Hoofdstuk 7: Gevaarlijke stoffen A

Wat betekent PGS?
1 / 46
volgende
Slide 1: Open vraag
LogistiekMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 46 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 240 min

Onderdelen in deze les

Wat betekent PGS?

Slide 1 - Open vraag

PGS
Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen

Een gevaarlijke stof is een stof die een risico vormt voor de veiligheid en/of gezondheid van de mens en de staat van het milieu.

Slide 2 - Tekstslide

Wat is de Arbowet?

Slide 3 - Open vraag

Doel van de Arbowet
De Arbowet heeft als doel dat iedere werknemer veilig, gezond en prettig (welzijn) kan werken.

Onder arbeidsomstandigheden verstaan we:
* de veiligheid
* de gezondheid
* het welzijn tijdens het werk

Slide 4 - Tekstslide

Arbowet
In de Arbowet staan algemene richtlijnen waaraan bedrijven zich moeten houden. De Arbowet noemt men dan ook een 
RAAMWET!

Inspectie van SZW houdt toezich op naleving van de Arbowet.

Slide 5 - Tekstslide

Arbeidsomstandigheden
Goede arbeidsomstandigheden in het bedrijf zijn een verantwoordelijkheid van:
* werkgever
* werknemer


Slide 6 - Tekstslide

Verplichtingen van de werkgever
Werkgever is verplicht een Arbobeleid te voeren:
--> Arbojaarplan (>100 werknemers dan verplicht overleg OR)
--> Arbojaarverslag (>100 werknemers verplicht dit te maken)
--> RI&E (wat zijn de risico's - hoe dit aan te pakken?)
--> Ziekteverzuimbeleid
--> Voorlichting
--> Ongevallen melden
--> BHV
--> Derden (bezoekers of omwonenden)

Slide 7 - Tekstslide

Verplichtingen van de werkgever
Werkgever is verplicht een Arbobeleid te voeren:
* ze dienen juiste werkmethoden aan te bieden
* ze dienen gevaren bij de bron aan te pakken
* de werkplek, de werkmethode en de gereedschappen dienen ergonomisch te zijn
* de juiste werkzaamheden dienen voor de juiste werknemers te zijn
* ze dienen werk aan te bieden wat het welzijn van de werknemer bevordert

Slide 8 - Tekstslide

Recht op werkonderbreking
Soms heb je recht je werk te onderbreken. De werkonderbreking dient dan wel direct bij de bedrijfsleiding gemeld te worden.

* direct gevaar voor explosie
* direct vrijkomen van een gevaarlijke stof met een accuut effect
* direct gevaar door het gebruik van onveilig gereedschap of hulpmiddelen

Als blijkt dat de werknemer volgens inspectie SZW terecht het werk heeft onderbroken, dan is er recht op doorbetaling

Slide 9 - Tekstslide

Onderzoek
Alle werknemers moeten door de werkgever in staat worden gesteld zich regelmatig te laten onderzoeken; dit is vrijwillig. Dit gebeurt door middel van het PAGO
P periodiek
A arbeids
G gezondheidskundig
O onderzoek

Inspectie SZW houdt toezicht op de naleving van de Arbowet!

Slide 10 - Tekstslide

Wm = Wet Milieubeheer
Is in Nederland de belangrijkste wet op het gebied van milieubescherming. Gevaarlijke stoffen kunnen een bedreiging vormen voor het milieu.

De wet bepaalt op welke manier en met welke middelen je het milieu kunt beschermen.


Slide 11 - Tekstslide

REACH-wetgeving
REACH
Registratie
Evaluatie
Autorisatie en restrictie van 
CHemische stoffen

Risicobeheersing bij bedrijven met chemische stoffen


Slide 12 - Tekstslide

Opslag en PGS
Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen

Voor het opslaan van verpakte gevaarlijke goederen moet een bedrijf voldoen aan de richtlijn Publicatiereek Gevaarlijke Stoffen 15 (PGS 15). Hierin staan eisen voor
* brandveiligheid
* arbeidsveiligheid
* milieuveiligheid

Slide 13 - Tekstslide

Hoofdstuk 7: gevaarlijke stoffen
  • In de chemische industrie wordt gewerkt met chemische stoffen

  • De chemische stoffen zijn nuttig, maar hebben ook gevaarlijke eigenschappen 

  • Chemische stoffen met gevaarlijke eigenschappen noemen we gevaarlijke stoffen 

Slide 14 - Tekstslide

Wat zijn gevaarlijke
stoffen?

