1.6. Een verdeelde samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3,4

Introductie

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom in de verzuiling in Nederland aan het eind van de 19e eeuw ontstond.

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting

Nederland van 1848 tot 1917

6. Een verzuilde samenleving

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom in de verzuiling in Nederland aan het eind van de 19e eeuw ontstond.

Verzuiling

De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten (tussen: ±1848 en ±1965)

Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij

Video

Clipphanger:

Wat is verzuiling?

0

Waarom ontstaan politieke partijen?

• Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
  

• Socialisten willen de sociaal zwakkere helpen.

• Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)

ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)

Vrijheidsbond

Pieter Jelles Troelstra (SDAP)

Ferdinand Domela Nieuwenhuis (SDB)

Herman Schaepman (Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen)

Abraham Kuyper (ARP)

Johan Rudolf Thorbecke (Liberalen)

Maarten Luther

De protestantse zuil kun je vaak herkennen aan het gebruik van namen van personen die (in de geschiedenis) belangrijk voor de protestantse kerk waren.

Christelijke Werklieden Vereeniging

De protestantse zuil gebruikt vrijwel altijd de termen: Christelijk of Protestants-Christelijk

Stoere arbeider

De arbeider wordt hier 'stoer' afgebeeld: gespierd met opgestroopte mouwen.

Klok

De klok is het symbool van zowel een nieuwe dag, als het oproepen om gehoor te geven aan de oproep van de arbeiders beweging.

Opkomende zon

Dit is het teken van een nieuwe dag: een nieuw en positief begin.

Begrippen uit deze les

• verzuiling
• socialisme 
• sociaal-democratie
• confessionelen
• Rerum Novarum
• 'de kleine luyden'
• algemeen kiesrecht
• bijzonder onderwijs

Personen uit deze les

• Johan Rudolf Thorbecke
• Pieter Jelles Troelstra
• Ferdinand Domela Nieuwenhuis
• Abraham Kuyper
• Herman Schaepman

Jaartallen uit deze les

• 1879: oprichting ARP

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen