H2 paragraaf 4 t/m 6

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Programma

Terugblik les

Uitleg nieuwe theorie

Aan het werk 

Terugblik les

Wat hebben we de vorige les behandeld?

Vandaag

Doelen:

 - Aan het einde van de les heb je geleerd wat symbolen en rituelen zijn.

- Aan het einde van de les ken je de kenmerken van symbolen en rituelen. 

- Aan het einde van de les kun je minimaal 1 voorbeeld geven van een symbool en van een ritueel.

- Aan het einde van de les weet je wat rites de passages zijn. 

- Aan het einde van de les kun je minimaal 2 voorbeelden geven van rites de passages. 

- Aan het einde van de les weet je wat actieve en passieve aanhangers zijn.

Rituelen

• 'Gewone' rituelen en levensbeschouwelijke rituelen
  
• In dagelijks leven --> gewoonte of gebruik

Omschrijving 

• De handeling die steeds terugkeert op een vast tijdstip of bij bepaalde gelegenheden

Voorbeelden van rituelen

• Het leven van alledag kent vaste gebruiken: 

- opstaan, tanden poetsen, wassen, aankleden, etc.

• Bij de eerste ontmoeting een hand geven
• Met carnaval verkleden en meedoen aan georganiseerde optochten
  

Levensbeschouwelijke rituelen

• Naast rituelen in het dagelijks leven kennen we ook levensbeschouwelijke rituelen. 
• Het verschil :

Dagelijkse rituelen:                              Levensbeschouwelijke rituelen:

- raken je niet diep                                - raken je diep

- geen kenmerken                                 - bestaat uit 6 vaste kenmerken

Kenmerken levensbeschouwelijke rituelen

• Heeft zes kenmerken:

1. Een vast patroon 

2. Woorden, daden en symbolen 

3. Vindt plaats bij ervaringen van levensbelang 

4. Verwijzen naar wat heel belangrijk is 

5. Versterkt het gemeenschapsgevoel 

6. Maakt mensen (weer) sterk 

Feesten

• Een feest altijd een speciale aanleiding (reden)

} verjaardag

} geslaagd voor het eindexamen

• Blijdschap en dankbaarheid staan tijdens een feest centraal.
• Blijdschap en dankbaarheid wil je met anderen delen.

Omschrijving 

• Feest is een gelegenheid waarop je extra aandacht besteedt aan een belangrijke gebeurtenis

Levensbeschouwelijke feesten

• Gemeenschappelijke levensbeschouwingen hebben ook hun eigen feesten
• Voorbeelden :
  

1. Moslim: Suikerfeest 
2. Christen: Kerstmis (geboorte van Jezus van Nazareth)
3. Hindoe: Divali (feest van licht)

Symbolen

• Bij rituelen en feesten zijn symbolen erg belangrijk.
• Symbool verwijst naar iets en is onderdeel van dat andere.

• Symbool is géén teken!
• Teken heeft één betekenis en zijn vaak afspraken. 

Kenmerken symbool

• Heeft drie kenmerken:

1. Is meestal tastbaar
2. Maakt snel duidelijk hoe je denkt over belangrijke dingen in het leven
3. Een symbool maakt herkenning mogelijk 

Voorbeelden van symbolen

• Mensen die tegen zinloos geweld zijn, dragen als symbool een lieveheersbeestje
• Tijdens de huwelijksplechtigheid geven bruid en bruidegom elkaar een ring als teken van hun verbondenheid

Gemeenschappelijke symbolen

• Deze symbolen nemen een plaats in binnen een ritueel

- Voorbeeld christelijke doopritueel

Symbool is water, want dit verwijst naar reiniging en naar een nieuw leven. 

Symbool

Yin en Yang

Yin en Yang staan voor dingen die elkaar aanvullen. Bijvoorbeeld de man en de vrouw, maan en aarde, zomer en winter. Het één kan niet zonder het ander bestaan. Als er geen mannen hadden bestaan hadden we niet het onderscheid hoeven maken tussen man en vrouw. Het teken staat symbool voor de gedachte dat alles bestaat met een tegengestelde variant waarvan de één niet beter is dan de ander. De twee dingen zijn dus gelijk aan elkaar en toch verschillend. Dood en leven horen bij elkaar en zijn even belangrijk, net als goed en kwaad.

Gemeenschappelijk symbool

Davidster

Het jodendom heeft de davidster als symbool. De ster bestaat uit twee driehoeken die in elkaar gevlochten zijn. Ieder van de twee heeft een eigen betekenis. De ene verwijst naar God en de andere naar de mens. Koning David gebruikt dit symbool. Daar komt de naam Davidster vandaan. 

Peace

Een cirkel met een verticale streep in het midden van waaruit twee schuine strepen naar beide zijden lopen is een internationaal symbool voor vrede. Het werd eerst gebruikt in protestdemonstraties tegen atoomwapens en kernenergie (Ban-de-Bom teken).

Het symbool werd ontworpen in 1958 door Gerald Holtom, een Britse ontwerper en kunstenaar. Hij deed dit in opdracht van een campagne voor kernontwapening.

Het symbool is gebaseerd op het semafooralfabet: de twee schuine strepen naar beide zijden zijn "N" voor "Nuclear" en de verticale streep is "D" voor "Disarmament".

Hippies gebruikten dit teken vaak als symbool voor hun streven naar een geweldloze samenleving. Het teken was ook het logo van de voormalige Nederlandse politieke partij PSP.

Symbool

Aan het werk

Maken opdrachten

12,14,16,17,18 en 19 ( blz 24)

Z route 11 en 12 ( blz 29)

Par.5

Rites de Passages

• Je weet nu wat ritueel betekent 
• Een bijzonder soort rituelen zijn de zogenaamde rites de passages
• Letterlijk betekent rite de passage: overgangsrituelen
• Je kunt rites de passages ook noemen als bestaansrituelen

Omschrijving
Rituelen bij belangrijke overgangsmomenten in het menselijk bestaan 

Rites de passages

• Bij een rite de passage is er sprake van afscheid nemen, het afsluiten van een bepaalde periode of een fase in je leven en te starten met een nieuwe periode of fase in je leven

• Hierbij zijn de rituelen belangrijk

Voorbeelden rites de passages

• Geboorte
• Vormsel
• Verloving 
• Huwelijk 
• Begrafenis 

Leden organisatie

• Een organistie heeft leden
• Actieve aanhangers: leden die meer of minder actief binnen een organisatie zijn
  
• Passieve aanhangers: mensen die geen lid van een organisatie zijn, maar wel een levensbeschouwing hebben

Aan het werk...

Hoofdstuk 2

werkboek blz. 22 t/m 26 (paragraaf 2 en 3)

z-route opdracht 1

Het bovenstaande is ook het huiswerk voor volgende week dinsdag (29 november,4e uur). HWC!!!!