VWO6 H3 P1 2023

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Aarde - Middellandse Zeegebied

Weet je het nog? 

Welke 3 soorten plaatbewegingen zijn er?

Wat is hiervoor het aandrijfmechanisme?

Platentektoniek rond de Middellandse Zee

Leerdoel

Je kunt de complexe plaattektonische situatie in het Middellandse Zeegebied beschrijven en verklaren.

Middellandse Zee 

--> laatste overblijfsel van een oceaan (Tethyszee) die tussen Europa en Afrika lag.

  

Beweging van Afrika naar het  noorden > Middellandse Zee wordt steeds kleiner.

Wat is bijzonder aan de beweging? Draaiing

Dus snelheid .... varieert

Waar zijn dan de zwaarste aardbevingen te verwachten? Oosten MZgebied

De huidige situatie

Bespreek de kaart (volgende dia) en bedenk samen drie dingen die opvallend zijn.

Wat valt op?

Niet alleen convergentie!

Wat valt op?

Niet alleen convergentie!

In het Middellandse Zeegebied:

-  Euraziatische plaat 

- Afrikaanse plaat  

- microplaten 

Verschillende bewegingen :

- convergentie EN 

- divergentie EN 

- transforme beweging

Simulatie convergentie 

Afrika en Europa 

in het westen 

van de Middellandse Zee.

 

Demo wat er bij de Thyreense Zee gebeurt met tafeltjes? REchte lijn Afrika, tafeltjes in bocht Europa > worden ook uit elkaar geduwd!

De Tyrrheense Zee wordt uitgerekt.

Oorzaak: Italië beweegt tegen de wijzers van de klok in rondom een scharnierpunt in Noord-Italië. 

Check (1)

Welke van de drie bewegingsrichtingen van de aardplaten is de meest verrassende? Waarom?

Vulkanisme bij Italie

Gebergte in Italië 

van noord naar zuid (Apennijnen)   

Gevormd doordat de

Apulische plaat 

wegduikt (=?) onder de 

Tyrrheense Zee 

Noordoosten : subductie is beëindigd.

 

Zuiden: nog wel subductie:  weggedoken oceanische korst leidt tot vulkanisme zoals bij Vesuvius.

Doordat de Tyrrheense Zee uitrekt kan ook diepere magma omhoog komen zoals bij de Etna.

Check (2)

Waarom zijn de Italiaanse vulkanen aan de westkant van Italië te vinden?

Leerdoel behaald?

Je kunt de complexe plaattektonische situatie in het Middellandse Zeegebied beschrijven en verklaren.

Waarom duikt de Afrikaanse plaat? Dat deel is  oceaanbodem.

 

Gevolgen:

-de Helleense boog (subductie) komt steeds zuidelijker te liggen

- de Egeïsche plaat wordt hierdoor uitgerekt en daalt

Grenslijn schuift op richting Afrika, Egeische laat krijgt meer ruimte > daling

De eilanden, zoals Rhodos, zijn de toppen van een verdronken gebergte!

Opdracht in groepjes

Bedenk een manier om de manier waarop de divergentie ontstaat in de Egeische Zee uit te beelden in de klas.

Aan de slag!

Werk eerst nog aan par. 1.5: 

alle opdrachten en hoofdvraag maken, opdrachten nakijken.

Daarna start maken met par. 3.1 (lezen, maken behalve 4a en 5a)