Beknopte bijzin en incongruentie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Programma

- Poëziepresentatie

- Literaire mindmap

- Herhaling beknopte bijzin & foutief beknopte bijzin

- Uitleg Incongruentie

- Oefenen

Beknopte bijzinnen

Beknopte bijzinnen kan je op drie manieren herkennen:

1. de zin heeft een voltooid deelwoord;
2. de zin heeft een onvoltooid deelwoord;
3. of de zin heeft een combinatie van te + infinitief.

Blij door het gras huppelend 

floot

het meisje

een liedje.

Beknopte bijzin

Blij door het gras huppelend floot het meisje een liedje.

1. Beknopte bijzin
2. Foutieve beknopte bijzin

Kijkend uit het raam, viel plotseling een dakpan naar beneden.

1. Beknopte bijzin
2. Foutieve beknopte bijzin

Dromend van zijn vriendin liep hij tegen een lantaarnpaal.

1. Beknopte bijzin
2. Foutieve beknopte bijzin

Bij school aangekomen, bleken zijn boeken nog thuis te liggen.

1. Beknopte bijzin
2. Foutief beknopte bijzin

Incongruentie

Als het getal (enkelvoud of meervoud) van het onderwerp en dat van de persoonsvorm niet overeenkomen, is er sprake van incongruentie; dat is fout. Incongruentie kan de volgende oorzaken hebben:

Incongruentie

Het onderwerp is meervoud, maar wordt voor enkelvoud aangezien:

– * De media schrijft veel onzin over deze bekende Nederlander.

Het onderwerp (ow) lijkt meervoud, maar is enkelvoud, omdat de kern enkelvoud is:

– * Uit de enquête bleek dat de meerderheid (kern v.h. ow; enkelvoud) van de leerlingen (meervoud) tegen frisdrankautomaten waren (meervoud).

Incongruentie

De pv en het ow staan ver uit elkaar en daartussen staan andere zinsdelen met een ander getal dan het ow:

– * Het schijnt dat het stadsbestuur de komende jaren binnen de grachten geen nieuwe parkeerplaatsen voor auto’s meer willen (pv; meervoud) aanleggen.

Het mv wordt ten onrechte voor het ow aangezien:

– * Bij het eindpunt van de lijn worden alle passagiers (mv) verzocht <uit de stadsbus te stappen (ow)>

Tegenwoordig is op alle dancefeesten allerlei synthetische drugs te koop.

1. Congruentie
2. Incongruentie

Oudere mensen beweren vaak dat de jeugd tegenwoordig geen enkel respect meer voor hen hebben.

1. Congruentie
2. Incongruentie