonnepanelen worden omgezet in elektriciteit
- de wind, deze energie kan door windmolens worden omgezet in elektriciteit, of de kracht van de wind kan worden gebruikt om iets in beweging te zetten bijv. schepen (zeilen)
- water, de kracht van water kan worden gebruikt om elektriciteit op te wekken
bliksem bevat ook veel energie, toch noemt men dit geen energiebron, omdat bliksem niet vaak genoeg aanwezig is om dit als energiebron te gebruiken.
bruikbare energie komt van energiebronnen die:
- (bijna) altijd beschikbaar zijn,
- genoeg energie leveren voor dagelijks gebruik en
- eenvoudig om te zetten zijn naar een bruikbare vorm van energie, zoals elektriciteit.
Je kunt verschillende brandstoffen verbranden, enkele voorbeelden zijn hout, papier, spiritus, aardolie, aardgas en steenkool. niet alle brandstoffen zijn fossiele brandstoffen. aardgas, aardolie en steenkool zijn wel voorbeelden van fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen zijn, zoals het woord fossiel al doet vermoedden, brandstoffen die zijn ontstaan uit resten van dode planten en dieren (fossielen) die miljoenen jaren geleden zijn gestorven.
fossiele brandstoffen: fossiele brandstoffen zijn brandstoffen die zijn ontstaan uit resten van dode organismen die miljoenen jaren geleden zijn gestorven. deze resten zijn onder diverse aardlagen gekomen en door hoge druk en temperatuur zijn deze samengeperst. olien en gassen zijn uit deze resten geperst en dat kent men als aardolie en aardgas. de overige rest noemt men steenkool.
1.) in grote branders worden fossiele brandstoffen verbrand (meestal aardgas of steenkool, maar aardolie kan ook)
2.) de warmte energie die vrij komt uit het verbranden van deze fossiele brandstoffen wordt gebruikt om water op te warmen. water zal hierbij gasvormig worden (stoom).
Om de aarde zit een laag met gassen, de atmosfeer genaamd. In de atmosfeer zitten van nature gassen, waaronder koolstofdioxide en methaan. Deze gassen noemt men broeikasgassen. broeikasgassen zorgen dat de warmte die de aarde uitstraalt vast wordt gehouden, hierdoor wordt het warmer op aarde, net als in een broeikas.
zonder natuurlijk broeikaseffect zou het op aarde zo'n 30 graden kouder zijn, daar moet je toch niet aan denken?!
De aarde heeft dus een natuurlijk broeikaseffect. Dit natuurlijke broeikaseffect is wenselijk, anders is leven op aarde erg moeilijk/niet goed mogelijk. (als het 30 graden kouder is wordt het verbouwen van gewassen en het houden van vee wat moeilijk)
Echter door de uitstoot van extra koolstofdioxide door de industrie, verkeer en landbouw wordt dit broeikaseffect waarschijnlijk versterkt. In deze sectoren vinden namelijk verbrandingsprocessen plaats en bij volledige verbranding komt altijd koolstofdioxide vrij. De landbouw produceert ook nog extra methaan (gas dat in poep zit van de landbouwdieren). Door dit versterkte broeikaseffect warmt de aarde meer op dan nodig, hierdoor kunnen de koolkappen smelten, sommige gebieden worden te warm om nog gewassen te verbouwen (geen landbouw meer mogelijk) --> woestijnvorming.
uranium levert energie voor het opwekken van elektriciteit in kerncentrales. Uranium wordt hierbij niet verbrand zoals fossiele brandstoffen, maar gespleten. Bij het splijten van uraniumkernen komt veel energie vrij die gebruikt kan worden om water op te warmen tot stoom net als in de energie centrales die fossiele brandstoffen verbranden.
Bij het verbranden van brandstoffen komt er altijd koolstofdioxide (broeikasgas) vrij. kerncentrales verbranden geen brandstoffen, dus komt er geen koolstofdioxide vrij. kerncentrales dragen dus niet bij aan het broeikaseffect en centrales die fossiele brandstoffen verbranden wel. groot nadeel van kerncentrales is dat de gespleten kernen radioactief zijn en dit lange tijd ook blijven. Dit kernafval kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid als dit niet goed opgeslagen wordt. Daarbij moet dit afval duizende jaren worden opgeslagen.
Bij het vergelijken van energie soorten (om te kijken welke vorm het minst schadelijk is voor het milieu, dus welke is het duurzaamst) moet je in ieder geval kijken naar:
> raken de grondstoffen ooit op (uitputting)
> komen er veel afvalproducten vrij (uitlaatgassen of radioactief restafval)
> raken planten/dieren ziek of gaan ze dood (dit is bijv. het geval bij horizonvervuiling door windmolens. hierdoor nemen trekvogels in aantal af. lees: ze vliegen zich dood in de wieken)