endocarditis en trombose 14 januari

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

endocarditis en trombose 14 januari

-itis

-itis = ontsteking

myo- = spier

endo- = binnen

peri- = rondom

cardio = hart

hartspier

hartzakje

oorzaken:

Tijdens medische procedures, zoals een operatie, tandheelkundige behandelingen, of het plaatsen van katheters, kunnen bacteriën of andere micro-organismen de bloedbaan binnendringen.

Sommige medische ingrepen, zoals hartchirurgie of tandheelkundige procedures waarbij het tandvlees bloedt, kunnen weefsel beschadigen en een toegangspoort voor bacteriën creëren.

Wondjes of infecties in de huid:

Een klein sneetje of een infectie, zoals een steenpuist, kan bacteriën toegang geven tot de bloedbaan.

Mondgezondheid:

Ontstekingen aan het tandvlees, zoals gingivitis of parodontitis, vormen een belangrijke risicofactor. Tijdens tandheelkundige ingrepen, zoals het trekken van tanden of kiezen, kunnen bacteriën in de bloedbaan komen.

Medische ingrepen:

Chirurgie: Operaties aan het hart of andere delen van het lichaam verhogen het risico op bacteriëmie.

Intraveneuze katheters: Langdurig gebruik van infuuslijnen kan als poort voor bacteriën dienen.

Dialyse: Patiënten die regelmatig dialyse ondergaan hebben een verhoogd risico.

symptomen

Kortademigheid

Hartgeruis

Oedeem

Koorts en koude rillingen

Vermoeidheid en zwakte

Pijnlijke gewrichten en spieren

Kleine huidbloedingen en vreemde vlekken

Vreemde bloedingen of blauwe plekken

Kortademigheid: Vooral bij inspanning, door een verminderde hartfunctie.

Hartgeruis: Nieuw of verergerd hartgeruis, hoorbaar met een stethoscoop.

Oedeem: Zwelling in de voeten, enkels of buik door een verminderde pompfunctie van het hart.

Koorts en koude rillingen: Dit is vaak het meest voorkomende symptoom.

Vermoeidheid en zwakte: Patiënten voelen zich vaak moe door de voortdurende infectie.

Pijnlijke gewrichten en spieren

Endocarditis laat je lichaam niet met rust. Vaak krijg je last van pijn in gewrichten zoals je knieën, ellebogen of zelfs je vingers. Het voelt alsof je de hele dag zware dozen hebt gesjouwd – terwijl je gewoon op de bank zat. Dit komt doordat de infectie ontstekingsreacties in je hele lichaam kan veroorzaken

Kleine huidbloedingen en vreemde vlekken

Dit is een van de opvallendste symptomen. Je kunt kleine rode of paarse stippen op je huid of onder je nagels zien, bekend als petechiën. Daarnaast zijn er Janeway-laesies (pijnloze, rode vlekjes op je handpalmen of voetzolen) en Osler-knobbeltjes op handen en voeten (pijnlijk, rood en opgezwollen). Deze signalen zeggen vaak: "Hallo, er is iets serieus mis."

Vreemde bloedingen of blauwe plekken

Endocarditis kan ervoor zorgen dat je stollingssysteem uit balans raakt. Dit betekent dat je makkelijker blauwe plekken krijgt of zelfs bloedingen die moeilijk stoppen. Zie je bloed in je urine of ontlasting? Dan is dat een gigantische rode vlag.

diagnose

- je medische voorgeschiedenis; anamnese over leefstijl

- lichamelijk onderzoek (waaronder met een stethoscoop naar de hartgeluiden luisteren); en

- diverse diagnostische procedures, zoals:

thoraxfoto's (röntgenfoto's van de borstkas om de grootte van het hart te controleren en op zoek te gaan naar tekenen van hartfalen); en

echocardiografie (ECG, teneinde de schade aan het hart en de grote bloedvaten te bepalen);

- CT-scan van het hart (om hiervan een driedimensionaal beeld te krijgen); en

bloedonderzoek naar:

ontstekingswaarden  en de nierfunctie.

ontstekingswaarden van de nieren, ivm nierfucntie moet goed zijn wil je AB starten

afwijkende bloedwaardes

CRP (C-reactief proteïne): Verhoogd. Dit duidt op een actieve ontsteking.

BSE/ESR (bezinkingssnelheid van erytrocyten): Verhoogd, een algemene marker voor ontsteking.

