200313 Spelling algemeen corona

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom...

Pak je leesboek. 

We beginnen met 

10 minuten lezen in stilte.

Vandaag: spelling

• Herhaling: samenstelling en afleiding
• Huiswerk nakijken en werken in de syllabus 13 t/m 16;
  
• Afronding
  

Doel: je weet het verschil tussen een samenstelling en een afleiding en weet hoe je de spellingregels moet toepassen.

NOS-bericht

desinfectie

griepvirus

verkoudheid

gevaarlijk

•  Afleiding met een voorvoegsel
  
•  Afleiding met een achtervoegsel
  
•  Samenstelling
• Afleiding met een voor én achtervoegsel
  
•  Samenstelling, met als eerste deel een afkorting 
  

pandemie

Een pandemie is een epidemie op wereldwijde schaal. Het woord is afkomstig uit het Grieks: παν (pan) betekent geheel, δῆμος (dêmos) betekent mensen/volk.

               Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kan een pandemie ontstaan wanneer aan de volgende drie eisen is voldaan:

• Het opkomen van een ziekte die nieuw is aan de populatie; 
• De ziekte infecteert mensen en veroorzaakt zware klachten;
  
• De ziekte verspreidt zich gemakkelijk onder de bevolking.
  

Hoeveel samenstellingen kun je vinden?

Hoeveel samenstellingen kun je vinden?

Zelfstandig werken

Nakijken: oefening 1 t/m 12

Maken 13 en 14

Bijvoeglijk naamwoord

De patiënt is ziek.

De ... patiënt .

Een ... patiënt 

Het coronavirus is besmettelijk
Het ... virus 
Een ... virus

• BLW 'de' > +e
  
• OLW 'een' > + e

• BLW 'het' > 'e'
• OLW 'een' > géén 'e' 

stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden

Wanneer het bijvoeglijk naamwoord de stof aangeeft waarvan iets is gemaakt, dan
eindigt het meestal op -(e)n.

VB: houten kozijn, zilveren ring, gouden horloge, metalen tafel

> Uitzondering: nieuwere stoffen 

VB: polyester broek, aluminum frame, plastic fles

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Bijvoeglijke naamwoorden die zijn afgeleid van een voltooid deelwoord.

Voltooid deelwoord 

Ik ben mijn huiswerk vergeten.

Het vlees is gebraden.

De jongen is gered.

Het gebied is bezet.

De gevangene is gevlucht.

Het papier is verbrand.

De foto is vergroot.

Het pad is verbreed.

Bijvoeglijk gebruikt: noteer!!

Mijn ... huiswerk

Het ... vlees.

De ... jongen.

Het ... gebied.

De ... gevangene.

Het ... papier.

De ... foto.

Het ... pad. 

Mijn vergeten huiswerk.

Het gebraden vlees

De geredde jongen.

Het  bezette gebied.

De  gevluchte gevangene

Het verbrande papier.

De vergrote foto

Het verbrede pad.

VD blijft onveranderd

VD blijft onveranderd

VD + de/te i.v.m. uitspraak

VD + de/te i.v.m. uitspraak

VD + e 

VD + e

BN zo kort mogelijk noteren

BN zo kort mogelijk noteren

Bijvoeglijke naamworden na 'te'  :  schrijf het hele werkwoord!

VD:               Een crisis wordt verwacht.

BN:               De verwachte crisis.

BN na 'te':  De te verwachten crisis.

VD:               Het virus is verspreid.

BN:               Het verspreide virus.

BN na 'te':  Het te verspreiden virus.

Afronding: schrijf de zin over en lever deze in.

Hopelijk is het (beogen) .... lesdoel en de (behandelen) ... leerstof bij dit (verplichten) ... vak duidelijk overgekomen bij de (motiveren) ... leerlingen.  

Niet vergeten: 27 maart S.O. Syllabus Spelling

1C - maken oef. 13 t/m 16

1d - maken oef. 13 t/m 16