Slide 15 - Woordweb

Gevaarlijke stoffen
Chemische stoffen die gevaarlijke eigenschappen hebben!

Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die reeds in betrekkelijk kleine hoeveelheden, door hun specifieke eigenschappen, gevaarlijk kunnen zijn voor mens, dier, plant en milieu.

Slide 16 - Tekstslide

PGS 15: opslag tot 250kg
De regels voor opslag van gevaarlijke stoffen gelden niet voor bepaalde ondergrenzen van kleinere hoeveelheden minder gevaarlijke stoffen. 
  • afhankelijk van gevaarsaspecten tussen 1 en 250kg
  • mogen niet op werkvloer opgeslagen zijn, mits werkvoorraad



Slide 17 - Tekstslide

PGS 15: opslag tot 10.000kg
Voor opslagvoorzieningen tot 10 ton volstaat in veel gevallen een basisvoorziening.

In bepaalde opslagsituaties wordt vanaf een opslaghoeveelheid van 2,5 ton een branddetectiesysteem met doormelding geëist.


Slide 18 - Tekstslide

PGS 15: opslag vanaf 10.000kg
Voor opslagvoorzieningen van gevaarlijke stoffen en/of CMR-stoffen tot en met 10.000kg, kan met een basisvoorziening worden volstaan. 

Verpakte gevaarlijke stoffen en CMR-stoffen moeten worden opgeslagen in een daarvoor bestemde opslag voorziening. De noodzakelijk werkvoorraad is hiervan uitgezonderd.
ADR klasse 1 t/m 9 
4.1, 4.2, 4.3,
5.1, 5.2
6.1, 6.2
Werkvoorraad
= verkapte opslag 

Slide 19 - Tekstslide

CMR-stoffen
CMR-stoffen

De afkorting CMR staat voor:
• Carcinogeen: kankerverwekkend.
• Mutageen: schadelijk voor het erfelijk materiaal in uw cellen. Dit kan leiden tot erfelijke
afwijkingen bij (ongeboren) kinderen en in veel gevallen zijn deze stoffen ook kankerverwekkend.
• Reprotoxisch: schadelijk effect op de vruchtbaarheid, namelijk verminderde vruchtbaarheid
en/of effect op het ongeboren kind.

Slide 20 - Tekstslide

Opslag andere stoffen
Andere stoffen zijn mogelijk om bij gevaarlijke stoffen op te slaan mits:
Totale hoeveelheid opslag niet meer dan 10 ton
Geen gevaarlijke stoffen geclassificeerd als verpakkingsgroep O
Elektrische componenten spanningsvrij

Slide 21 - Tekstslide

Wat weet je al over het vervoer
van gevaarlijke stoffen?

Slide 22 - Woordweb

Transport van gevaarlijke stoffen
ADR = Transport gevaarlijke stoffen over land
IATA = Transport gevaarlijke stoffen door de lucht
IMDG = Transport gevaarlijke stoffen over zee

WVGS (Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen) --> regelt het vervoer van gevaarlijke stoffen in Nederland. De wet verwijst naar het ADR. 

Slide 23 - Tekstslide

Transport van gevaarlijke stoffen

Slide 24 - Tekstslide

Hoe ga je om met
gevaarlijke stoffen?

Slide 25 - Woordweb

  • niet mengen
  • beschermende kleding dragen
  • niet eten/drinken/rook
  • zorg voor "counter"materialen
  • gebruik niet meer dan nodig is
  • stel jezelf zo min mogelijk "bloot"
  • zorg voor ventilatie indien nodig
  • werk zorgvuldig en schoon
  • aparte omkleedruimte
  • werkkleding niet mee naar huis
  • werkkleding niet in de kantine
  • PBM's niet mee naar huis
  • controleer kleding of PBM's
  • was altijd je handen
  • hou je aan de regels
  • .....

Slide 26 - Tekstslide

Eisen aan opslag en opslagplaats
  • Je mag de verpakkingen nooit ompakken en bijvullen in opslagplaats
  • De opslagplaats moet minimaal 1 uur een brand kunnen tegen houden
  • De muren, daken en vloeren moeten van onbrandbaar materiaal zijn
  • Er moet voldoende ventilatie zijn

Slide 27 - Tekstslide

Waarschuwingsborden
In veel bedrijven kan je werkplekken waar met gevaarlijke stoffen gewerkt wordt herkennen aan de waarschuwingsborden



Slide 28 - Tekstslide

Veiligheidssignalering
Waarschuwingsbord
geel --> gevaar of extra aandacht vereist
Verbodsbord
rood --> stop- en verbodstekens, brandbestrijding of - preventie
Gebodsbord
blauw --> informatie, o.a. ter voorkoming van ongevallen
Reddingsbord
groen --> veiligheids- en reddingstekens, hulpverlening

Slide 29 - Tekstslide

Waar staat de afkorting
VIB voor?

Slide 30 - Woordweb

VIB en Chemiekaart
VIB: Informatie over gezondheidseffecten van een gevaarlijke stof kun je in het VIB lezen

VIB: Het VIB kan opgevraagd worden bij de leverancier van de gevaarlijke stof

Chemiekaart: Op de chemiekaart van een stof zijn de gevaarseigenschappen bij elkaar gebracht

Chemiekaart: Ook de beschermingsmaatregelen kun je op de chemiekaart lezen

Slide 31 - Tekstslide

Gevarendiamant
Rood: brandgevaar
Blauw: Gezondsheidsrisico
Geel: Reactiviteit
Wit: Specifiek gevaar

De gevarendiamant geeft in één oogopslag informatie over het gevaar van een stof
0 is geen risico
4 is zeer groot risico


Slide 32 - Tekstslide

Waar staat de afkorting
GHS voor?

Slide 33 - Woordweb

GHS - Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals
GHS-symbolen staan in een witte ruit met een rode rand. 


Slide 34 - Tekstslide

Waar staat dit GHS-symbool
voor?

Slide 35 - Woordweb

Oxiderend
Oxiderende of brandbevorderende stoffen reageren heftig exotherm met andere ontvlambare stoffen. Gevaar voor huid, kleding en brand.

Voorbeelden zijn; waterstofperoxide, ozon en zuurstof


Slide 36 - Tekstslide

3 soorten gevarenklassen
  1. fysische gevaren
  2. gevaren voor de gezondheid
  3. gevaren voor het milieu

Slide 37 - Tekstslide

R- en S-zinnen
Op de oude etiketten staan R- en S-zinnen vermeld
Risk en Safetey

Slide 38 - Tekstslide

R- en S-zinnen
Op de oude etiketten staan R- en S-zinnen vermeld
Risk en Safetey

Slide 39 - Tekstslide

H- en P-zinnen
Op de nieuwe etiketten staan gevaren en veiligheidsaanbevelingen. De zogeheten H- en P-zinnen.

Slide 40 - Tekstslide

Gezondheidseffecten
Je kunt stoffen binnenkrijgen door:

Inslikken via de mond
Inademen door de neus of de mond
Opname via de huid of de ogen
Opname door een wond(je)




Slide 41 - Tekstslide

Accuut effect en chronisch effect
Acuut effect
Op het moment dat een gevaarlijke stof je lichaam binnenkomt, kan het direct een effect teweeg brengen (bijvoorbeeld tranende en prikkelende ogen bij ammoniak)

Chronisch effect
Deze effecten merk je pas op langere termijn (bijvoorbeeld longkanker door werken met asbest)

Slide 42 - Tekstslide

Grenswaarden
Om te weten te komen of een gevaarlijke stof in de lucht van een werkruimte een nadelig effect heeft op de gezondheid, gebruiken we de MAC-waarde

Maximaal Aanvaarde Concentratie van de stof in de lucht op de werkplek
MAC C (C = ceiling (zolder))
MAC H (H = huid)
MAC TGG (MAC Tijd Gewogen Gemiddelde)

Slide 43 - Tekstslide

Grenswaarden
Om te weten te komen of een gevaarlijke stof in de lucht van een werkruimte een nadelig effect heeft op de gezondheid, gebruiken we de MAC-waarde

Maximaal Aanvaarde Concentratie van de stof in de lucht op de werkplek
MAC C (C = ceiling (zolder))
MAC H (H = huid)
MAC TGG (MAC Tijd Gewogen Gemiddelde)

Slide 44 - Tekstslide

Beheersen van risico's
Aanpak bij de bron

1. Verboden
2. Vervang van gevaarlijke stof door minder gevaarlijke stof
3. Hergebruik van gevaarlijke stoffen
4. Beperken van de hoeveelheid
5. Gebruik van een gesloten systeem


Slide 45 - Tekstslide

Ventilatie
Ruimteventilatie

Puntafzuiging, zuurkasten (afzuigen bij de bron)



Slide 46 - Tekstslide