Les 3 Voor de oorlog deel 3 (Cursus 5.1)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Les 3 Voor de oorlog (deel 3)

Wat gaan we doen vandaag?

Herhaling

Uitleg

Aan de slag!

Afsluiting

Doelen:

1. De Wereldcrisis

2. De opkomst van Hitler

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Wie kreeg de volledige schuld van de Eerste Wereldoorlog?

1. Frankrijk
2. Rusland
3. Duitsland
4. België

Geef een voorbeeld waarmee Duitsland werd gestraft aan het einde van de Eerste Wereldoorlog?

Wat weet jij eigenlijk van
Adolf Hitler?

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog

Duitsland werd verplicht de het Verdrag van Versailles te accepteren:

• Kolonies afstaan
• Gebieden afstaan
• Kleiner leger (100.000)
• Miljarden aan herstelbetalingen

Duitsland staat op instorten

• Chaos; burgeroorlog
• Extreme partijen worden populair

Amerika besluit Duitsland te helpen

• Tijdelijke vermindering van de herstelbetalingen
• Leningen geld voor de Duitse economie

Het geld werd niets waard. Kinderen gebruikten het als speelgoed.

Veel ex-soldaten waren ontevreden en besloten 'zogenaamde' vijanden te bestrijden.

Hitler's jonge jaren (1)

• Adolf Hitler wordt in 1889 geboren in Braunau am Inn (Oostenrijk-Hongarije)

• Hij vertrekt op 17-jarige leeftijd naar Wenen, om daar een 'beroemde kunstenaar' te worden. Dit mislukt, hoewel hij zeker tekentalent had.

Hitler's jonge jaren (2)

• Hij is op dat moment nog geen antisemiet (jodenhater). Hij raakt echter steeds meer onder de indruk van de antisemtische burgemeester van Wenen.

• Rond 1913 vertrekt hij naar München in Duitsland, omdat hij teleurgesteld is in Oostenrijk-Hongarije

Hitler's jonge jaren (3)

• Als Oostenrijk gaat hij vrijwillig het Duitse leger in als de Eerste Wereldoorlog begint.

• Hij is niet zo'n beste soldaat. Alle 'heldendaden', die hij zelf heeft beschreven, blijken onzin te zijn: hij was een koerier die zelden aan het front te vinden was.

Hitler's jonge jaren (4)

• In oktober 1918 raakt hij in België bij een mosterdgas-aanval gewond, en is hij drie maanden blind. De overgave van het Duitse leger hoort hij in het ziekenhuis

• Hitler kan het moeilijk bevatten. Voor hem kwam het verlies niet door de soldaten, maar door het verraad van Joden en communisten (Dolkstootlegende)

Hitler in de politiek (1)

• Hitler moet in dienst van het leger onderzoeken of de vele kleine politieke groepen in Duitsland een bedreiging zijn voor de Republiek van Weimar.

• Dit waren vaak nationalistische en zeer teleurgestelde Duitsers.

• Bij één van de partijen (DAP) sluit hij zich uiteindelijk aan. 

Hitler in de politiek (2)

• Hitler blijkt een talent te hebben voor het houden van toespraken. Deze toespraken worden gehouden in bierkelders. 

• Binnen de partij, inmiddels omgedoopt tot NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), neemt Hitler steeds meer de rol van leider op zich.

Hitler in de politiek (3)

Aan het einde van de oorlog sluit Hitler zich aan bij de 'Nationaalsocialisten' (Nazi's).

Punten van de Nazipartij:

• Een sterk Duitsland
• Einde van de straf uit WOI
• Een gezond 'Arisch' ras
• Maatregelen tegen de joden

Lange tijd worden Hitler en de Nazi's niet serieus genomen.

Hitler beloofde goed  te zorgen voor het 'Duitse volk' .

De joden kregen de schuld van alle ellende in Duitsland.

Hitler in de politiek (4)

•  Hitler bewonderde de fascistische (=extreemrechts) leider van Italië, Mussolini, die in 1922 met de Mars op Rome de macht had gegrepen.

• Hitler vond dat de tijd was gekomen voor een Mars op München (en zelfs Berlijn): een staatsgreep om de zwakke regering af te zetten.

Bierkellerputsch

1923

• Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
• Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Mein Kampf

1925

• Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven.
• Een slecht geschreven en bij elkaar gefantaseerd boek, met vage hersenspinsels...tenminste: toen nog wel...

