Hoofdstuk 5. Planten - Paragraaf 5.2 Planten groeien

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 

Denk om…

Je jas uit, pet af.

Mobiel in de telefoontas

Boek (dicht) + schrift, pen op tafel. Tas op de grond.

Eten en drinken doe je in de kantine.

5 minuten de tijd.

Planning 

• Welkom
• Terugblik   5.1                                            5 min
• Uitleg 5.2 hoe groeien planten        15 min
• Aan het werk                                              15 min 
• Afsluiting                                                     10 min 

Wat gaan we doen vandaag:

- Herhalen paragraaf 5.1

- Uitleg paragraaf 5.2

- Aan het werk

Uit welke 4 onderdelen bestaat een plant?

Welk onderdeel zorgt voor de opname van water en mineralen?

1. Wortel
2. Bloem
3. Bladeren
4. Stengel

Welke onderdeel vervoert water en voedingsstoffen?

1. Wortel
2. Bloem
3. Stengel
4. Bladeren

Waar in de bladeren worden de voedingsstoffen voor de hele plant gemaakt?

1. Bladgroenkorrels
2. Nerven
3. Celkern
4. Bladsteel

Waar zorgt de bloem voor?

1. Versiering voor de plant
2. Voortplanting
3. Insecten lokken
4. Insecten wegjagen

Noem alle onderdelen van een plantencel.

Hoe komen bladeren aan hun water?

1. Via de cellen aan de buitenkant
2. Via de vaatbundels en de nerven
3. Via de huidmondjes
4. Ze maken zelf water

5.2 Planten groeien

• Je leert hoe uit een zaadje een plantje komt;

• Je leert hoe het plantje verder groeit;

• Je leert hoe een boom groeit.

Ontkiemen

Ontkiemen = Een kiemplantje groeit vanuit een zaadje

1. De zaadhuid neemt water op
2. De zaadlobben zwellen op en de zaadhuid knapt
3. Het worteltje komt naar buiten
4. De stengel en de blaadjes volgen 

Hoe komt een plant uit een zaadje?

• Nadat planten hebben gebloeid, veranderen de bloemen in vruchten. 

• In de vrucht zitten de zaden.

• De zaden bestaan uit 2 zaadlobben. Daartussen zit de kiem. Om de 2 zaadlobben zit een zaadhuid.

Hoe komt een plant uit een zaadje?

• Als er een nieuw plantje uit een zaadje groeit, dan noem je dat ontkiemen. 

• De kiem, is eigenlijk een mini-plantje. 

• In de zaadlobben zit heel veel reservervoedsel waardoor de kiem goed kan groeien na de ontkieming.

Hoe groeit een plantje verder?

• Als de kiem plantjes steeds groter en zwaarder worden, dan noem je dat groei. 

• Door lengtegroei vanuit de uiterste topjes, worden de stengels en wortels steeds langer.

• Als een plant nieuwe delen krijgt, dan noem je dat ontwikkeling.

Hoe groeien bomen?

• Uit de eindknoop groeit de tak verder in de lengte, dit noem je uitlopen.

• Uit de zijknopen groeien nieuwe zijtakken. 

• Om de knop zitten knopschubben. Deze schubben beschremen de knop tegen kou en tegen insecten.

Hoe groeit een plant?

Bij groei maakt een plant nieuwe cellen, doordat celdeling plaats vindt. De nieuwe cel

neemt water op en groeit in

de lengte; celgroei.

Hoe groeien bomen?

• Als er een nieuw stuk tak groeit vormt er zich een ringlitteken. 

• Na elk jaar vormt er zich weer een nieuw litteken. 

• Het deel van een tak precies tussen 2 littekens is dus precies jaar oud.  

Waarom groeit de wortel naar beneden?

Waarom groeit een wortel naar beneden?

- Groeipunten

- Zwaartekracht

- Zetmeelkorrels

Hoe groeien bomen?

• Door middel van diktegroei worden de takken en de stam steeds dikker. 

• In de stam zit een groeilaagje, uit deze groeilaag ontstaan nieuwe houtcellen.

• Het laagje houtcellen dat in een jaar wordt gevormt, noem je een jaarring. 

Wortel

Stengel

Blaadjes 

Zaadlobben

Eindknop

Zijknop

Ringlitteken

Bladlitteken

Hoe groeien bomen?

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• Uitleggen hoe zaden ontkiemen.
• Uitleggen hoe planten groeien door celdeling en celgroei.
• Uitleggen hoe wortels naar beneden groeien.
• Aan de jaarringen eigenschappen van de boom herkennen.