Steden in Brazilië als voorbeeld 1.5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

timelapse van verkeersdrukte in Rio de Janeiro

De natuurlijke bevolkingsgroei in Brazilië neemt steeds verder af. Wat is hiervoor een oorzaak?

Hoe kan het dat Brazilië ondanks een daling van het geboortecijfer, nog steeds een grote natuurlijke bevolkingsgroei heeft?

Hoe verliep het ontstaan van de steden in Brazilië en hoe kun je dit verklaren?

Waarom liggen de grote steden van Brazilië aan de kust?

Fasen in stedelijke ontwikkeling:

1. Koloniale periode; eerste steden in Noordoosten (haven voor uitvoer grondstoffen), van daar uit kleinere steden in het binnenland (langs wegen en rivieren). 

2. Verplaatsing hoofdstad naar Rio de Janeiro na onafhankelijkheid economisch zwaartepunt naar Zuidoosten (bevolkingsgroei, industrialisering en vestiging Europese migranten).

3. Verstedelijkingstempo HOOG, bevolkingsdruk; groei verplaatsen: Brasilia als nieuwe hoofdstad en Manaus als vrijhandelszone.

Fasen in stedelijke ontwikkeling:

4. Rondom Brasilia en Manaus infrastructuur: vestiging bedrijven, ontginning en nieuwe nederzettingen.

5. Groei grote steden langzamer, kleine steden in het binnenland groeien sneller.

6. Door drukte verlaten mensen grote steden zich richting kleinere steden waardoor de groei daar nog verder toeneemt. 

7. Economisch zwaartepunt Brazilië nog steeds in zuidoosten; steden vormen daar een stedelijk netwerk.

Wat is verstedelijkingsgraad?

1. Aantal steden in een land.
2. Groei van het aantal steden in een land.
3. Percentage van de bevolking dat in steden woont.
4. Groei van de bevolking in steden.

Wat is verstedelijkingstempo?

1. Snelheid waarmee er meer steden in een land komen.
2. De groei van de steden in oppervlakte.
3. Percentage waarmee de verstedelijkingsgraad jaarlijks toeneemt.
4. De groei van het aantal steden in een land.

Verstedelijkingsgraad en tempo

Verstedelijkingsgraad is het percentage van de bevolking dat in steden woont. Verstedelijkingstempo is de snelheid waarmee dit jaarlijks toeneemt. Wereldwijd: steeds meer mensen wonen in overvolle steden die maar blijven groeien!

Waarom willen (meestal jonge) mensen niet op het platteland wonen in Brazilië? (PUSH-factoren)

Waarom willen (meestal jonge) mensen in de stad wonen in Brazilië? (PULL factoren)

Conclusie: waarom groeien steden?

Steden groeien omdat jonge mensen van platteland er naartoe trekken (urbanisatie) en daar hun gezin stichten. Ze komen terecht in sloppenwijken, hebben informele banen (informal city) maar hebben meer kansen dan op platteland en hopelijk een betere toekomst voor hen zelf en hun kinderen! En als de stad te druk wordt gaan sommigen verder naar kleinere steden.

Hoe moet een overheid omgaan met sloppenwijken/favela's?

Site and service projecten

1. De overheid regelt een weg, stromend water, riolering en elektriciteit.

2. Bewoners krijgen vertrouwen dat ze mogen blijven.

3. In plaats van goedkoop materiaal gebruiken bewoners nu duurzaam en duurder materiaal.

4. Sloppenwijk verandert in normale stadswijk. 

Favela 

Gated community

Gated community 

Toename geweld en criminaliteit 

Groei Gated community 

Minder ongelijkheid = Minder criminaliteit = minder gated community's. 

Zet de letters bij de juiste gated community 

midden in de grote steden

in suburbs

complete wijken

luxe woningen

woontoren

ruime woningen

beperkte voorzieningen

meer voorzieningen 

veel voorzieningen

middelhoge inkomens

hogere inkomens

hoogste inkomens

Zijn gated communities goed/fout en waarom?

Aan de slag

Maak de kwizl: Manaus en Brasilia