Powercollege 10 | Huang He & Chang Jiang

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 4

PC 10 | Huang He & Chang Jiang

Aardrijkskunde

Leerdoelen

• Je kent de belangrijkste kenmerken van het stroomgebied, het regiem en het debiet van de Chang Jiang en de Huang He.
• Je kunt uitleggen wat de functie van bos is op hellingen.
  
• Je kunt uitleggen wat de gevolgen zijn van ontbossing.
• Je kent het verschil tussen modderstromen en aardverschuivingen.
  
• Je kunt voordelen noemen van het aanleggen van de Drieklovendam.
  
• Je kunt nadelen noemen van het aanleggen van de Drieklovendam.

Rivieren Nederland vs. China

Vul de open vakjes van de tabel verder in...

	Maas	Rijn	Chang Jiang	Huang He
Ontspringt in	...	Zwitserse Alpen	...	Hoogland van Tibet
Uitmonding in	Noordzee	...	Oost-Chinese Zee	...
Lengte	...	1.233 km	...	5.464 km
Soort rivier	Regenrivier	...	Gemengde rivier
Debiet	...	2.200 m3/sec	...	2.571 m3/sec
Regiem	Piekafvoer in wintermaanden, in de zomer vrij laag.	...	Onregelmatig. Piekafvoer in zomermaand door smeltwater gletsjer.
Stroomgebied	...	185.000 km2	...	742.433 km2

Chang Jiang

a.k.a. Yangtze | grootste rivier van China

• Ontspringt in het Hoogland van Tibet als een 
  gletsjerrivier
• Wordt vervolgens een gemengde rivier 
  
• Uitmonding in de Oost-Chinese Zee
• Regentijd valt samen met meeste smeltwater -
  onregelmatig regiem
• Stroomgebied (1,8 miljoen km2) is 10x groter dan
  die van de Rijn (185.000 km2)
• Waterafvoer (debiet is 31.900 m3 / seconde) is 15x
  groter dan die van de Rijn (2.200 m3 / sec)
• Breedte van de riviermondig bij de Chinese Zee is
  10 km.
• Lengte van de rivier is 6.380 km. | Rijn =  1.233 km

Wateroverlast

De grote hoeveelheid smeltwater in de Chang Jiang valt samen met de periode waarin het veel regent. Dit zorgt voor een extreem hoge piekafvoer.

Je kan 2 redenen noemen waarom de Chang Jiang (Yangtze) veel water afvoert in de zomer.

1.  Afsmelten van gletsjers
2. Regenseizoen in de zomer

Wateroverlast

Omdat er veel bomen worden gekapt zijn er minder wortels die het water 'vertragen'. Het water stroomt rechtstreeks naar de rivier waardoor sneller overstromingen ontstaan. Ook aardverschuivingen en modderstromen zullen sneller en vaker ontstaan.

Wateroverlast

De kans op overstromingen is in het laagland in de benedenloop groter.

Oorzaak: 

•  de rivier neemt door de ontbossing veel zand en slib mee.
• de stroomsnelheid neemt in het laagland af omdat het vlakker is.
• zand en slib sedimenteert en maakt de rivier minder diep.
• het water kan ook niet naar de zijkanten van de rivier door dijken en smalle uiterwaarden.
  

Drieklovendam

De Drieklovendam in de Chang Jiang is de grootste stuwdam ter wereld.

Kenmerken:

• houdt water tegen als er te veel water is = minder overstromingen.
• laat water door als er te weinig water is = beter bevaarbaar.
• levert drinkwater, irrigatiewater, hydro-elektriciteit.

Drieklovendam

De bouw kostte heel veel geld. 

Andere nadelen:

• Ongeveer 1,5 miljoen mensen moesten verhuizen door de aanleg van het stuwmeer.
• Het landschap en de natuur veranderen ingrijpend.
  slecht voor planten, dieren en vissers.
• Zand en slib vult het stuwmeer op, waardoor er minder ruimte is voor water. Dus: minder irrigatiewater, minder water voor het opwekken van stroom, minder vruchtbare slib in de benedenloop.
• Veel vervuiling door de gegroeide steden in de bovenloop.

Huang He

a.k.a. Gele Rivier | dankt zijn naam aan de kleur!

• Ontspringt in het Hoogland van Tibet als
  gletsjerrivier
• Uitmonding in de Gele Zee
• Wordt vervolgens een gemengde rivier door
  neerslag
• Weinig neerslag in de loop naar de zee -
  onregelmatig regiem met relatief hoge piekafvoer
• Stroomgebied is 742.433 km2 
• Waterafvoer in debiet is 2.571 m3 / seconde 
• Lengte van de rivier is 5.464 km.

Een slibrijke rivier

Stroomgebied is veel droger dan de Chang Jiang.

• Middenloop stroomt door het Lössplateau, deze is veel ontbost voor akkerbouw. Hierdoor ontstaat er bodemerosie en de lössdeeltjes komen in de rivier: Gele Rivier. 
• Benedenloop kent een lage stroomsnelheid, gevolg:
  veel sedimentatie. Hoge oeverwallen.  Door dijken alleen nog maar sedimentatie mogelijk tussen deze dijken. Rivier ligt (en komt) hierdoor steeds hoger dan het omliggende land wat zorgt voor extra groot gevaar bij overstromingen.
• Er is geen grote scheepvaart mogelijk en er ontstaan geen welvarende steden vanwege het overstromingsgevaar.
• De Huang He eindigt als grote delta in de Gele Zee.
  
  
  

Een opgedroogde rivier

Al heel lang gebruiken mensen het water uit de Huang He.

Sterk toegenomen watergebruik in landbouw, industrie en als drinkwater.

• Reden: bevolkingsgroei + snelle economische groei. 
• 90% water is al opgemaakt voor de benedenloop
• zomermaanden: bijna geen water naar zee
  

Sterk vervuild water door lozingen van fabrieken.

• minder water + veel vervuiling = hogere concentratie vervuiling
• ongeschikt als drinkwater
  

Uitputting grondwater

Omdat het oppervlaktewater in het noorden langzaam opraakt, gebruiken de Chinezen steeds meer grondwater uit een aquifer (= aardlaag met veel grondwater) 

• er wordt meer water opgepompt dan er door neerslag bijkomt.
• grondwaterpeil daalt snel.
• niet duurzaam: voorraad raakt op.
  

Landbouw = veruit de grootste waterverbruiker.

• meeste regen in de zomer, maar ook de meeste verdamping.
• dus: veel irrigatie nodig
  - via kanaaltjes = veel verdamping
  - druppelen zoveel als nodig is per plant = minder verspilling
  

Noem voordelen van de Drieklovendam

Noem nadelen van de
Drieklovendam