Par. 5.6 Centralisatie in Frankrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5 Steden en Staten

Lesdoel

Frankrijk had de Honderdjarige oorlog gewonnen:

Hoe moest het nieuwe rijk worden bestuurd?

Centralisatie (1)

Franse koning Karel VII won de Honderdjarige Oorlog, moest zijn land delen met rijke hertogen (zoals de hertog van Bourgondië).

Centralisatie (2)

Karel VII wilde van zijn rijk een eenheid maken en van de rijke hertogen zijn onderdanen maken. 

Centralisatie (4)

• Alles vanuit één centraal punt of één centraal orgaan regeren.
• Dat creëert een gevoel van saamhorigheid.
• Toenemende centralisatie en het groeiende gevoel van eenheid binnen koninkrijken stonden aan het begin van staatsvorming in Europa!

Centralisatie maatregelen Karel VII (7e) na einde 100 jarige oorlog

• Karel had last van hertogen die ook grote gebieden bezaten, Karel wilde van hen onderdanen en Frankrijk een eenheid maken. Te nemen maatregelen:

1. Hij reorganiseerde de koninklijke adviesraad, nu zowel edelen als ambtenaren met universitaire opleiding.
2. Hij stelde een staand (permanent) leger in, dat hij altijd kon gebruiken.
3. Nieuwe belastingen heffen, op zout en op land, zodat hij meer inkomsten kreeg.
   

• Met extra inkomsten uit belastingen betaalde de koning de ambtenaren en het leger.
• Ook kwam hij in conflict met de kerk, omdat hij bepaalde dat hij als koning bisschoppen moest kunnen benoemen en niet alleen de kerk. 

Hoe kreeg Lodewijk XI (11e) de steden aan zijn kant in zijn strijd tegen de adel om meer macht?

• Bevorderen van de handel en de ambachten in de steden=> burgers en steden rijker, meer belasting voor de koning en steun van de steden.
• Bij opstanden van steden tegen een hertog, gaf hij geld aan de steden=> macht adel minder en koning meer.
• Als een stad te zelfstandig werd en zo de macht van de koning bedreigde=> dan werd het leger door Lodewijk ingezet tegen de stad. 

Hoe verkreeg Lodewijk nog meer macht en gebieden?

• Lodewijk had raadgevers die carrière wilden maken en die hij goed beloonde met cadeau's, stukken grond, adellijke titel of een goed pensioen. 
• 1472 Philippe de Commynes werd een raadgevers=> slim want zo kreeg hij informatie over de grootste vijand van de koning de hertog van Bourgondië. Philippe was de hertog zijn adviseur geweest. Philippe vond Lodewijk een briljante koning, maar wel een met nare trekjes.

Opdrachren maken en inleveren. In tweetal.

Stel jullie eens voor: je bent een rijke hertog in Bourgondië en je bent zeer ontevreden over Lodewijk XI centralisatie politiek.

Je schrijf samen met andere hertogen een brief aan Lodewijk om jullie ontevredenheid te uiten.

Jullie brief moet aan de volgende voldoen:

- Minimaal half A4tje.

- De reden voor jullie ontevredenheid moet duidelijk zijn. 

- Gebruik de begrippen adviesraad, staand leger en kroon.

Tot het einde van de les.

Afsluiten

Hoe trok Lodewijk XI de macht naar zich toe?