Literatur, Thema Flucht/Unrecht: Expressionismus und DDR

Thema: Unrecht
1 / 35
volgende
Slide 1: Tekstslide
DuitsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Thema: Unrecht

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Flucht
In de afgelopen lessen hebben we een aantal periodes behandeld met het thema Flucht: 

- Märchen (Romantik)
- Trümmerliteratur (Zweiter Weltkrieg/direkte Nachkriegszeit)
- Heimatfilme/-romane (direkte Nachkriegszeit- ung. 1970)

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Flucht
Das Thema Flucht ist immer dann beliebt, wenn die gesellschaftliche oder persönliche Situation dazu passt. 
Märchen waren eine Ausflucht aus einer starren Welt; innerhalb eines Märchens kann und darf alles geschehen, was der Autor sich eindenkt.

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Flucht
Das Thema Flucht ist immer dann beliebt, wenn die gesellschaftliche oder persönliche Situation dazu passt. 
Trümmerliteratur ist eine Literaturform die die Autoren und ihre Leser die Möglichkeit gab, die Schrecklichkeiten des Alltags zu entkommen. Überall lagen Trümmer (puinhopen van de oorlog), und die versuchte mann zu vergessen. 

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Flucht
Das Thema Flucht ist immer dann beliebt, wenn die gesellschaftliche oder persönliche Situation dazu passt. 
Heimatfilme waren wichtig für die Deutschen, damit sie den Alltag entkommen konnten. In der Realität musste alles wieder vom Erstbeginn an aufgebaut werden, aber in diesen Filmen war alles schon perfekt. 

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Recht und Unrecht
Eine aussichtslose Situation, woraus man fliehen (vluchten) möchte, kann durch Unrecht entstehen. 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema: Recht und Unrecht
Ein anderes Thema in der Literatur, dass mit Flucht und harte Realität zu tun hat, ist Recht und Unrecht

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een voorbeeld van een netelige situatie... 

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Noem een term die bij de beschreven situatie zou passen...

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Franz Kafka
1883-1924

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Fragen zu 'Vor dem Gesetz'
1. In welke gedaante verschijnt de wet en wat betekent dit?
2. Wat vind je van het optreden van de man van het land?
3. Wat vind je van het optreden van de poortwachter?
4. Wat is de moraal van het verhaal? 
5. Wat zou Kafka ons hier proberen duidelijk te maken? 
6. Hoe zou je zelf hebben gereageerd? 

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Fragen zu 'Vor dem Gesetz'
1. In welke gedaante verschijnt de wet en wat betekent dit?
2. Wat vind je van het optreden van de man van het land?
3. Wat vind je van het optreden van de poortwachter?
4. Wat is de moraal van het verhaal? 
5. Wat zou Kafka ons hier proberen duidelijk te maken? 
6. Hoe zou je zelf hebben gereageerd? 

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kafka und der Expressionismus
  • Das Gefühl der Perspektivlosigkeit sieht man in der Auswegslosigkeit der Situation von Josef K in 'Der Prozess'.  Er wird verhaftet (opgepakt) für eine unbekannte und von ihm nicht verübte kriminelle Aktivität. Dies stimmt überein mit der subjektiven Welterfahrung von vielen expressionistischen Zeitgenossen Kafkas.
  • Erklärung: Expressionismus ist auch geprägt von dem 1. Weltkrieg. Impressionismus war vor dem Krieg.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Expressionismus
  • Die Epoche des Expressionismus => hergeleitet vom lateinischen Wort „expressio“ (Ausdruck)  
  • Protest der bestehenden Ordnung, gegen Bürgertum

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Was bedeutet das Adjektiv 'Kafkaesk'?
A
auf deutliche Weise geschildert
B
auf rätselhafte Weise unheimlich, bedrohlich
C
auf unklare Weise von anderen erzählt
D
auf eklige Weise peinlich, unbequem

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Suche online eine expressionistische Malerei aus dem deutschsprachigen Gebiet.

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Franz Kafka - Der Prozess
Hintergrund zum Buch:
Als Kafkas Roman 1925 erschien, war er bereits tot. Alle seine Romane wurden posthum von seinem Freund und Verleger Max Brod veröffentlicht, gegen Kafkas Willen. Die Tatsache, dass Kafka sein Werk zerstören lassen wollte, sagt viel über die Zerrissenheit des Autors aus und spiegelt auch in den fragmentarischen Romanen wider. 'Der Prozess' ist ein verstörendes Romanerlebnis. [...]


