Les 11 - Koning en Parlement (deel II - combi)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Geschiedenis van de Democratische Rechtsstaat in Nederland

H2 De opmars van het parlement

(tot 1848) deel III

Stel dat we Willem Alexander de macht geven van zijn voorvader koning Willem I. Noem een positief en een negatief gevolg.

Huiswerk

Leren tot en met 10

Maak 15

Lesdoelen

• Aan het einde van de les moet je:
  
• De veranderingen die in de grondwet werden ingevoerd in (1840 en) 1848 kunnen noemen en uitleggen en daarnaast de oorzaak voor de plotselinge wijziging kunnen benoemen.
  
• Wat is er nu nog over van de wijzigingen van de grondwet van 1848 als je kijkt naar de bestuurlijk situatie in Nederland?

Geschiedenis van de Democratische Rechtsstaat in Nederland

H2 De opmars van het parlement

(tot 1848) deel III

• Na 1830 meer kritiek op beleid Willem I, want:
• 1830: Belgen in opstand
  
• 1831 Tiendaagse Veldtocht > Willem I wil België heroveren.
  
• 1839 einde strijd -- > schatkist leeg door mobilisatie
  

Inschattingsvraag: waarom denk je dat de Belgen in opstand kwamen?

Wat leidt je uit de voorgaande verhalen af over het karakter van Willem I? Geef een karaktereigenschap om hem te typeren.

1840 Grondwetswijziging

2 aanpassingen :

• Ministers kunnen bij overtreden wet worden vervolgd
  
• Contraseign door minister
  

Willem I treedt af

Kwam met de grondwetswijziging van 1840 de rechtsstaat in ons land dichterbij?

1. Ja!
2. Nee!
3. Ik weet het niet zeker

Revolutiejaar 1848

Liberale wijzigingen in de grondwet

Voorheen:

• Koning kon parlement ontbinden
  
• Koning benoemde de ministers
  
• Koning nam de besluiten
  

Nu:

• Koning is onschendbaar (maar wel lid regering)
  
• Ministeriële verantwoordelijkheid
  
• EK gekozen door Provinciale Staten
  
• TK krijgt recht van Amendement, interpellatie en enquête
  
• TK + PS gekozen door burgers: censuskiesrecht
  

Is ons land in 1848 een parlementaire democratie geworden?

1. Zeker
2. Nee
3. Wat is een parlementaire democratie?
4. Ik twijfel

Grondrechten

Vrijheid van :

• Drukpers
  
• Meningsuiting
  
• Onderwijs
  
• Godsdienst
  
• Etc.
  

Dit zijn Klassieke Grondrechten itt Sociale Grondrechten.

Nederland is hiermee een klassieke rechtsstaat

Wat betekent 'vrijheid van onderwijs'?

Heeft jouw schoolcarrière als basis een klassiek of sociaal grondrecht en waarom?

• Het onderwijs is een voorwerp van de aanhoudende zorg der regering. 
• (artikel 23 lid 1 Grondwet)
• Het geven van onderwijs is vrij (...). 
• (artikel 23 lid 2 Grondwet)

Lesdoelen

• Aan het einde van de les moet je:
  
• De veranderingen die in de grondwet werden ingevoerd in 1848 kunnen noemen en uitleggen en daarnaast de oorzaak voor de plotselinge wijziging kunnen benoemen.
  
• Wat is er nu nog over van de wijzigingen van de grondwet van 1848 als je kijkt naar de bestuurlijk situatie in Nederland?

Huiswerk

Leren H2

Maak 16, 18, 19