Leukocyten: Verhoogd aantal witte bloedcellen (leukocytose) bij acute bacteriële endocarditis. Bij subacute gevallen kan het normaal of licht verhoogd zijn.

D-dimeer: Verhoogd, door activatie van het stollingssysteem en mogelijk micro-embolische complicaties.

Stollingsafwijkingen: Mogelijke veranderingen in INR/PT/APTT bij ernstige infecties of leverbetrokkenheid.

wat is d dimeer

behandeling

Afhankelijk van de oorzaak, ernst en complicaties kan de behandeling variëren van langdurige medicatie tot chirurgische ingrepen.

Antibiotica ( bij bacterie )

Antischimmelbehandeling ( schimmel )

chirurgie

Bij bacteriële endocarditis vormen antibiotica de eerste en belangrijkste stap in de behandeling. Omdat de bacteriën zich vaak in beschermende vegetaties op de hartkleppen bevinden, is een krachtige en langdurige kuur essentieel.

Intravenieuze toediening: Antibiotica worden via een infuus toegediend om snel hoge concentraties in het bloed te bereiken.

Langdurige behandeling: Een kuur duurt doorgaans 4 tot 6 weken, afhankelijk van de ernst van de infectie en de betrokken bacteriesoort.

Bacteriesoorten:

Streptococcus-infecties: Worden behandeld met penicilline of ceftriaxon.

Staphylococcus aureus: Vaak behandeld met flucloxacilline of vancomycine.

Enterococcus-infecties: Vereisen combinatietherapie met ampicilline en gentamicine.

schimmel:

Sporadisch wordt endocarditis veroorzaakt door schimmels zoals Candida. Deze infecties zijn moeilijker te behandelen en vereisen gespecialiseerde zorg.

Antischimmelmedicatie: Bijvoorbeeld amfotericine B of fluconazol, vaak in combinatie met chirurgie.

Langdurige therapie: De behandeling kan maanden duren om alle sporen van de schimmel te elimineren.

chirurgie:

Bij ernstige gevallen van endocarditis, zoals wanneer antibiotica niet voldoende zijn of bij structurele schade aan de hartkleppen, kan een chirurgische ingreep nodig zijn.

Verwijderen van vegetaties: Grote vegetaties die het risico op embolieën vergroten, kunnen chirurgisch worden verwijderd.

Vervangen van hartkleppen: Bij ernstige schade wordt de aangetaste klep vervangen door een biologische of mechanische klep.

Behandelen van abcessen: Abcessen in het hart kunnen het hartweefsel verzwakken en moeten chirurgisch worden verwijderd.

gevolgen endocarditis

- Hartklepbeschadigingen  

- Klepinsufficiëntie 

- Evt. Ritmestoornissen 

- trombose/embolie

preventieve maatregelen

-Ab profylaxe

- strikte hygiëne

- mondgezondheid

 

Antibiotica profylaxe: Patiënten met een verhoogd risico (bijvoorbeeld mensen met een kunstmatige hartklep) krijgen vaak antibiotica vóór risicovolle procedures.

Strikte hygiëne: Goede steriliteit en aseptische technieken tijdens medische procedures.

Mondgezondheid: Goede tand- en mondhygiëne vermindert de kans dat bacteriën de bloedbaan binnendringen.

Bacteriële oorsprong van endocarditis

Endocarditis wordt vaak veroorzaakt door bacteriën, zoals Streptococcus viridans, die normaal in de mond voorkomen.

Bij slechte mondhygiëne, tandvleesontsteking (gingivitis) of ernstige gebitsproblemen zoals parodontitis, kunnen bacteriën gemakkelijker de bloedbaan binnendringen, vooral tijdens dagelijkse activiteiten zoals tandenpoetsen of kauwen.

Preventieve maatregelen

Om het risico op endocarditis te minimaliseren, worden de volgende maatregelen genomen:

verschillen endo-, peri-, myocarditis

endo, Het endocard, de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen.

peri, Het pericard, de dubbele membraanlaag (hartzakje) die het hart omhult

myo, Het myocard, de hartspier

zoek de verschillende symptomen, oorzaak, diagnose en behandeling op

trombose

als er een vene dus een ader wordt afgesloten dan noem je dat trombose

vaak in de benen dan is dat een trombose been.

Een stolsel uit het been of buikholte kan afbreken en in de longen terecht komen. Dat heet een longembolie. 

