H. 1, par. 4. Op weg naar onafhankelijkheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Nederland en Indonesië

1.4 Op weg naar onafhankelijkheid

Leerdoelen

Je kan uitleggen hoe Nederland het leven van de bevolking in Ned-Indië probeerde te verbeteren.

Je kan uitleggen hoe het nationalisme ontstond bij de Indonesiërs.

Je kan uitleggen met welk doel Soekarno samenwerkte met de Japanners

 

Nederlandse ambtenaar met Indonesische bediende 1904

Rutte met de Indonesische president 2013

Nederland doet iets terug 

Begin 20e eeuw: steeds meer kritiek op koloniaal bestuur in Ned-Indië.

Daarom: Nederlandse regering gaat de ethische politiek voeren in Nederlands-Indië (= niet alleen profiteren, maar ook de Indiërs opweg helpen in de landbouw / scholing / ziekenzorg) . 

Nederland doet iets terug 

De ethische politiek zorgde voor: 

• Betere gezondheidszorg, bevolking ingeënt tegen ziektes.
• Betere landbouw, voedselproductie neemt toe
• Betere infrastructuur
• Beter onderwijs, op dorpsscholen leren kinderen lezen en
    schrijven. Rijke kinderen gaan naar  westerse scholen (leren
    daar over vrijheid, gelijkheid, democratie(!))

Nederland doet iets terug 

(!) Westerse scholing zorgt voor de opkomst van het nationalisme onder hoogopgeleide Indiërs:

Waarom hebben jullie allemaal rechten (vrijheden, stemrecht etc.) in Nederland en wij in Indië niet?

Zo ook Soekarno (latere nationalistische leider)

Nationalisme in Nederlands-Indië

1918: Volksraad wordt opgericht in Nederlands-Indië

Belofte aan de Indiërs: jullie krijgen meer inspraak in het bestuur.

Realiteit: de Volksraad mocht alleen adviezen geven, daar werd nauwelijks naar geluisterd door de Nederlanders. 

Nationalisme in Nederlands-Indië

1927: Soekarno en Hatta richten de Partai Nasional Indonesia (PNI) op. Soekarno houdt enthousiaste toespraken.

Zij eisen: Onafhankelijkheid van eigen land

Mede mogelijk door: Overwinning Japan in oorlog met Rusland (1905): Europeanen zijn te verslaan!     Soekarno gevangengezet.

Er is meer zelfvertrouwen.

Soekarno en de Japanners

1942: Japan valt Nederlands-Indië binnen, worden de nieuwe overheersers van Indonesië.

Nederlanders worden geïnterneerd: opgesloten in kampen

Ook:

• Nederlandse taal verboden
• Naam hoofdstad Batavia wordt veranderd in Jakarta 

VRAAG?

Wat hebben de mensen in Indonesië geleerd van de Japanse bezetting?

De Nederlanders

werden opgesloten in Jappenkampen.

De situatie...

 

in de kampen was slecht

(ondervoeding, slecht hygiene en hard werken)

Leven in de Jappenkampen 

• Kampen voor zowel krijgsgevangenen als burgers; mannen en vrouwen

• Lijfstraffen.

• Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

Leven in de Jappenkampen.

• Slechte hygiëne en huisvesting
  

• Ziekte (dysenterie = zware diarree)

• Gedwongen prostitutie (Troostmeisjes)

• Ongeveer 25.000 Nederlanders zijn omgekomen in de Jappenkampen

Honger

Slechte hygiëne en huisvesting

De Japanse bezetting!

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno en Hatta worden vrijgelaten en gaan met Japanners samenwerken (in ruil voor onafhankelijkheid)

Soekarno en de Japanners

Japanners laten Soekarno en andere nationalisten vrij.

Soekarno wil graag samenwerken met Japan om zijn doel (onafhankelijkheid) te bereiken.

Japanners blijken steeds minder een verbetering met Nederland, gedragen zich agressief tegenover de Indiërs.

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Soekarno en de Japanners

1945: Japan wordt verslagen in de Tweede Wereldoorlog.

Soekarno en Hatta grijpen hun kans: roepen de onafhankelijkheid uit onder druk van pemoeda's (jonge nationalisten getraind door Japanners). 17 augustus 1945

Komt Nederland terug om zijn kolonie terug te 'veroveren'?

En nu...?

• Nederland wil de onafhankelijke republiek Indonsië helemaal niet erkennen.

• Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)