H6 Lezen Tekst en Publiek

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Nederlands Lezen

• hoofdstuk 5 - kritisch lezen - blz. 116
• H6 Tekst en publiek blz. 142

Leerdoelen

Je weet hoe je een tekst moet beoordelen op betrouwbaarheid.

Je weet te herkennen voor welk publiek de tekst geschreven  is.

Kritisch lezen

Hoe bepaal je de betrouwbaarheid van een tekst?

Tekst en publiek

Bron: foto 1 www.flickr.com ; Matthijs Quaijtaal

Wie is je publiek?

Van welke elementen kunnen we dat dan afleiden?
- Onderwerp van de tekst
- Taalgebruik ( jargon)
- Bron

- Lay-out (opmaak)

Bron: www.flicker.com ; onnola

Onderwerp van de tekst

• beste skatepark in Europa --> jongeren/skaters
• beste metselaar in Duiven --> volwassenen/huiseigenaren

Taalgebruik

Op welke toon is de tekst geschreven? Kortom welk taalgebruik gebruikt de schrijver?

- beleefd      (vriendelijk zou ik je willen vragen om...)

- zakelijk       (mocht u vragen hebben, kunt u mij altijd bellen)

- populair     ( vanavond samen ff chillen k? )

WhatsApp?
Het bericht hiernaast is voor jouw coach, om te laten weten dat je iets later in de les bent.

 Zou jij dat zo versturen?

Waarom wel of niet?

Hey yo! Ben wat later, moet hond ff uitlaten en op zussie wachten. Check je later bro!

Geachte moeder,
Geachte moeder,
Ik blijf vanavond eten bij Marlies. Ben rond 20:00 uur weer thuis.
Ik hoop u voldoende te hebben geïnformeerd.

Met vriendelijke groet,
Melissa

Memo
Het bericht hiernaast is voor je moeder om te laten weten dat je niet thuis bent met het eten.


Zou jij dit briefje zo op de keukentafel leggen?
Waarom wel of niet?

Dit bericht is voor je moeder om te laten weten dat je niet thuis bent met het eten. 

Zou jij dit briefje zo op de keukentafel leggen?

Waarom wel of niet?

Bron 

Aan de bron kun je zien voor wie de tekst geschreven is. B.v.

Autoweek:           autofanaten

Cosmopolitan:  make-upfans

Lay-out

Hoe ziet de tekst eruit? Hoe is de tekst vormgegeven en welke doelgroep past hier bij?

Bij jongeren kies je voor kleuren/plaatjes.

Bij volwassen kies je een rustige lay-out.

Publiek

Als je een tekst schrijft, moet je dus rekening houden met je publiek. Je past je toon en woordkeuze aan je publiek aan.

Voor wie is de volgende korte tekst geschreven?

Gratis apps!!! Vet! Wojooohhh. Geloof je het niet? Check dan onze website www.gratisapps.nl en kijk zelf!

1. jongeren / leeftijdsgenoten
2. basisschoolkinderen
3. volwassenen
4. bejaarden

Voor wie is de volgende korte tekst geschreven?

Met je profiel kun je gratis vriendjes en vriendinnetjes uitnodigen en zo online een echt vriendenboekje maken.

1. jongeren / leeftijdsgenoten
2. basisschoolkinderen
3. volwassenen

Voor wie is de volgende korte tekst geschreven?

Wilt u een kledingstuk op maat laten maken? Dat dient u door te geven aan de coupeuse. Dat kan door een mail te sturen naar het adres hieronder.

1. jongeren / leeftijdsgenoten
2. basisschoolkinderen
3. volwassenen

Voor wie is de volgende korte tekst geschreven?

Heb je zin om te sporten, maar heb je nog geen idee welke sport bij je past? Kom naar de Sportinstuif! Je kunt workshops van allerlei sporten volgen.

1. jongeren / leeftijdsgenoten
2. basisschoolkinderen
3. volwassen

Wat wordt bedoeld met 'het publiek' van een tekst?

1. De schrijver
2. De lezer(s)
3. De uitgever
4. De winkeliers

Als je wil weten voor wie de tekst geschreven is, let je op een aantal zaken. Welke hoort er NIET bij?

1. onderwerp
2. taalgebruik
3. naam van de schrijver
4. lay-out

Voor welk publiek is deze tekst geschreven?

1. Volwassenen
2. De hockeysters uit het Nederlandse team
3. Jongeren
4. Hockeyliefhebbers

Voor welk publiek is deze tekst geschreven?

1. ouderen
2. jongeren
3. kinderen
4. volwassenen

Voor welk publiek is deze tekst?

1. Jongeren op de fiets
2. Volwassenen in de auto
3. Ouderen die willen oversteken
4. Alle weggebruikers

Voor welk publiek is deze tekst?

1. Hobbykoks
2. Obers
3. Serveersters
4. Iedereen

Voor welk publiek is deze tekst geschikt?

1. Voor jongeren van 10-12 jaar
2. Voor jongeren van 14-16 jaar
3. Voor volwassen
4. Voor mensen die van surfen houden

Met het publiek van een tekst bedoel je de mensen die de tekst gaan ____________

Voor je een tekst gaat _________________ , moet je eerst ________________ over wie het publiek is.  

Je moet rekening houden met je publiek en je taalgebruik aan hen _______________

Je kunt een tekst bijvoorbeeld moeilijker of makkelijker __________. 

Ook kun je beleefde taal ________________, of gewoon schrijven zoals je zelf zou _____________________tegen je vrienden.

lezen

schrijven

aanpassen

gebruiken

praten

nadenken

maken

Alle jongeren tussen de 12 en 18 jaar

voetbal-

liefhebbers

een vakantie-

vriend(in)

eenpersoons-

publiek

breed publiek

gespecialiseerd publiek

Breed publiek

 gespecialiseerd publiek

Eén persoon 

Samenvatting tekst en publiek

• Je publiek is voor wie je schrijft. Dat kan bijvoorbeeld iemand van je eigen leeftijd zijn, een basisschoolleerling of een volwassene. De toon en woorden die je gebruikt, pas je aan aan je publiek. Bij leeftijdsgenoten gebruik je andere woorden dan bij basisschoolkinderen of volwassenen.

• Als je iets schrijft, moet je altijd nadenken waarom je schrijft. Wil je alleen informatie geven , wil je iemand overhalen of gewoon een leuk verhaal vertellen?  De reden waarom je iets schrijft is je tekstdoel.  Een tekst heeft vaak ook meer dan één doel. 

De verschillende tekstdoelen zijn: informeren, overhalen, overtuigen en amuseren.

Je zult in deze reeks schrijven veel gebruikmaken van de tekstdoelen informeren en amuseren.

Huiswerk 

H5 Lezen - Kritisch lezen: theorie op blz. 116

Maken: opdracht 1 + 2 + 4 

H6 Lezen - Tekst en publiek: theorie op blz. 142

Maken : opdracht 1 + 2 +4

Je kan NU beginnen.

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan iedereen:

- in een tekst de inleiding, het middenstuk en het slot herkennen en aanwijzen;

- het onderwerp van een tekst benoemen;

- de deelonderwerpen in een tekst herkennen en benoemen.

Aan het einde van de les kan de leerling die verder uitgedaagd wil worden:

- de hoofdgedachte van een tekst benoemen.