Dolle Dinsdag
1 / 19
Lesduur is: 45 minIntroductie
5 september 1944 komt in Nederland bekend te staan als Dolle Dinsdag. De Bevrijding van Nederland lijkt op deze dag heel dichtbij met valse meldingen over naderende Geallieerde troepen die vanuit België de grens overtrekken naar Nederland. Als gevolg wordt de ‘uitzonderingstoestand’ in Rotterdam uitgeroepen en slaan veel Duitse troepen op de vlucht en nemen ze alles mee wat bruikbaar is. Ook NSB families moeten hun spullen pakken en vertrekken richting Duitsland. Aan de andere kant worden er Nederlandse vlaggen uitgehangen en vieren Rotterdammers feest in de straten na het horen van het valse nieuws.
In deze les duiken we in op de vreugde en verwarring die ontstond in Rotterdam op Dolle Dinsdag. Leerlingen leren over het onderwerp middels open kennis- en quizvragen ondersteund door bronnen uit het Rotterdams Stadsarchief in de vorm van foto’s, video’s, audiofragmenten, secundaire literatuur en illustraties.
Naast de informatie en teksten in de slides kan de leraar toelichting en antwoorden tot de opdrachten vinden in de notities onder elke slide.
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat weet je al over
Dolle Dinsdag?
Slide 4 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer vind Dolle Dinsdag plaats?
Opdracht
A
6 juni 1944
B
5 september 1944
C
17 september 1944
D
5 mei 1945
Slide 5 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Luister naar het audiofragment. Waarom dacht
men dat de Bevrijding van Nederland nabij was?
Opdracht
Slide 6 - Open vraag
Toelichting
De audio opname is een aankondiging van Nederlandse minister-president Gerbrandy via Radio Oranje op 4 september 1944. De Geallieerde troepen hebben de grens België/Nederland overschreden: "het uur der bevrijding heeft geslagen."Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Video
Toelichting
Dit zijn beelden van de opgetogen Rotterdammers tijdens Dolle Dinsdag. Voor wie niet beter weet lijken het beelden van de Nederlandse bevrijding uit mei 1945. Het laat goed zien hoe vele Rotterdammers écht geloofden dat de bevrijding daar was.
De beelden komen uit het smalfilmarchief van Rotterdammer Willy Hollenkamp.
Hoe reageert de Duitse bezetter in Rotterdam op de geruchten rond Dolle Dinsdag?
Opdracht
A
Ze trekken massaal naar het front in het zuiden
B
Ze vorderen zoveel mogelijk spullen en trekken zich terug naar Duitsland
C
Ze sluiten zich aan bij de Rotterdammers en vieren feest
D
Ze gaan de straat op en arresteren iedereen die ze zien
Slide 9 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Toelichting
Rijkscommissaris Seyss-Inquart neemt strenge maatregelen: de noodtoestand wordt afgekondigd; een avondklok wordt ingevoerd; en men mag niet met meer dan vijf personen samenscholen.
Meerdere Rotterdammers worden doodgeschoten of raken gewond omdat ze na de avondklok nog op straat zijn. Winkeliers die oranje artikelen verkochten op Dolle Dinsdag worden lastig gevallen.
Niet alleen de Duitse militairen slaan op de vlucht. Wie trekken er nog meer richting Duitsland?
Opdracht
A
Buitenlandse vluchtelingen
B
NSB'ers en hun gezinnen
C
Nederlandse politieagenten
D
Verzetsmensen
Slide 12 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
Toelichting
De 4-jarige Jan vertrekt samen met zijn ouders, zusjes en broertjes met de trein van Den Haag naar Duitsland. Onderweg wordt de trein waar Jan's familie in zit gebombardeerd door Geallieerde vliegtuigen. Er vallen velen doden. Jan en zijn familie weten net te ontsnappen.
Slide 14 - Tekstslide
Toelichting
Jos is 14 jaar tijdens Dolle Dinsdag: "We gaan naar Duitsland - het beloofde land in mijn optiek - en dat is geweldig." De realiteit is niet zo geweldig. Op het Maasstation wordt haar familie samen met de andere NSB'ers behandeld als vee. In Duitsland worden vrouwen en mannen gescheiden en moeten ze apart aan het werk.
Is het volgens jou terecht dat de kinderen/kleinkinderen van NSB'ers in de oorlog worden betrokken?
Discussievraag
Ja
Nee
Slide 15 - Poll
Toelichting
Vraag de leerlingen hun antwoord toe te lichten. Probeer een discussie op gang te brengen. Laat duidelijk worden dat geschiedenis nooit zwart/wit is en dat het moeilijk kan zijn aan te wijzen wie goed of fout is.Waarom duurt het nog tot 5 mei 1945 voordat Rotterdam bevrijd is?
Opdracht
Slide 16 - Open vraag
Antwoord/toelichting
Operatie Market Garden (17-25 september 1944) bij Arnhem mislukt. Het plan was eigenlijk Nederland via deze operatie te bevrijden. De Geallieerde opmars blijft stilliggen en de Hongerwinter breekt aan. De bevrijding van Nederland door de Geallieerden wordt pas in eind maart 1945 weer opgepakt. Op 5 mei is Nederland officieel bevrijd.
Na deze les wil ik ...
Terugkijken
de uitleg nog 1 keer horen
meer voorbeelden krijgen
meer oefeningen maken
dit onderwerp thuis nog even bekijken
overgaan naar een nieuw onderwerp
nog meer te weten komen over dit onderwerp
niet meer te weten komen over dit onderwerp
nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)
Slide 17 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Terugkijken
Nog iets anders, namelijk...
Slide 18 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Terugkijken
Hoe vond je deze les?
😒🙁😐🙂😃
Slide 19 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