Een diep veneuze trombose ontstaat in de dieper gelegen aderen.

Sluit een bloedstolsel een slagader af, dan is er sprake van arteriële trombose. Gevolgen zijn o.a. een hartinfarct of herseninfarct. 

soorten trombose

- trombose in een ader

- trombose in een dieper gelegen ader is DVT dipe veneuze trombose

- trombose in een slagader, ( hersen- of hartinfarct )

oorzaken

systeem van stolling en anti stolling is uit balans

Er zijn drie factoren die daarbij een rol spelen: de toestand van de vaatwand, de toestand van de bloedstroom en de samenstelling van het bloed

n ons bloed zitten stoffen die zorgen voor stolling: als we een wondje hebben maakt het lichaam snel een stolsel aan zodat het bloeden stopt. Op dat moment stopt ook de stolling en wordt een overtollig stolsel weer afgebroken. Zo blijft het systeem van stolling en antistolling in evenwicht. Bij trombose gaat het mis in dit systeem: het bloed stolt terwijl er geen wond is of het blijft stollen ook als de wond al dicht is

De wand van een bloedvat is aangetast, bijvoorbeeld door een operatie of bij aderverkalking, dan kan makkelijk een stolsel ontstaan aan de vaatwand.

Het bloed langzamer stroomt door lang stilzitten of liggen bijvoorbeeld na een operatie of bij ziekte, is de kans groter dat er een stolsel ontstaat.

De samenstelling van bloed verandert, door bijvoorbeeld zwangerschap of ziekte, dan kan eerder een stolsel ontstaan.

risico factoren

Langdurig stilzitten of liggen, bijvoorbeeld bij ziekte of een vliegreis van meer dan 6 uur;

Gebruik van de anticonceptiepil;

Zwangerschap;

Erfelijke afwijkingen in het bloed;

Operaties;

Boezemfibrilleren;

Een arm of been lange tijd niet gebruiken, door bijvoorbeeld een botbreuk;

Roken.

symptomen

De symptomen van een trombose zijn onder meer afhankelijk van de plek in het lichaam waar de trombose optreedt. 

symptomen van een???

een vrij snel optredende zwelling 

een zwaar gevoel of pijn 

een rode of juist blauwachtige verkleuring 

een lichte temperatuursverhoging

een strakgespannen huid (rood en glanzend met gestuwde oppervlakkige aderen)

trombosebeen

symptomen van een??

plotseling optredende kortademigheid

pijn bij zuchten en hoesten

Daarnaast kunnen mensen met een longembolie ook last hebben van:

hartkloppingen

flauwvallen

zwelling en pijn in het been

bloed opgeven

benauwdheid

bleke gelaatskleur

transpireren

pijn op de borst

lichte stijging van de lichaamstemperatuur

plotseling ontstane prikkelhoest

long embolie

symptomen van een???

een beklemmende of drukkende pijn midden op de borst

deze pijn kan, ook in rust, uitstralen naar bovenarmen, hals, kaak, rug en maagstreek

deze pijn duurt ook in rust langer dan 5 minuten

deze pijn gaat samen met zweten, misselijkheid of braken

bij vrouwen andere klachten:

pijn in de bovenbuik, kaak, nek of rug

pijn tussen de schouderbladen

kortademigheid

extreme moeheid

duizeligheid

onrustig gevoel, angst en snelle ademhaling

misselijkheid of braken

hartinfarct

diagnose

Echografie of duplexonderzoek: hierbij wordt gekeken naar de snelheid en richting van de bloedstroom en het zicht van het bloedvat.

D-dimeerbepaling: bloedonderzoek naar specifieke deeltjes die vrijkomen bij stolselvorming.

Longscan bij vermoeden van een longembolie.

Angiografie, waarbij met contrastvloeistof wordt gekeken naar de doorstroming van bloed in een vat.

behandeling

gezonde leefstijl, gezonde vaten immers minder kans op beschadiging

antistollings middelen, tijdelijk of levenslang

bij acute noodzaak; heparine via infuus

fraxiparine of fragmin, injecteren

lange termijn: bloedplaatjesremmers

Verschillende bloedplaatjesremmers

acetylsalicylzuur (aspirine), carbasalaatcalcium (ascal)

clopidogrel, dipyridamol, prasugrel, ticagrelor

vitamine k remmers

zoals accenocoumarol

compressiekousen