In deze les zitten 18 slides, met tekstslides en 1 video.
Lesduur is: 120 min
Onderdelen in deze les
Les 5 erfelijkheid
Oefenen, oefenen, oefenen!
Slide 1 - Tekstslide
Wat gaan we vandaag doen?
X- chromosomaal overerven
Bloedgroepen
Dihybride kruisingen
Slide 2 - Tekstslide
X-chromosomaal
Autosomen
Geslachtschromosomen
XX = Vrouw
XY = Man
Y = klein 'zielig' chromosoom, regelt alleen dat genen worden aangezet en een man zich tot een man ontwikkelt.
X = bevat veel informatie. Vooroorzaken ziektes & aandoeningen
Slide 3 - Tekstslide
Kleurenblindheid
Wordt veroorzaakt door een recessief allel op het X-chromosoom.
Kegeltjes in je netvlies werken niet goed.
Er kunnen 5 gameten worden gemaakt:
Slide 4 - Tekstslide
Oefenen
Een kleurenblinde man en een vrouw die kleuren kan zien (homozygoot) krijgen kinderen.
Wat zijn de nakomelingen van de F1?
Slide 5 - Tekstslide
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Tekstslide
Hoe weet je of het over X-chromosomaal gaat?
- De eigenschap is x-chromosomaal
- De eigenschap is geslachtsgebonden
- De eigenschap is niet-autosomaal
- De eigenschap komt bij mannen veel vaker voor dan bij vrouwen
- Erfelijke aandoening
Slide 8 - Tekstslide
Multiple allelen
3 of meerdere allelen = mutiple allelen
Bloedgroep = 1 gen en 3 allelen
2 allelen zijn dominant (IA en IB)
1 allel recessief (i)
4 bloedgroepen : A, B, AB, 0
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Video
Multiple allelen
Mensen hebben 2 allelen voor de bloedgroep.
De volgende genotypen zijn mogelijk:
Slide 11 - Tekstslide
Oefenen!
Een man heterozygoot voor bloedgroep A krijgt een kind met een moeder heterozygoot voor bloedgroep B. Welke bloedgroep kan het kind krijgen?
Slide 12 - Tekstslide
Dihybride kruisingen niet-gekoppeld
Mono = 1 en Di = 2 We kijken naar 2 genen tegelijk
Bijvoorbeeld oogkleur & kleurenblindheid tegelijk
De eigenschappen liggen niet op hetzelfde chromosoom
Slide 13 - Tekstslide
Dihybride kruising niet-gekoppeld
Een man met bruine ogen (heterozygoot) en normaal kleurenziend gaat kinderen krijgen met een vrouw die ook bruine ogen (heterozygoot) heeft en draagster is voor kleurenblindheid. Hoe ziet de F1 er uit?
Schrijf P en gameten op
Slide 14 - Tekstslide
Dihybride kruising niet-gekoppeld
Veel combinaties mogelijk
We schrijven een kruisingsschema
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Hoe ziet de F1 er uit?
Vrouw - bruin - normaal
Vrouw - blauw - normaal
Man - bruin - normaal
Man - blauw - normaal
Man - bruin - kleurenblind
Man - blauw - kleurenblind
Slide 17 - Tekstslide
Opdracht
Maak groepjes van 3/4 - ga bij je groepje aan tafel zitten
Maak de puzzel
De ontbrekende woorden kun je maken door de opdrachten op te lossen. (Opdracht 6 hoeft niet).