Slide 18 - Tekstslide

file:///Z:/Downloads/Vorschau_47423_Lektueren_im_Unterricht_Kafka_-_Der_Prozess.pdf 
Epoche
Franz Kafka wuchs in einer Stadt und in einem Land auf, das  von Gegensätzlichkeiten geprägt war. Diese Gegensätzlichkeiten konzentrierten sich in seiner Heimatstadt Prag und haben den Autor Kafka entscheidend geprägt.

Darüber hinaus entstand ”Der Prozess” in einer Zeit, die geprägt war von grundlegenden Umwälzungen, die die Weltwahrnehmung einer ganzen Generation beeinflussten. Diese Generation tritt heute im Epochenbegriff des Expressionismus vor uns. Ein grundlegendes Gefühl des Verlustes und der Verlorenheit drückt sich in den Werken dieser Künstler aus. Dabei waren sie grundlegend von einem Gedanken Friedrich Nietzsches geprägt: der Schaffung eines neuen Menschen. [...]

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Der Process - Handlung
Im Mittelpunkt des Romans steht Josef K., der versucht, seine Schuld und die Geheimnisse des Gerichts zu durchdringen und im Zuge der Auseinandersetzung mit seinem Prozess immer stärker in die Welt des Gerichts gezogen wird und mehr und mehr die Kontrolle über sein Leben verliert. Aufgrund der personalen Erzählsituation wird die Handlung ausschließlich vor K.s Wahrnehmungs und Deutungshorizont beschrieben. Daraus ergibt sich, dass es neben K. keine weitere Hauptfigur im Roman gibt.

Quelle: school-scout

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesen: Der Prozess
Kapitel 1 und 10

http://www.digbib.org/Franz_Kafka_1883/Der_Prozess_.pdf 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vragen bij 'der Prozess': K1+K10
1. Wat is de hoofdvraag die K. zichzelf stelt?
2. Hoe komt het begrip 'Kafkaesk' tot uiting?
3. Hoe ziet het leven van K. eruit na zijn aanhouding? 
4. Heeft K. aan het einde van het verhaal antwoord gekregen op de vraag die hij zichzelf telkens stelt?
5. Hoe eindigt het verhaal?

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

DDR

Slide 24 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Slide 25 - Link

Protesten in de DDR, voora in d
Mit welcher Maßnahme wurde Wolf Biermann von der SED gestraft?
A
mit Ausbürgerung aus der DDR
B
mit hoher Geldstrafe
C
mit einem Veröffentlichungsverbot
D
mit Verhaftung in Hohenschönhausen

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Woran denkst du beim
Titel 'Stasi-Ballade'?

Slide 27 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Wolf Biermann
1937-Heute

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wolf Biermann, Stasi-Ballade
Fragen aus den Hausaufgaben

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 30 - Video

https://www.songtexte.com/songtext/wolf-biermann/die-stasi-ballade-7bfa2618.html 
Frage 1: in wiefern ist dieses Lied eine echte Ballade? 

Er wordt in dit lied een duidelijk verhaal verteld. Check! 
Er is een dramatische/theatrale gebeurtenis. Check! 
Het wordt gezien als een werk in de lyriek/dichtkunst. Check! 

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Frage 2: 
Waarom “waardeert” de zanger in zekere zin de Stasi, blijkt uit couplet 1? (Betrek in je
antwoord de vergelijking met de vriend van Goethe: Eckermann.)

De Stasi houdt de zanger dag en nacht in de gaten, hij benoemt de geplaatste microfoons (de Wanzen), dus hij steekt zogenaamd de loftrompet af. 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Frage 3: 
In couplet 2 en 3 vergelijkt Biermann de Stasi met zijn “beschermers”. Waarvoor behoeden zij
hem heel concreet?


Zij behoeden hem voor het uitvoeren van zijn beroep; meer bepaald: zij behoeden hem voor de consequenties die daaraan verbonden zouden zijn

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Frage 4: 
Hoe serieus is de zanger? Is hij ironisch, sarcastisch of cynisch?

Er is een argument te bedenken voor elke optie, maar het meest overtuigend is 'ironisch'. 
Hij stelt een aantal eigenaardigheden in een vreemd daglicht. Hij is soms cynisch, spottend, maar de tekst is vooral ironisch.

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Frage 5: 
In couplet 4 zingt Biermann mein Herz wird doch beklommen. Wat bedrukt hem uiteindelijk
toch en waarom heeft hij minder “waardering” voor zijn beschermers?


Hij wil alleen maar weer zijn beroep uitoefenen, zijn 'beschermers' verhinderen dat. 

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies