De filosofische reis van Thales tot Aristoteles

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De filosofische reis van Thales tot Aristoteles

Leerdoelen

- De leerling kan uitleggen wie Thales van Milete was binnen de filosofie

- De leerling kent de verschillen tussen Thales, Empedokles, Socrates
- De leerling weet wie Plato was en wat zijn ideeënleer inhoudt

- De leerling kent de reactie van Aristoteles op de ideeënleer van Plato

Introduceer de leerdoelen en leg uit waar de les over gaat.

Wat weet je al over de filosofen Thales, Socrates, Empedokles, Plato en Aristoteles?

Thales van Milete

Thales van Milete wordt beschouwd als de eerste filosoof. Hij was vooral geïnteresseerd in de vraag 'Wat is de oorsprong van alles?'

Vertel over de rol van Thales binnen de filosofie en zijn interesses.

Thales en water

Thales geloofde dat water de oorsprong van alles was. Hij dacht dat alles uit water ontstaan was en dat water de basis vormde van alle leven.

Geef een voorbeeld van de interesse van Thales in de natuur.

Empedokles en de vier elementen

Empedokles geloofde dat alles uit vier elementen bestond: aarde, water, lucht en vuur. Hij dacht dat deze elementen door de kosmos mengden en zo de wereld vormden.

Geef een voorbeeld van de interesse van Empedokles in de natuur.

Empedokles' invloed

Empedokles' ideeën over de vier elementen hebben geleid tot verdere discussies over de samenstelling van de wereld en de natuur.

Leg uit hoe Empedokles' ideeën invloed hebben gehad op de filosofie.

Thales vs. Socrates en Empedokles

Thales was vooral gericht op de natuur en kosmos, in tegenstelling tot Socrates en Empedokles die zich meer richtten op de mens en ethiek.

Vergelijk Thales met Socrates en Empedokles en leg uit waarin zij verschillen.

Socrates en de ethiek

Socrates was vooral geïnteresseerd in de mens en ethiek. Hij vond dat het belangrijk was om te weten wat goed en slecht was en hoe je een goed leven kon leiden.

Beschrijf de interesses van Socrates.

Wat is het doel van het leven volgens Socrates?

1. Zoveel mogelijk plezier maken
2. Zoveel mogelijk geld verdienen
3. Een goed leven leiden
4. Zoveel mogelijk macht hebben

Hoe is Socrates gestorven?

1. Door het drinken van de gifbeker
2. Door een auto-ongeluk
3. Door een hartaanval
4. Door ouderdom

Wat vond Socrates belangrijk om te weten?

1. Hoe je slim kon worden
2. Hoe je bekend kon worden
3. Hoe je rijk kon worden
4. Wat goed en slecht was en hoe je een goed leven kon leiden

Socrates' invloed

Socrates' interesse in ethiek heeft geleid tot verdere discussies over wat goed en slecht is en hoe je een goed leven kunt leiden.

Leg uit hoe Socrates' interesse in ethiek invloed heeft gehad op de filosofie.

Plato

Plato was een student van Socrates en richtte zich vooral op de ideeënleer. Volgens hem zijn de dingen in de wereld slechts schaduwen van de echte ideeën die in een perfecte wereld bestaan.

Beschrijf wie Plato was en wat zijn ideeënleer inhoudt.

Plato's invloed

Plato's ideeënleer heeft geleid tot verdere discussies over wat de werkelijkheid is en wat de relatie is tussen de wereld en de ideeën.

Leg uit hoe Plato's ideeënleer invloed heeft gehad op de filosofie.

De ideeënleer van Plato

Volgens Plato zijn de dingen in de wereld slechts schaduwen van de echte ideeën die in een perfecte wereld bestaan. Hij geloofde dat deze ideeën onveranderlijk en eeuwig waren.

Leg uit wat de ideeënleer van Plato inhoudt.

Waar bestaan de echte ideeën volgens Plato?

1. In de menselijke geest
2. In een perfecte wereld
3. In de fysieke wereld
4. In de zintuiglijke waarneming

Wat is het kenmerk van de ideeën volgens Plato?

1. Afkomstig uit de zintuiglijke waarneming
2. Onveranderlijk en eeuwig
3. Alleen toegankelijk voor filosofen
4. Tijdelijk en veranderlijk

Wat zijn volgens Plato de dingen in de wereld?

1. Zelfstandige entiteiten
2. Schaduwen van echte ideeën
3. Perfecte representaties van ideeën
4. Een illusie

De reactie van Aristoteles

Aristoteles vond de ideeënleer te abstract en vond dat de dingen in de wereld op zichzelf bestonden. Hij richtte zich meer op de waarneming en ervaring.

Beschrijf hoe Aristoteles reageerde op de ideeënleer van Plato.

Aristoteles' invloed

Aristoteles' nadruk op de waarneming en ervaring heeft geleid tot verdere discussies over hoe we de wereld om ons heen kunnen begrijpen en kennis kunnen vergaren.

Leg uit hoe Aristoteles' nadruk op waarneming en ervaring invloed heeft gehad op de filosofie.

Vragen en antwoorden

Tijd voor vragen en antwoorden!

Geef de leerlingen de kans om vragen te stellen over de lesinhoud.

Bronnen

- 'De filosofie van de oudheid' door F. de Haas
- 'Griekse filosofie' door J. Mansfeld
- 'Plato' door R. Waterfield

Vermeld de bronnen die gebruikt zijn voor de les.

Einde van de les

Bedankt voor jullie aandacht!

Rond de les af en geef aan wat de leerlingen de volgende keer kunnen verwachten.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.