Ziekteverwekkers en zorgvragers met ontstekingen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Kennis van ziektebeelden

Zorgvragers met ontstekingen en infecties

Aan het eind van de les

Kun je uitleggen:

- wat micro-organismen en ziekteverwekkers zijn

- hoe besmetting verloopt 

- wat een ontsteking precies is

- hoe een ontsteking ontstaat 

- wat de verzorgingsaandachtspunten zijn van iemand met een ontsteking 

Programma:

Warming up

Uitleg theorie

Toepassen

Ziekteverwekkers

Micro-organismen

Kleine, levende wezens die niet met het blote oog te zien zijn. Ze zijn overal aanwezig en spelen een rol bij levensprocessen. Mensen en dieren kunnen niet leven zonder micro-organismen.

Ze zijn vaak onschuldig en soms nuttig! Micro-organismen kunnen schadelijk zijn of worden. Bijvoorbeeld als micro-organismen ergens terecht komen waar ze niet horen of bij een verminderde weerstand.

Ziekteverwekkende micro-organismen

- Schimmels en gisten (bijv. huid, mond, longen, maag/darmen)

- Protozoën (oerdieren, eencellig bijv. tropische ziekten)

- Bacteriën (bijv. infectieziekten)

Virus

- Microbiologisch

- Afhankelijk van een gastheer

- Kan zich niet zelfstandig 

   voortplanten

- Vervangt DNA van de cel, door         

   het eigen DNA

- Daarna deelt de cel zich

- Kan zich aanpassen

Parasiet

- Afhankelijk van een gastheer

- Vlooien, wormen, teken

- Malaria

Virus

Bacterie

Kan muteren

Micro-organisme

Heeft een gastheer nodig

Kan ook nuttig zijn

Wat is besmetting?

Besmetting

Het in het lichaam binnendringen van ziekteverwekkers.

Ziekteverwekkers worden overgebracht door een transportmiddel zoals vloeistofdruppels, stofdeeltjes, voeding, insecten etc. Dit kan van mens-op-mens maar ook van mens-op-voorwerp-op-mens.

Besmettingswegen:

- Via de luchtwegen bijv. hoesten

- Via het maag-darmkanaal bijv. besmet voedsel

- Via huid en slijmvliezen bijv. wondjes

- Via bloed bijv. malariamug, prikincident.

Wanneer word je ziek?

- Besmetting betekent niet persé infectie of ontsteking

- De werking van de afweer

- Antistoffen: witte bloedcellen (leucocyten) en lymfestelsel

- Antigeen - antistof-reactie: immunologisch proces

Immuniteit

Niet vatbaar zijn voor ziekteverwekkers.

Actief of passief, natuurlijk of kunstmatig.

1. Natuurlijke passieve immuniteit (antistoffen van moeder)

2. Natuurlijke actieve immuniteit (antistoffen door ziekte)

3. Kunstmatige passieve immuniteit (toedienen van antistoffen)

4. Kunstmatige actieve immuniteit (vaccinatie)

Ontsteking

Een plaatselijke reactie van weefsel op een schadelijke prikkel of beschadiging. De prikkel kan binnen of buiten het lichaam zijn. 

Oorzaken

Reactie op ziekteverwekkers

Reactie op ongeluk

Reactie op chemische prikkel

Reactie op hitte

Allergische reactie

Immunologische reactie

Symptomen

Roodheid

Warmte

Zwelling

Pijn

Verstoorde functie

Ziektegevoel

Lusteloosheid

Koorts

Hoe kun je besmetting voorkomen?

- Was je handen

- Vermijd contact met ziekteverwekkers

- Desinfecteer of steriliseer materialen

- Zet geen materiaal op de grond

- Geef zorgvragers voorlichting

- Wees extra voorzichtig als je zelf verkouden bent of wondjes 

  hebt

Aandachtspunten:

- Let op hygiëne!

- Observeer 

- Wondzorg volgens voorschrift

- Houding en beweging

- Warmte of koude

- Medicatie 

Wat is een micro-organisme?

1. Bacterie
2. Schimmel
3. Virus
4. A, B en C zijn micro-organismen

Welke stelling is juist?

1. Besmetting is het binnendringen van ziekteverwekkers
2. Besmetting zorgt altijd voor infectie
3. Een ontsteking komt door een prikkel van buitenaf
4. Rode bloedcellen zijn antistoffen

Wat is een voorbeeld van een ontsteking?

1. Griep
2. Een lintworm
3. Verbrand door de zon
4. Geen van de antwoorden

Op de afdeling waar je werkt heeft een bewoner sinds twee dagen last van het Noro-virus (een maagdarminfectie). Hoe kun je besmetting van andere bewoners voorkomen?

Zijn er nog vragen?

Aan de slag!

- Welke bewijsstuk ga je maken? (begrippenlijst?)

- Huiswerk: lees blz. 289 t/m 298 van het boek VVT 1