(H) Cirkelbeweging - 678 Zonnestelsel + Spectrum

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Cirkelbeweging / Zonnestelsel

678. Zonnestelsel / Spectrum / Planck-kromme

De onderdelen komen overeen met de bijbehorende LessonUps.
De linkjes verwijzen naar theorie op wetenschapsschool.
O = oud + directe link, N-1 = nieuw + betreffende paragraaf.

Het hoofdstuk bestaat uit:

1. Cirkelbeweging (O , N-3)

2. Middelpuntzoekende kracht (O , N-4)

3. Gravitatiekracht (O , N-6)
4. (VWO) Gravitatie-energie (O, N-7 let op, apart hoofdstuk 'energie')

5. (VWO) Gewichtloosheid (O , N-2,5)

6. (HAVO) Zonnestelsel (O , N-3)

7. (HAVO) Spectrum (O , N-1)

8. (HAVO) Planck-kromme (O , N-2)

Je kunt ook gebruik maken van de samenvatting van NatuurkundeUitgelegd 'Natuurkunde in het kort'.
Je vindt deze op MijnLentiz en/of in je jaarmateriaal in SomToday.

ToDo 26-10-2019
Deze en volgende slide actueel maken

Deze slide aan het begin van alle individuele LessonUps toevoegen.

Opgaven Foton

Hieronder de opgaven van foton bij verschillende onderdelen. Dikgedrukt bij deze LessonUp.

HAVO (Zonnestelsel en Heelal)

1. Opg. 7, 8

2. Opg. 9, 10, 11, 12

3. Opg. 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22

4.-

5.-

6. Opg. 1, 2, 3, 4, 5, 6

7. Opg. 23, 24, 25, 26

8. Opg. 27, 28, 29, 30, 31, 32

VWO (Cirkelbeweging en Gravitatie)

1. Opg. 1, 2, 3

2. Opg. 4, 5, 6, 7, 8, 9

3. Opg. 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18

4. Opg. 19, 20, 21, 22

5. -

6. -

7. -

8. -

Cirkelbeweging 678
Zonnestelsel + Spectrum + Planckkromme

Leerdoelen:
-Je weet het verschil tussen het geocentrische en heliocentrische denkbeeld.

-Je begrijpt het ontstaan van de zogenaamde ‘retrograde’ bewegingen.

-Je kent de maanfasen en weet hoe ze ontstaan (nieuw, half, vol).

-Je kent de principes van een maans- en zonsverduistering, en weet hoe de hemellichamen dan zijn georiënteerd.

-Je snapt de aanwezigheid van seizoenen op aarde, en het verschil hierin tussen het noordelijk en zuidelijk halfrond.

-Je weet wat een lichtjaar is en kunt hier mee rekenen.

-Je kent de verschillende soorten straling en kan werken met de wet van Wien: kw = λmax . T

-Je kunt werken met de formule voor foton-energie Ef = h . f

00:33

In welke tabel vind je algemene informatie over de EM-straling?

1. 18
2. 19A
3. 19B
4. 20

00:33

Fotonenergie

Je kunt naar elektromagnitische straling kijken als een stroom van 'lichtdeeltjes' die fotonen worden genoemd.

De energie van één zo'n foton kan worden berekend met de volgende formule:

E_f = h f                   (BiNaS 35 E2)

Hierin is
E_f de fotonenergie in Joule (J)
h de constante van Planck in Jouleseconde (Js)

f de frequentie van de straling in Hertz (Hz of 1/s)

02:48

Ralph had hier willen zeggen: 'labda max' (i.p.v. L max)

03:49

Bij eenzelfde voorwerp van hogere temperatuur zal de gehele planck-kromme ook grotere intensiteiten uitzenden.

De top van de kromme (plek van λmax) schuift dus naar links en de gehele grafiek schuift omhoog.

04:27

Hoe groot is de konstante van Wien?
Begin met kw = ...

04:27

Wat is de eenheid van de constante van Wien?

1. milliKelvin
2. meter per Kelvin
3. meterKelvin
4. het goede antwoord staat er niet bij

05:54

Als de temperatuur 2 x zo hoog wordt, gaat een voorwerp 16 x zoveel stralen.
Stel dat de temperatuur 3 x zo hoog wordt, hoeveel x gaat het voorwerp dan meer stralen?

1. 24 x
2. 27 x
3. 48 x
4. 81 x

06:24

Hoe groot is de constante van Stefan-Boltzmann. Begin met σ = ..

07:17

Met welke formule reken je het oppervlakte van een bol uit?

1. A = π r²
2. A=2πr
3. A = 4 π r²
4. A = 4/3 π r³

Planck-kromme of stralingskromme

Weergave van alle door een voorwerp uitgezonden EM-straling, zowel zichtbaar als onzichtbaar.

Hoeveelheid straling hangt af van de  temperatuur en grootte van het voorwerp

Kijken we naar één voorwerp, dan geldt:
Grafiek verschuift omhoog bij hogere T en

Top verschuift naar links bij hogere T

Wet van Wien

Lees λmax af op plek van de top

Er geldt dan: kw = λmax T.

Hierin is T de effectieve ofwel oppervlaktetemperatuur.

BINAS tabel 22

Bestudeer de stof en maak een samenvatting die in ieder geval de leerdoelen omvat. Lever een foto van je samenvatting in.

Geef hieronder aan wat je nog niet (goed) snapt van de theorie. Geef ook aan als je geen vragen hebt.

Fouten en suggesties

Heb je een fout gevonden in deze Lessonup, op de website of in het filmpje?

Geef het door via het foutenformulier!

Bedankt voor je inzet!