Fictie en Poëzie les 2: beeldspraak

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Fictie & Poezie

Nederlands

Havo 3

Periode 1 - 2024/2025

Beeldspraak

Beeldspraak = beeldend taalgebruik = figuurlijk taalgebruik 

Beeldspraak heeft met vergelijkingen te maken. Met 'beelden*' wordt: 

• iets extra duidelijk gemaakt
• ergens nadruk op gelegd
• iets sterker/krachtiger uitgedrukt

Doel: de aandacht van de lezer trekken!

* datgene waarmee je iets vergelijkt

Beeldspraak

Verschillende soorten beeldspraak:

• Vergelijking met als
• Vergelijking zonder als
• Metafoor
• Personificatie
• Metonymia

Beeldspraak

Beeldspraak	Voorbeeld	Object	Beeld	Verbindings-woord
Vergelijking met als	Hij is zo koppig als een ezel.	koppig zijn	een ezel	als
Vergelijking zonder als	Mijn kamer, een zwijnenstal moet opgeruimd worden.	mijn kamer	een zwijnenstal
Metafoor	Die biljartbal woont naast ons.		die biljartbal

Beeldspraak

Personificatie	Levenloos iets	Menselijke eigenschappen
Het boek beschrijft een fantastisch verhaal.	Het boek	beschrijft

Beeldspraak

Metonymia	Je zegt/noemt:	Je bedoelt:
De koppen tellen	koppen (deel)	mensen (geheel)
Kramer heeft goud gewonnen.	goud (materiaal)	een gouden medaille (voorwerp)
Een glaasje drinken	een glaasje (voorwerp)	een glaasje wijn (inhoud)
Een mooi van Gogh.	van Gogh (maker )	schilderij (schilderij)

Aan de slag!

Samen kijken we een aflevering van Zondag met Lubach.

Opdracht:

Probeer zoveel mogelijk beeldspraak te herkennen.

Zondag met Lubach: aan de slag!

We bekijken de aflevering nog een keer, nu stukje voor stukje.

Welke vormen van beeldspraak haal je uit de fragmenten? 

• Ga naar SOM. 
• Download: Fictie & Poëzie > Beeldspraak in Zondag met Lubach
• Sla het document op in je mapje Nederlands.
• We maken de opdracht klassikaal. Schrijf goed mee!

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Huiswerk: beeldspraak zoeken

Wat? 

Zoek voorbeelden van beeldspraak.

Waar? 

Krantenkoppen, slogans, reclames, uitdrukkingen, spreekwoorden

Resultaat?

• 2 voorbeelden per vorm
• per voorbeeld alle aanwezige/weggelaten elementen benoemd 
• gebruik slide 2 voor alle vormen van beeldspraak en voor de elementen

Welke vergelijkingen met als heb je gevonden?

Welke personificaties heb je gevonden?

Welke vergelijkingen zonder als heb je gevonden?

Welke metonymia heb je gevonden?

Welke metaforen heb je gevonden?