Duitsland 

1924-1929

• Politiek en economisch gaat het beter met het land
• Duitsland is in 1926 lid van de Volkenbond geworden
• De Amerikanen steunen de Duitse economie met het Dawesplan
• Mensen hebben weer vertrouwen en lijken Hitler te zijn vergeten...

De Roerige jaren 20'

Amerika gaat een 'Gouden tijd' tegenmoet na de Eerste Wereldoorlog

• Auto's
• Koelkasten
• Radio's

Rond 1925 gaat het meerdere Europese landen goed, zelfs Duitsland.

Totdat....

In de Roerige jaren 20' was het motto: ''Leef nu, betaal later''. Heel de Amerikaanse samenleving was gebaseerd op (ongezonde) leningen.

Crisis in de wereld 

vanaf 1929

• Door overproductie van fabrieken, veel kopen op afbetaling en teveel vertrouwen in aandelenhandel, klapt de Amerikaanse economie in elkaar.
• Landen die veel met de VS handelen, worden de crisis mee in gesleept... 
  

De Wereldcrisis

In Amerika ontstaat er een crisis omdat veel mensen het geld niet meer terug kunnen betalen.

• Geleend geld

De crisis is ook voelbaar in Europa

• Grote werkloosheid
• Chaos
• Extreme partijen worden 'populair'
• Vooral Duitsland voelt de crisis

En Hitler?

• Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en mensen stemmen massaal op hem!

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• hij wordt kanselier (minister-president). 

Wat gebeurt er met Hitlers tegenstanders nu hij aan de macht is?

De Nacht van de Lange messen

Na de Eerste Wereldoorlog verloren veel Duitse burgers het vertrouwen in hun regering. Kies de antwoorden die uitleggen hoe dat komt.

1. De regering had het voor Duitsland vernederende Verdrag van Versailles getekend. Veel Duitse burgers waren daar kwaad om.
2. De regering legde de bevolking erg strenge wetten op. Toen Duitsland nog een keizer had, had de bevolking veel meer vrijheid.
3. De regering had de Republiek van Weimar veroverd. Dat was volgens veel Duitsers onverstandig, omdat het waarschijnlijk tot wraak van de geallieerden zou leiden.
4. De regering nam weinig effectieve maatregelen tegen de economische crisis.

Waarom werd Duitsland extra zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis?

1. Het Dawesplan werd stopgezet.
2. Duitsland had geld uitgeleend aan andere landen om de economie weer op te bouwen.
3. Hitler had enorme schulden gemaakt om het leger weer op te bouwen.
4. De Amerikaanse president had opdracht gegeven om alle Duitse producten uit Amerikaanse winkels te halen.

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

1. in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
2. in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
3. in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
4. in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

Hitler grijpt de macht

In 1933 grijpt Hitler de macht:

• Wereldcrisis
• Chaos in Duitsland
• Populair
• Propaganda en beloften

Hitler laat de Duitse economie weer opknappen:

• Snelwegen
• Bruggen
• Leger

Hitler leende grote bedragen geld van banken.

'Führer' (leider) was de titel die Hitler aannam. Hij werd dictator van Duitsland.

Adolf Hitler

Geboren in Oostenrijk-Hongarije

• Gewelddadige vader
• Mislukte kunstenaar

Invloed van de Eerste Wereldoorlog:

• Duitsland is ''verraden''
• Mein Kampf

Hitlers Duitsland:

• Arisch en Jodenvrij
• Groot en machtig

De Swastika (hakenkruis) werd gezien als een symbool wat door de vroegere Ariërs werd gebruikt.

Aan de slag!

Wat ga je doen:

• Afmaken heel cursus 5.1
• Een mindmap maken over hoofdstuk 5
• Verder werken in cursus 5.2

Maak een foto hiervan en stuur deze in de chat van Microsoft Teams.

Klaar? Iets voor jezelf

Website voor de mindmaps:

https://www.canva.com/nl_nl/grafieken/mindmap/

Afsluiting

Wat hebben we vandaag behandeld:

• De jaren tussen WOI en WOII
• Roerige jaren 20
• Wereldcrisis
• Hitlers opkomst
• Nazi-Duitsland

Huiswerk voor de volgende keer:

Afmaken cursus 5.1