4.3 Leven in bezet gebied

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Leven in bezet gebied

Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je: 

• Wat de NSB was.
• Het verschil tussen collaboratie en verzet uitleggen.
• uitleggen hoe het leven eruit zag tijdens de bezetting. 
• Het einde van de oorlog in Nederland beschrijven. 

Aangevallen en bezet

• Nederland werd op 10 mei 1940 aangevallen door Duitsland.
  
• Na het bombardement op Rotterdam geeft het Nederlandse   leger zich over.
• Koning en regering vluchtten naar Engeland
• Nederland gaat de bezette tijd in.
  

Leven onder de bezetter

• Seyss-inquart wordt benoemd als rijkscommissaris van Nederland.

       - Hij gaat NL besturen

• Hij gedraagt zich aanvankelijk netjes tegenover de bevolking, net als de     rest van de Duitse bezetters
  

      - Wilde de Nederlanders voor zich winnen!
      - Nederlanders waren namelijk ‘ras verwanten’

• Veel Nederlanders pakken na de overname het dagelijkse leven weer op
  
• Alleen de Joodse Nederlanders gaan snel achtergesteld worden..
  

Leg uit wat de NSB is.

Leg uit waarom de NSB populair werd in Nederland in de jaren '30

Noem een overeenkomst tussen de NSB en de NSDAP (Nazi-partij)

De Nationaal Socialistische Beweging

• Nationaalsocialistische Politieke partij in Nederland.

       - Onder leiding van Anton Mussert

• De NSB had soortgelijke ideeën als de NSDAP
  

       - Anti-democratisch

       - Anti-communistisch

       - Geloof in een sterk volk onder sterke leiders.

• Bij de inval in Nederland gingen zij samenwerken met de Duitsers. 
• Dit heet Collaboratie. 

Collaboratie

• Collaboratie was volgens de Duitsers nodig om Nederland goed te     besturen. 
• Nederlandse ambtenaren bleven op hun posten en gingen samenwerken    met de Duitsers.
• Ambtenaren die dat niet wilden of door de Duitsers niet goed genoeg            beschouwd werden, werden vervangen door NSB’ers
  
• Toch slaagden de Duitsers er niet in de Nederlanders voor zich te                    winnen..
  

Bedenk eens een reden om te collaboreren.

Welke manieren van verzet werden in het filmpje genoemd?

Welke redenen werden gegeven om in het verzet te gaan?

Op welke manieren probeerden de Duitsers verzet te ontmoedigen of te straffen?

Verzet

• Onderdrukking neemt toe vanaf 1943

       - Dwangarbeid in Duitse fabrieken

• Om dit te voorkomen, doken mensen onder!
  

• Verzet in Nederland neemt ook toe
  

       - Mensen gaan illegale kranten drukken

       - Voedselbonnen namaken voor onderduikers

       - Persoonsbewijzen vervalsen

       - Overvallen op bonkantoren

       - Aanslagen op prominente Duitsers/collaborateurs

• Aanslagen werden vaak wel door de Duitsers vergolden door represailles.

Regels en bonnen

• Naarmate de oorlog verder ging, kwamen er tekorten aan voedsel en levensmiddelen.
  

     - Om zaken te verdelen, zette de overheid zaken op voedselbonnen.

• Ook waren mensen onvrij.

       - Media werd gecontroleerd.

       - Avondklok werd ingesteld.

       - Iedereen werd in de gaten gehouden.

Dolle dinsdag

• In juni 1944 vond D-Day plaats
  
• In Nederland dachten de mensen dat bevrijding niet lang meer op zich zou wachten.
  
• Dolle dinsdag, 5 september 1944

       - Mensen vieren de bevrijding in heel Nederland

• De bevrijding liet alleen nog even op zich wachten..
  
• Het Zuiden van Nederland wordt bevrijdt in het najaar van 1944

       - Bij Arnhem loopt het geallieerde leger vast.

Wat is de hongerwinter?

Wat had een staking met de hongerwinter te maken?

Hoe probeerden mensen in de hongerwinter aan voedsel en brandstof te komen?