3VG Basis 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wapenstilstand

11-11-1918, 11 uur

De vrede met de Russen had er niet voor gezorgd dat de Duitsers

de oorlog het Westfront konden winnen.

Uiteindelijk zorgt de komst van de Amerikanen voor de doorslag:

na vier jaar is het voorbij voor Duitsland

Vredesonderhandelingen 

in Parijs

1919

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Verenigde Staten

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Wereld veilig maken, voorkomen nieuwe oorlog (14 punten van Wilson)

Groot-Brittannië

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Kan niet al te vriendelijk zijn: het volk zit vol wraak.

Frankrijk

• Duitsland zwaar straffen.
• Duitsland economisch verzwakken.
• Duitsland militair verzwakken.
• Grondgebied terugpakken (Elzas-Lotharingen)

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10 - 15%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben
  
  

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Verdrag van Versailles

• Duitsland mocht niet meepraten
• Duitsland kreeg de schuld van alles
• Gedwongen het verdrag te tekenen
• Zware straffen
  
• Duitsers spreken van 'Diktat  von Versailles'

Terecht? Beargumenteer.

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).
  

• Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek
  

Vóór...

...na

Spartacusopstand

1919

• In Berlijn breekt de communistische Spartacusopstand uit.
• Politie en leger onderdrukten deze poging tot revolutie. 
• De leiders, Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg, werden vermoord. 

Dolkstootlegende

De nieuwe linkse regering had wapenstilstand gesloten na WOI.

En daarmee soldaten verraden.

= complottheorie van rechts.

Dolkstootlegende: de socialisten steken een mes in de rug van het leger, waardoor Duitsland WOI verliest. 

Andere versies van de dolkstootlegende waar de Joden het mes in de rug geven. 

Inflatie

Economie ging slecht in Duitsland 
Ze drukten hiervoor veel bankbiljetten bij als mogelijke oplossing.

Het gevolg was een abnormale inflatie! Het geld werd minder waard.

De Weimar Republiek

Lening 

Dawesplan

Herstelbetalingen

Leningen aflossen

Rusland

• Communistisch
• Lenin de leider van de communistische revolutie 1917. 
• Rusland heette in de tijd van het communisme Sovjet-Unie
  

Grootvorstin Anastasia

Anna Anderson

Fascisme

Italië (Mussolini) en Spanje (Franco)

Kenmerken

1. Nationalisme
2. Een sterke leider
3. Gebruik van geweld

Huiswerk voor volgende keer:

Basis 4: Opdracht 1-9, 11, 13

Huiswerk volgende week do.

Vragen bij basis 5