15.1c

• GMF
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Deze GMFles

1. Terugblik / Politieke houding
2. Strijd van het bestaan/de mens
3. Leesopdracht / HW

Deze les

- Reflectie: Agressie en geweld in het nieuws

- Reflectie: Agressie in je eigen leven

- Het recht van de sterktste? Darwin v.s. Kropotkin

Macht vs. geen/minder macht

Misverstand: 'Onze scholen zijn meritocratisch' 

Succes hangt af van je capaciteiten (je merites).

Je sociale afkomst wordt steeds bepalender voor je schoolsucces (Onderwijsinspectie, 2019)

Wat wordt bedoeld met sociale afkomst?

Wat heeft allemaal invloed op je sociale afkomst?

Why Liberalisme en socialisme, p.6-8.

- Verwachtingen van je omgeving

- Soort school (onderwijsniveau school) 

Wat heeft invloed op je sociale afkomst?

- Opleidingsniveau ouders/verzorgers

- Gezinssituatie (twee-éénoudergezin, aangeboden hulp/ondersteuning schoolwerk, stimulatie ontwikkeling, harmonie thuis, etc.)

- Inkomen ouders/verzorgers

- Buurt waarin je opgroeit

- Mate van acceptatie door je omgeving (discriminatie/uitsluiting/vooroordelen)

Hoe ga je om met de ongelijkheid in de samenleving?

Liberale stroming

Socialistische stroming

Wat spreekt jou meer aan en waarom?

Liberaal standpunt

Socialistisch standpunt

Herenmoraal/ slavenmoraal
Nietzsche

Klassieke oudheid gekenmerkt door ‘herenmoraal’: eer, grootsheid en kracht waren goede waarden

Reactie hierop ‘slavenmoraal’: nederigheid, vergeving en medelijden waren hoogste waarden

 (Christendom)

= ‘Moraal van de machtelozen’:

Omkering… mensen ‘geknecht’

Zwakke is niet het goede, volgens Nietzsche

Wat bedoelde Nietzsche met de term Übermensch?

'Amor fati': Omarm je lot. Klaag niet wat je overkomt, maar ga de strijd aan. Word wie je echt bent. Je hebt aan jezelf genoeg, je hebt een doel in je leven en je bent bereid daar alles voor te doen. Je houdt van jezelf.

Darwin: Survival of the Fittest - het is inherent aan dieren (en dus ook mensen) dat ze zich tegen elkaar afmeten.
De best aangepaste heeft de grootste kans om te overleven.

Kropotkin: Onderzoek naar diersoorten in Siberië. De barre omstandigheden zorgden er juist voor dat niet de sterkste, maar de best samenwerkende dieren de kou en honger overleefden.

Wie niet sterk is, moet slim zijn?

Darwin heeft niet precies gezegd dat de sterkste de meeste kans op overleven heeft, maar de meest adaptieve. Dat wil zeggen, degene die zich het gemakkelijkst aanpast aan nieuwe omstandigheden. Dat vereist best wat denkkracht!

Sociaaldarwinisme

Gebruiken de ideeën van Darwin om ongelijkheid van mensen in de maatschappij te verklaren. 

Communisme

Kropotkin geloofde dat ook mensen zo samen konden werken om tegen onderdrukking (van de natuur en van menselijke heersers) te strijden. Juist door vrijwillig in (kleine) communes samen te werken, zou de mens in opstand kunnen komen tegen onderdrukking.

Wat denk jij: is de mens meer geneigd tot samenwerken of tot strijd?

1. Samenwerking
2. Strijd
3. Allebei

Licht je antwoord toe met een concreet voorbeeld:

(Lees)opdracht 

1. Lees het artikel Correspondent - Zet je schrap voor het gevaarlijkste idee ooit: de meeste mensen deugen (link @ SOM)

2. Bedenk twee stellingen

> Stelling waarmee je het denkbeeld van Darwin/ Huxly onderbouwd;

> Stelling waarmee je het denkbeeld van Kropotkin onderbouwd. 

Huiswerk voor vrijdag