In deze les zitten 23 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.
Onderdelen in deze les
Doe gelijk even je laptop aan!
Slide 1 - Tekstslide
Staatsinrichting van Nederland
§6.3 Groepen in de samenleving
Je kunt 9 punten verdienen!
Hierna: leerdoelen
Slide 2 - Tekstslide
Aan het eind:
1. kun je beschrijven welke politieke stromingen er in Nederland waren rond 1900;
2. weet je de belangrijkste standpunten van iedere politieke stroming te benoemen;
3. kun je een beschrijving geven van de verzuiling als maatschappelijk verschijnsel verwoorden;
4. begrijp je welke kenmerken bij de Eerste Feministische Golf horen.
Hierna: uitleg politieke stromingen
Slide 3 - Tekstslide
Leerdoel 1 en 2: Politieke stromingen
Stromingen
Liberalen:
Confessionelen (protestanten en katholieken):
Socialisten, ook wel sociaal-democraten:
Politieke partij:
Liberale Unie
ARP (protestant)
RKSP (katholiek)
SDAP
Belangrijke leider:
-
A. Kuyper (ARP) - aanhangers heten 'de kleine luyden';
H. Schaepman (RKSP)
P.J. Troelstra (probeert de monarchie via een revolutie in 1918 af te zetten, maar mislukt)
Kenmerk(en):
Geen overheidsbemoeienis, kortom zoveel mogelijk vrijheid (liberté).
Stemmers: hoge burgerij
Normen en waarden van het geloof zijn belangrijk;
Stemmers: gelovigen
De sociale kwestie(slechte werk -en woonomstandigheden) voor arbeiders oplossen via invoering van sociale wetten door overheid, bv Armenwet, Kinderwetje van van Houten, Ongevallenwet en Woningwet
Stemmers: arbeiders
Door de grondwetswijziging door liberaal R. Thorbecke in 1848 mogen de eerste mannen via het censuskiesrecht stemmen.
Maar op wie stem je? Er ontstaan 3/ 4 stromingen, ook wel zuilen:
Hierna: Quizvraag
Slide 4 - Tekstslide
Klik op de afbeelding om in te zoomen.
De tekening past bij een maatschappelijke discussie.
Welke maatschappelijke discussie wordt bedoeld?
En bij welke politieke stroming past de boodschap van de tekening?
Hierna: quizvraag
A
maatschappelijk discussie:
de schoolstrijd,
politieke stroming: liberalisme
B
maatschappelijk discussie:
de schoolstrijd,
politieke stroming: socialisme
C
maatschappelijk discussie:
de sociale kwestie,
politieke stroming: socialisme
D
maatschappelijk discussie:
de sociale kwestie,
politieke stroming: liberalisme
Slide 5 - Quizvraag
Twee uitspraken:
1.Abraham Kuyper (zie achtergrond) was de leider van de ARP (Anti-Revolutionaire Partij);
2. De ARP bestond uit liberalen die tegen de socialisten waren.
Hierna: filmpje Kinderwetje van van Houten - Welkom in de ijzeren eeuw (± 1 min)
Hierna: filmpje Kinderwetje van van Houten - Welkom in de ijzeren eeuw (± 1 min)
Hierna: filmpje Kinderwetje van van Houten - Welkom in de ijzeren eeuw (± 1 min)
A
Alleen uitspraak 1 is juist
B
Alleen uitspraak 2 is juist
C
Beide uitspraken zijn juist
D
Beide uitspraken zijn onjuist
Slide 6 - Quizvraag
Slide 7 - Video
In 1874 werd de Kinderwet van Van Houten door de Tweede Kamer aangenomen. Sommige mensen vonden de wet niet voldoende, omdat door de wet de kinderarbeid niet helemaal zou verdwijnen in Nederland.
