4.3. De weg naar de macht, 1923 - 1933 RZ

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.3. De weg naar de macht, 1923 - 1933 

Op Tafel: 

IPAD (plat), schrift voor aantekeningen + pen

Deze les: 

• Laatste volledige les nieuwe stof 
• Volgende week herhaling/oefentoets 2.2-2.3-2.4/4.2-4.3
•  Vandaag: de weg naar de macht
• lesdoelen + terugblik vorige week 
• bespreking en korte pauze
• Bespreking en nieuwsbericht 
• nabespreken en maken opdrachten/invulsamenvatting

Lesdoelen

1. Je kunt sociale, economische en politieke gevolgen van de Beurskrach uitleggen.

2. Je kunt uitleggen waarom Hitler met zijn NSDAP veel steun kreeg.

3. Je kunt uitleggen hoe Hitler de Rijksdagbrand gebruikte om alle macht in Duitsland te verkrijgen.

Terugblik vorige week:

• Duitsland krabbelt door steun VS langzaam weer op

september 1924

Roaring twenties 

In Amerika heerste er een blind vertrouwen in de economie. Dankzij de economische groei zou welvaart binnenkort voor iedereen bereikbaar zijn. 

'Live now, buy now, pay later' = veel leningen 

Beurskrach 1929 VS

ineenstorting wereldeconomie

Economische problemen VS: 

• boeren en fabrieken leenden veel geld
• overschot aan producten werden niet verkocht
• arbeiders ontslagen en konden geleend geld niet terug betalen 
• Banken kregen geleend geld niet terug
• Daling aandelenkoers en aandeelhouders verloren het vertrouwen 
• Beurs op Wallstreet VS stortte op zwarte donderdag in 
• VS grootste economie ter wereld
• Door de leningen van de VS in Duitsland komt de crisis in Duistland extra hard aan! 

Schulden Duitsland: 

• Moesten op korte tijd terug betaald worden 
• Werkloosheid in Duitsland steeg 
• Duitsland verlangt naar een krachtige leider 

NSDAP

• Autoritaire partij = partij met een sterk gezag, dus met veel macht = sterk leiderschap
• Populaire partij in Duitsland onder veel verschillende mensen in de samenleving

Na de mislukte staatsgreep = bierkellerputsch: 

3 belangrijkste standpunten NSDAP: 

1. Weg met het Verdrag van Versailles.
2.  Weg met de Weimarrepubliek. Dolkstootlegende
3. Weg met de werkloosheid.

nog 3 andere redenen populariteit NSDAP

1. Hitler kon goed en met veel overtuiging spreken.
2.  Ten tweede liet Hitler propaganda verspreiden
3.  gebruikten de nazi's intimidatie en geweld om hun doel te bereiken. SA = Stormabteilung

Propaganda: 

• = Als er in een campagne gebruik wordt gemaakt van overdrijving, manipulatie of leugens, kun je meestal spreken van propaganda.

• Hitler nam zelfs iemand aan als minister, Joseph Goebbels, om ervoor te zorgen dat deze propaganda constant werd verspreid.

rijksminister van Volksvoorlichting en Propaganda

Sturmabteilung: 

Knokploegen zoals de Sturmabteilung (SA), ook wel bruinhemden genoemd sloegen iedereen in elkaar die tegen Hitler of de NSDAP waren.

Gebruik van intimidatie en geweld: 

30 januari 1933

Na het uiteenvallen van de zoveelste regering van de Weimarrepubliek en na een verkiezingsoverwinning wordt Aldolf Hitler rijkskanselier

Rijksdagbrand 27 februari 1933

• Tegenstanders de schuld en Hitler joeg andere partijen angst aan 
• Noodtoestand werd uitgeroepen en de machtigingswet aangenomen waarbij de NSDAP als enigste wetten kon maken
• Voor de wet werd gekozen, ook door andere partijen, in de hoop rust te laten terugkeren
• Nu kon Hitler eindelijk wraak gaan nemen op het Verdrag van Versailles en alle andere tegenstanders met als doel van Duitsland weer een groot land maken.

De Rijksdag in brand

Uiteindelijk werd de Nederlandse communist Marinus van der Lubbe opgepakt en geëxecuteerd voor de brand.

Marinus van der Lubbe

www.ad.nl

Lesdoelen

1. Je kunt sociale, economische en politieke gevolgen van de Beurskrach uitleggen.

2. Je kunt uitleggen waarom Hitler met zijn NSDAP veel steun kreeg.

3. Je kunt uitleggen hoe Hitler de Rijksdagbrand gebruikte om alle macht in Duitsland te verkrijgen.

Huiswerk

Maak opdrachten 1 t/m 5 van 4.3

Volgende les af!