§2 politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Wat zijn de vier kenmerken van een maatschappelijk probleem?

Geef een voorbeeld van een maatschappelijk probleem

Leerdoelen
Aan het eind van deze les:

Kun je aan de hand van kenmerken uitleggen wat een rechtsstaat is
Kun je de drie machten van de Trias Politica noemen
Ken je de verschillen tussen dictatuur en democratie

Nederland is een rechtsstaat.
Maar wat is een rechtsstaat ook alweer?

In Nederland bestaan geen wetten die je vertellen hoe je je moet kleden, wat je moet geloven of welke mening je moet hebben.

De machthebber bepaalt dus niet wie en hoe jij moet zijn.

Je hoeft ook niet bang te zijn dat je wordt opgepakt vanwege de kleding die je aan hebt. Je kunt zelfs stevige kritiek uiten op het beleid van de regering. We noemen Nederland daarom een rechtsstaat

Rechtsstaat

Een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd

Kenmerken rechtsstaat

1. Grondwet 

2. Grondrechten (persvrijheid, godsdienst, mening, stem)

3. Overheid moet zich aan de wet houden. (niet zomaar in de cel = rechtszekerheid, weten wat je te wachten staat)

4. Onafhankelijke rechterlijke macht

5. democratisch gekozen parlement

Rechten en plichten

Je hebt dus veel rechten in een rechtsstaat. Maar je hebt ook plichten.
Een recht geeft aan wat je mag doen en een plicht geeft aan wat je moet doen.

plichten

arbeidsplicht

aangifteplicht

inburgeringsplicht

leerplicht

werk-leerplicht

Rechten

Zie bijvoorbeeld: https://www.denederlandsegrondwet.nl/id/vkugbqvdq7wh/hoofdstuk_1_grondrechten

Trias politica

Wel grondrechten

Politie en leger treden alleen op wanneer dat nodig is

Een persoon of partij heeft de macht

Geen grondrechten

Politie en leger spelen grote rol

meer dictators

Het volk wordt onderdrukt door een dictator. Hij gebruikt hierbij het leger tegen zijn eigen bevolking. Hier zien we de dictator van Noord-Korea, Kim Jong- Un.

Voorbeelden van dicaturen zijn Noord-Korea, China en Iran

Trias Politica

• "Scheiding der drie machten":
  1. Wetgevende macht
  2. Uitvoerende macht
  3. Rechtgevende macht
• Om misbruik te voorkomen
  

Niemand kan een rechter dwingen een verdachte schuldig te verklaren.
Hij is onafhankelijk en onpartijdig.

De regering (ministers + koning) en het gekozen parlement (eerste en tweede kamer).

ministers, OM, burgemeesters,

Lezen

Lees hoofdstuk 2 in je boek Politiek

Maken

Maak opdracht 1 t/m 10