Water hst 1 Par 1.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Begrippen 1.1

✅ delta

✅ NAP

✅  sedimentatie

✅ oeverwal

✅ riviermonding

✅ winterdijk

✅ zomerdijk

✅ uiterwaard

✅ wiel

✅ komgrond

Herhaling 1.1 *Wiel

 Meertje dat ontstaat bij een dijkdoorbraak

1.2 Een land van polders

Nederland staat bekend om zijn molens en polders

Wat is een polder?

Een polder is een stuk land omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt. 

Er zijn 3 soorten polders; iedere polder heeft een andere onstaanswijze en kenmerkende hoogteligging

Polders

• Vroeger werd het overtollige water door watermolens weggepompt. Tegenwoordig gebeurd dat met gemalen. 
  

• Er zijn 4000 polders in NL. Heel West-Nl is grotendeels polderland

Zeepolder

Een zeepolder ligt aan zee en onstaat door sedimentatie van zand en klei. Zeepolders liggen ongeveer op zeeniveau

Veenpolder

Een veenpolder was vroeger een veenmoerras. De boeren maakte deze geschikt voor landbouw door het gebied te ontwateren. (sloten graven) Door de ontwatering zakte het land in. Het veen is massaal afgegraven. 

Wat is een andere naam voor ontwateren?

1. ontzuiveren
2. ontslibben
3. bewateren
4. draineren

Waarom wilde men veen vroeger afgraven?

1. Men had de ruimte nodig voor te bouwen
2. Men kon het water goed gebruiken.
3. Men gebruikte het als brandstof, werd turf
4. Het veen werd gebruikt als voer voor vee

Droogmakerij

De bekendste en jongste polders zijn droogmakerijen. Letterlijk hebben ze meren of stukken zee droog gemaakt. Eerst werd een dijk aangelegd en later werd het drooggemaakt. 

Grondwater uit de polders in dit gebied wordt vaak gebruikt voor de drinkwatervoorziening

1. juist
2. onjuist

Polders

Stuk land omringt door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt.

1. zeepolder +1m NAP

2. veenpolder-1m NAP

3. droogmakerij -5m NAP

Kinderdijk

Toen de eerste vaste bewoners hier kwamen, bouwden ze hun huizen op zandduinen om bij een overstroming het hoofd boven water te houden. Steeds meer mensen wilden een bestaan opbouwen op de vruchtbare grond rondom de snel rijker wordende handelssteden van West Nederland. Daarom werden dijken aangelegd om het woeste rivierwater buiten te houden. Daarmee ontstond wel een nieuw probleem: het grond- en regenwater moest vanuit het door dijken beschermde land in de rivieren worden geloosd, want anders zouden de polders vanzelf weer onder water komen te staan. Er was een plan nodig om het water buiten te houden.

Water regelen

Boeren willen een goede grondwater stand. *water wat tussen zand-  en kleideeltjes in de grond zit. 

Hoogte van grondwaterstand kun je regelen met oppervlaktewater  door sloten en kanalen

Boezem?

Een polder kan door neerslag te veel water krijgen of door kwel. Wat is kwel?

CSE 2018 I Zowel in stedelijk als in landelijk gebied kan er sprake zijn van een daling van de grondwaterstand door menselijk ingrijpen. Door bemaling kan een verlaging van de grondwaterstand ontstaan. Een verlaging van de grondwaterstand in een polder leidt tot daling van de grondwaterstand in een wijde omtrek van de polder.

In de tekst wordt het bemalen van polders als oorzaak van de daling van de grondwaterstand gegeven.
Geef nog een oorzaak waardoor de grondwaterstand door menselijk ingrijpen kan dalen.

Hoog Nederland

Hoog Nederland heeft een natuurlijke afwatering. Door hoogte verschillen loopt het water vanzelf weg. Boeren willen hier ook de grondwater stand regelen. Om het water vast te houden doen ze dit met *stuwen.