Les 4 Lichamelijke verzorging 1

• vaardigheden
• MBO
• Studiejaar 1

Les 4 lichamelijke verzorging

Wat gaan we deze les leren?

- Waarom moeten we ons zelf wassen?

- Hoe was je een cliënt op bed?

- Hoe was je een cliënt aan de wastafel?

- Hoe douche je een cliënt?

- Aandachtspunten van wassen

- Smetten

- Verzorgend wassen

- Mondzorg

- Mondproblemen

- Verzorgen van de mondholte

Wat weet je over wassen van een cliënt en waar moet je rekening mee houden?

Waarom wassen?

• Een schone huid gaat infecties tegen en voorkomt huidbeschadigingen
• Voelt voor de cliënt prettiger als hij/zij schoon is
• Tijdens het wassen controleer je de huid op eventuele huidbeschadigingen en probeer je nieuwe huidproblemen te voorkomen

Wassen op bed volgens protocol

• Zorg dat je alle spullen hebt
• Je pakt 2 washandjes, 2 handdoekjes en twee waskommen
• Boven en onderlichaam
• Schone (onder)kleding 
• Denk aan de privacy van de cliënt
• Vertel altijd wat je gaat doen aan de cliënt
• Als eerste was je het bovenlichaam en dan het onderlichaam

Wassen aan de wastafel volgens protocol

• Wastafel moet schoon zijn
• Advies is om de kraan tijdens het wassen te laten stromen 
• Volgorde verloopt hetzelfde als wassen op bed
• Rug is makkelijker te wassen dan op bed
• Was eerst benen en voeten daarna de genitaliën, billen en stuit

Wassen onder de douche volgens protocol

• Ben bedacht op valgevaar
• Gebruik een douchestoel, anti-slipmatje 

Wassen van genitaliën

Man:

Belangrijk om de penis goed te reinigen door de voorhuid terug te trekken. Achter de voorhuid kan smegma ophopen

Vrouw:

Wassen zonder zeep 

Wassen van voor naar achteren

Waar houd je rekening mee tijdens het wassen?

• Houdt rekening met gewoontes, wensen, mogelijkheden en lichamelijke / geestelijke beperkingen
  
• Houdt rekening met afhankelijke en kwetsbare gevoel van de cliënt
• Wees respectvol
  
• Geef eigen regie
  
• Houd rekening met de privacy en intieme grenzen
  

Aandachtspunten wassen 

• Dagelijks wassen hoort bij de persoonlijke verzorging 
• Gebruik lauw warm water
• Boven naar beneden wassen want dat is het meest hygiënisch omdat bacteriën rondom de anus zo net over de rest van het lichaam worden verspreid.
• Minimaal 1 pw de haren wassen
• Haarshampoo goed uitspoelen om beschadiging van de hoofdhuid te voorkomen
• Afdrogen is heel belangrijk om smetten te voorkomen

Verzorgend wassen

Warme washandjes

Gebruik bij iedere wasbeurt een nieuw pakje washandjes/doekjes

geopende verpakkingen mogen niet bewaard worden

Smetten

Vocht, warmte en wrijving van de huid

Huid op huid !

Eerst geirriteerd en pijnlijk, daarna ontstoken

Onsmakelijke geur

Treedt op :onder de borsten, liezen, bilnaad en tussen de tenen/vingers 

Deze kunnen langzaam verergeren en geïnfecteerd raken door een huidschimmel.

Smetten = rode huiduitslag

Oksel

Onder de borst

Tips om smetplekken te voorkomen

- Huidplooien goed drogen na het wassen

- Katoenen kleding dragen (neemt vocht op)

- Bij baby's huidplooien bij beentjes en nek drogen

- Zinkzalf (per order arts)

Wat betekent zelfregie hebben?

1. Dat je geen hulp nodig hebt bij de persoonlijke verzorging
2. Dat je controle hebt over je eigen leven, ondanks hulp bij de persoonlijke verzorging
3. Dat de zorg bepaald hoe je hulp krijgt bij de persoonlijke verzorging

Wat is de juiste volgorde bij persoonlijke verzorging?

