Les 1 introductie + oorzaken Wo1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vandaag:

Wie ben ik, en wie zijn jullie?

Wat gaan we dit jaar doen? 

Aanloop historische context

Allereerst: regels

- Je hebt je spullen op orde: 

Schrift bij

boek bij 

huiswerk af en bij

- Je hebt respect voor elkaar en elkaars spullen.

- Er is ten alle tijden één iemand aan het woord. 

- Telefoons zijn thuis of in de kluis

Kay Geurts

Dominicus college

Nijmeegse stadsgeschiedenis

[e-mail]

Wie zijn jullie ? 

Vul het formulier in over jezelf. 

Wat is examenstof en wat niet?

Alles is examenstof...

Eindexamen zal bestaan uit:

- Tijdvak 5/10 (KA 18 t/m 49)

- HC Britse Rijk

- HC Duitsland

- HC Nederland na 45

Wat gaan we allemaal doen dit jaar? 

Jaarplanner

Online leermethode

1. Log in op magister

2. Ga naar leermiddelen

3. Klik op Memo Havo

4. Voer bij MEMO de klassencode in:  688836

Gelukt? 

Hoe gaan we te werk? 

Handboek (online) voor Kenmerkende aspecten

Historische context (voor opdrachten en beknopte tekst)

Examenkatern (naslagwerk voor Historische contexten)

Gebruik de handout als aantekening

Wat ging er precies mis? 

Aanleidingen en oorzaken eerste wereldoorlog

De eerste wereldoorlog 

Geschat dodental 8,5 miljoen

'The Great war'

Oorlog

Oorlogen kende we al.

Waarom veranderde oorlogen zo drastisch in de 20ste eeuw? 

Wat was er gebeurd voor 1900? 

Industriële revolutie

Aanvankelijk sociale kwestie. 

Richting 1900 kregen mensen het steeds beter

Modernisering en massaproductie

Le belle époque 

Wat was er gebeurd voor 1900? 

- Frans-Duitse oorlog had Duitsland verenigd.

-  Nieuw land dus een nieuwe machtsverhouding in

Europa. 

- Duitsland is groot en heeft veel grondstoffen. 

Veranderende machtsverhoudingen

- Het ontstaan van Duitsland had ook andere gevolgen.

- Duitsland ging op zoek naar koloniën 

- Duitsland en England raken in een wapenwedloop 

Wilhelm II 'Unsere zukunft liegt auf dem Wasser’

- Aangewakkerd door angst en Nationalisme

Nationalisme

Wat is nationalisme?

Is nationalisme slecht?

Bestaat nationalisme nog?

West-Europa

Al deze zaken verhoogde de spanning 

tussen de Europese grootmachten.

Landen vertrouwen elkaar niet en voelen zich beter dan de ander.

De moderne uitvindingen werden nu ingezet om het leger sterker te maken. 

Oost-Europa

Ook in het oosten (op de balkan) veranderde 

de machtsverhoudingen

- Het Ottomaanse Rijk was in verval 

- Rusland steunt servië in hun onafhankelijkheid

- O-H veroverd bosnië. 

In Bosnië woonde veel serven = Spanning

Bondgenootschappen

Landen gaan zich beschermen. Niemand wil natuurlijk oorlog! 

Oosterijk-Hongarije wordt bondgenoot van Duitsland. (1882)

Rusland wordt bondgenooit van Engeland en Frankrijk. (1907) 

Zo ontstaan er twee machtsblokken in Europa. 

Hand-out

Wat?

Maak de vragen op je hand-out.

hoe?

Je werkt alleen en voor jezelf. Gebruik het boek waar nodig

Waarom? 

De verschillende oorzaken van de eerste wereldoorlog zijn belangrijk voor het verloop van de gehele 20ste eeuw. Het is belangrijk dat je dit goed begrijpt als basis voor wat er gaat komen.

Moord op Franz Ferdinand

28 juni 1914

Čabrinović Mislukt

Gavrilo Princip 

Servisch Bosnische zwarte hand beweging

Moord op Franz Ferdinand

Gevolg

1. Oosterijk geeft servië de schuld en verklaard de oorlog.

2. Servië wordt gesteund door Rusland -> Rusland zetten het leger klaar

Gevolg

3. Duitsland is bondgenoot van O-H en voert het von schlieffenplan uit. 

4. Frankrijk wordt gesteund door Engeland en gaan ten oorlog. 

5. Wo1 is een feit

Voor morgen:

Opdracht 1, 2 en 3

Hoe werk je een context uit? 

Wat is er veranderd? 

Sociaal, cultureel, economisch en politiek

Vier historische perspectieven

Politiek: alles wat te maken heeft met bestuur en de (verdeling van) macht

Economisch: alles wat te maken heeft met de manier waarop mensen in hun levensonderhoud voorzien

Sociaal: alles wat te maken heeft met overeenkomsten en verschillen tussen groepen mensen in een samenleving

Cultureel: alles wat te maken heeft met de ideeën van mensen en de manier waarop dit laten zien