4.1: kaarten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Soorten kaarten

Thematische kaarten vs overzichtskaarten

Soorten kaarten

Tabel: Specifieke informatie --> geen ruimtelijk patroon!

Kaart: Ruimtelijk patroon! --> Maar niet specifiek

Nut van kaarten

Voor kwalitatieve gevens (vs. kwantitatief); bijvoorbeeld geloof, geslacht, politieke partij en etniciteit in Londen

De andere kaarten gebruiken allemaal kwantitatieve gegevens: gemiddelde leeftijd en inkomen bijvoorbeeld

Mozaïekkaarten

Op een stippenkaart geeft elke stip de aanwezigheid van iets aan; bevolking VS (stip = 50.000 inwoners)

Stippenkaart

Op een hoeveelhedenkaart staan symbolen. Hoe groter het symbool, hoe hoger de hoeveelheid. In kaart 86C (Grote Bosatlas, 55e druk; hierna wordt dit GB55 genoemd) staat zo'n kaart over de herkomst van asielzoekers. De gele bollen symboliseren de herkomstlanden van asielzoekers, waarbij de grootte van de bol aangeeft

hoeveel asielzoekers uit een bepaald

land komen.

Hoeveelhedenkaart

Waarschijnlijk is een choropleet de meest gebruikte kaart in de atlas. Bij een choropleet worden gebieden ingekleurd en de gebruikte kleur staat voor een waarde. Zo is snel een ruimtelijk patroon te ontdekken. In kaart 47A (GB55) is de bevolkingsdichtheid weergegeven. Het blijkt heel snel dat in het westen (De Randstad) de bevolkingsdichtheid veel hoger is

dan in het noordoosten. 

Choropleet

In de driedimensionale kaart staan gegevens driedimensionaal weergegeven. Je hebt voor deze kaart een zijaanzicht nodig. Deze kaart wordt ook wel een ruimtelijk model genoemd, naar een model met hoogteverschillen in een gebied om reliëf weer te geven. In de kaart wordt de economische productie per vierkante kilometer weergegeven (bron 2 uit paragraaf 4.4 uit je boek)

Driedimensionale kaart / ruimtelijk model

In een diagrammenkaart (of cartogram) worden in de kaart diagrammen weergegeven. In kaart 91E van GB55 wordt het aantal buitenlandse vakanties van Nederlanders weergegeven. De diagrammen geven de verhouding weer tussen zomer- en wintervakanties. De choropleet die er onder ligt (de geel tot bruinrode kleur) geeft het aandeel van Nederlanders weer in

het totaal aantal toeristen. 

Diagrammenkaart

Een bewegingskaart geeft door middel van pijlen een beweging aan. Vaak gaat het om het transport van mensen (migratie) of goederen. In kaart 90A van GB55 is het transport van goederen over water weergegeven. 

Bewegingskaart / stroomdiagram

Op een isolijnenkaart worden punten met dezelfde waarde verbonden door een lijn. Vervolgens kunnen de vlakken worden ingekleurd. In kaart 38E GB55 is het gemiddeld aantal uren zonneschijn weergegeven. In het oosten is er minder uren zonneschijn dan in het westen van Nederland. 

Isolijnenkaart

Bij een anamorfosekaart is het oppervlak van een gebied groter weergegeven als de waarde van gegevens groter zijn en wordt het gebied kleiner weergegeven als de waarde van gegevens kleiner zijn. Hierdoor ziet de kaart er onwerkelijk uit. Het doel is dus ook niet om een getrouwe kaart te maken, maar de kaarten zijn wel geschikt om ruimtelijke patronen weer te geven. 

Op de volgende dia staat een link naar worldmapper, een organisatie die gratis anamorfosekaarten aanbiedt. Daarna staan enkele (niet-verplichte) vragen over het combineren van anamorfosekaarten met de juiste onderwerpen. 

Anamorfosekaart

In de 8 kaarten op de volgende dia is informatie weergegeven over globalisering. Welke kaart hoort bij welk onderwerp? Kies uit:

Computer export

Jaren ongezond leven

Auto export

Speelgoed export

Vertrek vliegtuigen

Medicijn export

Kinderarbeid

Kleding export

Anamorfosekaart

Aan de slag!