Geef een reden waarom na de invoering van de Kinderwet van Van Houten de kinderarbeid niet helemaal was verdwenen:
Hierna: uitleg verzuiling
Slide 8 - Open vraag
Leerdoel 3: Verzuiling
In de 19e eeuw leven arbeiders onder zware omstandigheden. Daarom worden vakbonden opgericht, dit zijn verenigingen die opkomen voor de arbeiders (bv beter loon). De arbeiders willen emancipatie, dus gelijke behandeling en dezelfde rechten als iedereen.
Naast arbeiders gaan ook andere groepen mensen eigen verenigingen oprichten, gevolg: verzuiling (eind 19e eeuw tot ±1970).
In deze jaren kent Nederland drie/ vier zuilen:
1. Liberalen, 2. Socialisten, en 3. confessionelen (uitgesplitst in katholieken en protestanten)
Hierna: filmpjeWat is verzuiling? - Clipphanger (±1 min)
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Video
Sleep de woorden naar de juiste plek:
Hierna: een poll 'In welke zuil bevindt jij je'?
School met den Bijbel
Liberaal
ARP
RKSP
SDAP
Slide 11 - Sleepvraag
Vanaf eind 19e eeuw tot ±1970 was in de maatschappij van Nederland sprake van verzuiling.
Stel, jij leefde in deze tijd. In welke zuil zou jij je waarschijnlijk bevinden?
En waarom maak je deze keuze?
Hierna: filmpje Verzuiling - Welkom in de ijzeren eeuw (± 1 min)
Hierna: filmpje Verzuiling - Welkom in de ijzeren eeuw (± 1 min)
De liberalen
De socialisten
De katholieken
De protestanten
Slide 12 - Poll
Slide 13 - Video
Het oprichten van een protestantse universiteit, een protestantse krant en een protestantse politieke partij passen bij een maatschappelijk verschijnsel.
Welk maatschappelijk verschijnsel wordt bedoeld?
Hierna: sleepvraag
A
pacificatie
B
ontzuiling
C
secularisatie
D
verzuiling
Slide 14 - Quizvraag
Hieronder wordt de verzuilde samenleving nagespeeld.
Sleep de verzuilde groepen naar de juiste plek:
Hierna: Sleepvraag.
Katholieken
protestanten
liberalen
socialisten
Slide 15 - Sleepvraag
Hieronder wordt de verzuilde samenleving nagespeeld.
Sleep de omschrijvingen naar de juiste plek:
Hierna: uitleg Eerste Feministische Golf
Zij willen een maatschappij waarin iedereen gelijk is.
Zij komen vooral op voor de belangen van de arbeiders.
Zij zijn voorstanders van christelijke politiek.
Zij willen een samenleving waarin de overheid zo weinig mogelijk te zeggen heeft.
Slide 16 - Sleepvraag
Leerdoel 4: Vrouwen willen een stem
Tot eind 19e eeuw mogen vrouwen minder dan mannen. Hun vader of echtgenoot maken de belangrijke beslissingen. Vrouwen mogen alleen zorgen in de huishouding en voor de kinderen.
Maar dan gaan steeds meer vrouwen strijden voor gelijke rechten. Eén daarvan is Aletta Jacobs, zij gaat als eerste vrouw studeren aan de universiteit en wordt in 1878 arts. Zij gaat bv helpen aan geboortebeperking.
Aletta Jacobs groeit op in de Eerste Feministische Golf (1870-1920), waarin vrouwen kiesrecht (!!) willen.
In 1889 richt de feminist Wilhelmina Drucker de Vrije Vrouwen Vereenigingop, vijf jaar later ontstaat ook de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht met voorzitter Aletta Jacobs.
Uiteindelijk krijgen de vrouwen in 1917 passief kiesrecht, en in 1919 actief kiesrecht.
Hierna: filmpje A. Jacobs stimuleert geboorte-beperking - Welkom in de ijzeren eeuw (±2 min)
Slide 17 - Tekstslide
Slide 18 - Video
Sleep de gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde: