3.6 Het Parlement controleert

PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE 
3.6: Het parlement controleert


1 / 43
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 43 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE 
3.6: Het parlement controleert


Slide 1 - Tekstslide

Hoofdvraag 3.6:
De leerling legt uit welke taken het parlement (staten generaal) heeft. 

De leerling legt uit wat trias politica inhoudt 
  • Leerdoelen
  • Welke twee hoofdtaken heeft het parlement? 
  • Welke verschillende wetgevende taken heeft het parlement? 
  • Welke verschillende controlerende taken heeft het parlement? 
  • Wat zijn een regeringspartijen en oppositiepartijen? 
  • In welke stappen komt een wet tot stand?
  • Hoe is de macht bij de trias politica ingedeeld?
  • Waarom is de trias politica niet strikt doorgevoerd in Nederland?   

Slide 2 - Tekstslide

Het parlement?
A
Eerste Kamer
B
Tweede Kamer
C
Eerste + Tweede Kamer
D
Koning & ministers

Slide 3 - Quizvraag

Volksvertegenwoordigers?
A
Tweede Kamerleden
B
Lijsttrekkers
C
Eerste Kamerleden
D
Alle gekozen politici

Slide 4 - Quizvraag

De Eerste Kamer?
A
50 leden
B
75 leden
C
100 leden
D
150 leden

Slide 5 - Quizvraag

De Tweede kamer?
A
50 leden
B
75 leden
C
100 leden
D
150 leden

Slide 6 - Quizvraag

De regering?
A
Tweede Kamerleden
B
Ministers & staatssecretarissen
C
Koning & ministers
D
Coalitie

Slide 7 - Quizvraag

Het kabinet?
A
Tweede Kamerleden
B
Ministers & staatssecretarissen
C
Koning & ministers
D
Coalitie

Slide 8 - Quizvraag

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Hoe worden de leden gekozen?

Slide 12 - Open vraag

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Leervragen
Wat zijn een regeringspartijen en oppositiepartijen? 

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Leervragen
Waarom is de trias politica niet strikt doorgevoerd in Nederland? 

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Leervragen
Waarom is de trias politica niet strikt doorgevoerd in Nederland? 

Slide 19 - Tekstslide

Niet strikt gescheiden
Ministers hebben:
- Uitvoerende taak, ze voeren de wetten uit door ambtenaren aan te sturen.
- Wetgevende taak: Ze mogen ook wetten maken

Slide 20 - Tekstslide

Doel trias politica
- Voorkomen van machtsmisbruik en onrechtvaardigheid

- De staatsmachten controleren elkaar, zodat niet één te machtig wordt

- De machten houden elkaar zo in evenwicht: Checks and balances

Slide 21 - Tekstslide

Leervragen
Welke twee hoofdtaken heeft het parlement? 

Slide 22 - Tekstslide

Twee hoofdtaken
Het parlement heeft twee taken:
- Controlerende taak en Wetgevende taak: Daarvoor heb je rechten als parlement.

Slide 23 - Tekstslide

Waarom kun je nooit tegelijk in de Tweede kamer zitten en in de regering?

Slide 24 - Open vraag

Leervragen
Welke verschillende wetgevende taken heeft het parlement? 

Slide 25 - Tekstslide

Wetgevende taak - Parlement
Recht
Uitleg
Stemrecht
Stemmen over wetsvoorstellen
Budgetrecht
Recht om de rijksbegroting af te keuren
Recht van initiatief
Recht om zelf wetsvoorstel in te dienen (Tweede kamer)
Recht van amendement
Recht om wijzigingen in het wetsvoorstel te maken (Tweede kamer)

Slide 26 - Tekstslide

Leervragen
Welke verschillende controlerende taken heeft het parlement? 

Slide 27 - Tekstslide

Controlerende taal - Parlement
Recht
Uitleg
Vragenrecht
Kamerleden mogen schriftelijk of mondeling vragen stellen aan het kabinet
Recht van interpellatie
Kamerleden mogen een minister met spoed naar de tweede kamer laten komen
Recht van enquete en onderzoek
Kamerleden mogen onderzoek starten naar een onderdeel van het regeringsbeleid
Motierecht
Door het aannemen van een motie verzoekt de kamer om een minister om het beleid te veranderen
Motie van wantrouwen
De kamer zegt het vertrouwen op in het kabinet - Vertrouwensregel

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Video

Slide 30 - Video

Wat maakt de parlementaire enquête zo'n sterk instrument?

Slide 31 - Open vraag

Leervraag
In welke stappen komt een wet tot stand? 

Slide 32 - Tekstslide

Hoe komt een wet tot stand?

1. Er is een maatschappelijk probleem
2. Een minister of Tweede kamer-lid dient een wetsvoorstel in
3. De tweede kamer debatteert over het wetsvoorstel
4. Tweede Kamerleden kunnen amendementen indienen
5. De Tweede kamer stemt over de amendementen en het definitieve wetsvoorstel
6. De Eerste kamer stemt over het wetsvoorstel. Zij mag niks aanpassen
7. De koning en de verantwoordelijke minister ondertekenen het wetsvoorstel
8. De wet wordt gepubliceerd op internet. Hiermee is de wet automatisch van kracht

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

recht om ministers ter verantwoording te roepen
2de kamer mag een wetsvoorstel aanpassen.
De 2de kamer mag buiten de regering om zelf onderzoek te doen en mensen onder ede verhoren. 
recht om de begroting van het kabinet goed of af te keuren.
recht van budget

recht van interpellatie

recht van enquete 

recht van amendement 

Slide 35 - Sleepvraag

(Mede)wetgevende taak (3 rechten)
Controlerende taak (4 rechten)
(Mede)wetgevende taak én controlerende taak (1 recht)
Recht van initiatief
Recht van motie
Recht om een minister ter verantwoording te roepen in een debat
Vragenrecht
Recht van amendement
Recht van parlementair onderzoek
Goed- of afkeuren van wetsvoorstellen
Budget- of begrotingsrecht

Slide 36 - Sleepvraag

Welke taak en welk recht worden hier benut door D66?
A
controlerende taak, recht van interpellatie
B
wetgevende taak, recht van amendement
C
wetgevende taak , recht van initiatief
D
controlerende taak, recht van initiatief

Slide 37 - Quizvraag

Huiswerk
Opdrachten blz. 92 en 93 maken

Slide 38 - Tekstslide

Leerdoelen
De leerling legt uit welke taken het parlement (staten generaal) heeft. 

De leerling legt uit wat trias politica inhoudt 

Slide 39 - Tekstslide

Stuur je antwoord in op de volgende vraag:
Welke twee hoofdtaken heeft het parlement?

Slide 40 - Open vraag

Stuur je antwoord in op de volgende vraag:
Welke verschillende wetgevende taken heeft het parlement?

Slide 41 - Open vraag

Stuur je antwoord in op de volgende vraag:
Welke verschillende controlerende taken heeft het parlement?

Slide 42 - Open vraag

Slide 43 - Link