1. Genitaliën, onderlichaam, bovenlichaam
2. Onderlichaam, bovenlichaam, genitaliën
3. Bovenlichaam, onderlichaam, genitaliën
4. Dat maakt niet uit als je maar hygiënisch werkt

Geslachtsorganen wassen met zeep.

1. Onjuist
2. Juist

Wat gebruik je bij verzorgend wassen?

1. Je gebruikt waskommen
2. Je gebruikt wasdoekjes
3. Je gebruikt water en zeep
4. Je gebruikt 2 washandjes en 2 handdoeken

Mondzorg

Goede mondzorg is belangrijk om allerlei klachten in de mond te voorkomen

Bij mondverzorging verzorg je niet alleen het gebit en tandvlees maar ook andere delen van de mondholte. 

Mondproblemen

• Slechte adem
• Ontstekingen in mond
• Aften: kleine, pijnlijke zweertjes in de mond 
• Smaakstoornissen: problemen met proeven 

Mondverzorging bij een natuurlijk gebit

• Gebruik van de juiste tandenborstel. Advies is om een zachte borstel te gebruiken om het tandvlees niet te beschadigen. 
• Tandenborstel met een kleine kop om makkelijker alle onderdelen in de mond te bereiken
• Tandenborstel na 3 maanden vervangen 
• 2 keer per dag tanden reinigen 
• minimaal 2 minuten poetsen

Mondverzorging bij gebitsprothese

• Kunstgebit 
• Minimaal 1 per dag reinigen 
• Schoonmaken niet met tandpasta maar met water en zeep!!
• Voor het slapengaan moet de prothese uit, op deze manier krijgen de kaken rust.
• Prothese moet bewaard worden in een schoon, droog, open bakje.
• prothese kan ook in water met azijn bewaard worden. Bruistabletten worden afgeraden omdat dit het prothesemateriaal kan aantasten.  
• Voor het inbrengen van de prothese spoel je de prothese af met water en breng je haar vochtig in de mond. 

Verzorging van de mondholte

• Reinigen van het slijmvlies van de mond
• Als het slijmvlies uitdroogt dan kunnen er gemakkelijk wondjes en infecties ontstaan
• Schoon lauw water gebruiken
• Handeling rustig uitvoeren om het slijmvlies niet te beschadigen

In de volgende situaties is het belangrijk om de mondholte goed te verzorgen:

- Cliënt die bewusteloos is

- Client die ernstig verzwakt is, met koorts

- Cliënt met een halfzijdige verlamming

- Cliënt met een maagsonde

- Cliënt die zuurstof krijgt

hoelang moet je je tanden poetsen?

1. max. 3 minuten
2. max. 1 minuut
3. minimaal 3 minuten
4. minimaal 2 minuten

Wat zijn de gevolgen van slechte mondzorg?

1. Cliënten kunnen minder eten
2. Tandbederf, ontstekingen aan tandvlees
3. Cliënten vallen af in gewicht
4. A-B-C zijn juist

Hoe vaak per dag moet je je tanden poetsen?

1. 1 keer
2. 2 keer

het is beter om de gebitsprothese uit te doen als de cliënt 's nachts gaat slapen.

1. waar
2. niet waar

Waar doe je het kunstgebit in als hij niet gedragen wordt?

1. In een bakje met fluoride
2. In een bakje met water
3. In een bakje met mondspoelmiddel
4. Droog in een open bakje leggen

Door een slechte hygiëne van een kunstgebit kan een cliënt last krijgen van ontstoken tandvlees of zweertjes in de mond

1. waar
2. niet waar

waarom kun je het beste met koud water poetsen in plaats van lekker warm water?

1. anders verbrand je je handen
2. door het koude water heb je geen zeepsmaak
3. kans op vervorming van het gebit

Einde van de les 

Maken les 4 uit de studiewijzer