Pedagogiek periode 3.1 - les 3

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 3

Deze les

• Beelddenken en executieve functies
• Ontwikkelingsproblemen en executieve functies

Leerdoelen deze les:

Je weet wat beelddenken inhoudt en wat de invloed is op executieve functies (EF)

Je weet raakvlakken te benoemen tussen 4 veel voorkomende 'ontwikkelingsproblemen' en EF

Beelddenken?

• 'Denken in beelden en gebeurtenissen, niet in woorden en begrippen'
• Voorkeur om informatie binnen te krijgen via de ogen
• Wetenschappers zijn het niet met elkaar eens, omdat bij het denken taal altijd een rol speelt

Invloed beelddenken

• Kind kijkt naar het geheel en niet naar de stappen die nodig zijn
• Kind kan ingewikkelde dingen vaak snel overzien
• Kind kan ook chaotisch overkomen, snel afgeleid zijn, dingen vergeten en moeite hebben met tijd

Beelddenken?

Herken jij zelf kenmerken van een beelddenker?

Zwakke executieve functies

Signalen:

Denken en handelen is chaotisch

Kan geen logische structuur aanbrengen

Is snel afgeleid

Kind start met handelen voor het denkt

Moeite met beginnen aan een opdracht

Moeite met stellen van prioriteiten of dingen tegelijkertijd doen

Het kind vergeet afspraken en spullen

Moeite met tegelijk luisteren en je aankijken

Moeite met het herkennen en uiten van emoties

Gevolgen

Trek niet te snel conclusies

Kijk naar de leeftijd en algehele ontwikkeling van het kind

Ontwikkelingsproblemen

• Hangen vaak ook samen met executieve functies
• Maar: zwakke executieve functies betekenen niet altijd een ontwikkelingsprobleem

Opdracht

• We zien in de volgende 4 slides kenmerken die te maken hebben met ADHD, Autisme, Dyslexie en Hoogbegaafdheid.
• Ze hebben allemaal een link met executieve functies.
• Herken je bij welk probleem de kenmerken horen?

EF en ontwikkelingsprobleem

• Moeite met sociale interactie en communicatie
• Moeite met flexibiliteit, plannen en organiseren
• Moeite de aandacht vast te houden bij onverwachte gebeurtenissen
• Kind is vaak een beelddenker

EF en ontwikkelingsprobleem

• Moeite met lezen en schrijven
• Er kan sprake zijn van zwak executief functioneren, zoals plannen en organiseren, werkgeheugen en zelfmonitoring
• Kind denkt vaak in beelden

EF en ontwikkelingsprobleem

• Bovengemiddelde intelligentie en motivatie
• Kind denkt op een creatieve manier
• Kind denkt vaak in beelden
• Door te weinig uitdaging worden EF niet voldoende geoefend, waardoor achterstand kan ontstaan

EF en ontwikkelingsprobleem

• Moeite met wegfilteren achtergrondgeluiden
• Kan niet met een activiteit beginnen
• Moeite met plannen en organiseren
• Kind denkt out-of-the-box

Opdracht

Lees in 2- of 3-tallen de cases (papier) en koppel het gedrag aan signalen van een executieve functie