B0 SO taalverzorging: herhaling werkwoordspelling deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

SO Taalverzorging

Let op!!!

Volgende week: SO Taalverzorging

B07: dinsdag 1 juni

B08: donderdag 3 juni

B09: woensdag 2 juni

Noteer in je planner!

Leerstof SO taalverzorging

• 14.1.1 hoofdletters en kleine letters

• 14.1.2 punt, vraagteken en uitroepteken

• 14.1.3 komma

• 14.1.4 dubbele punt

• 14.2.20 meervoud van zelfstandige naamwoorden

• 14.3.1 werkwoorden vervoegen

• 14.3.2 werkwoorden vervoegen

• 14.3.3 persoonsvorm tegenwoordige tijd

• 14.3.4 stam

• 14.3.5 persoonsvorm verleden tijd

• 14.3.6 voltooid deelwoord

• 16.1.9 gebruik passende signaalwoorden

• Alle gemaakt opdrachten

Leerstof SO taalverzorging

• 14.1.1 hoofdletters en kleine letters

• 14.1.2 punt, vraagteken en uitroepteken

• 14.1.3 komma

• 14.1.4 dubbele punt

• 14.2.20 meervoud van zelfstandige naamwoorden

• 14.3.1 werkwoorden vervoegen

• 14.3.2 werkwoorden vervoegen

• 14.3.3 persoonsvorm tegenwoordige tijd

• 14.3.4 stam

• 14.3.5 persoonsvorm verleden tijd

• 14.3.6 voltooid deelwoord

• 16.1.9 gebruik passende signaalwoorden

• Alle gemaakt opdrachten

Te vinden in map "Taalverzorging" bij bestanden in Teams.

Deze week:

Herhaling stof SO Taalverzorging. Zorg dat je je dunne taalverzorgingsboek in de buurt hebt.

Deze les:

Herhaling werkwoorden vervoegen & werkwoordspelling, deel 2

Theorie 14.3.4 t/m 14.3.6 (bladzijde 156-157).

Opdrachten bladzijde 70 - 79.

Spelling van....

• Persoonsvorm verleden tijd
• Voltooid deelwoord

Deel 1: spelling persoonsvorm verleden tijd (vt)

Een andere naam voor 'zwakke werkwoorden' is 'regelmatige werkwoorden'.

1. waar
2. niet waar

Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die in de verleden tijd van klank veranderen

1. waar
2. niet waar

Zwakke werkwoorden (regelmatige werkwoorden) zijn werkwoorden die in de verleden tijd dezelfde klank behouden.

Bijvoorbeeld:

fietsen - fietsten

bellen - belden

wandelen - wandelden

tillen - tilden

Je kijkt naar de laatste letter van de stam om te bepalen of je een zwak werkwoord in de verleden tijd met -te(n) of -de(n) schrijft.
Dit is:

1. waar
2. niet waar

Stam

Om te bepalen of je de verleden tijd (vt) van een zwak werkwoord met -de(n) of -te(n) schrijft, moet je eerst de stam van het werkwoord maken. Hoe doe je dat ook alweer?

Leg (kort) uit hoe je de stam van een werkwoord kunt maken:

Stam... en dan?

Je hebt de stam van het werkwoord gevonden. Vervolgens kijk je naar de laatste letter. Welk ezelsbruggetje gebruik je om vervolgens te bepalen of je -te(n) of -de(n) schrijft?

Welk woord gebruik je als ezelsbruggetje?

't ex-kofschip

't sexy fokschaap

Als de stam van een werkwoord op -p eindigt, dan schrijf je de verleden tijd met -de(n)

1. waar
2. niet waar

Bijvoorbeeld 'stampen'

1. stam = stamp

2. laatste letter = 'p'

3. 'p' komt voor in 't kofschip (of 't sexy fokschaap)

4. verleden tijd = stampTEN

Als de stam van een werkwoord op -t eindigt, dan schrijf je de verleden tijd met -te(n).

1. waar
2. niet waar

Bijvoorbeeld 'planten'

1. stam = plant

2. laatste letter = 't'

3. 't' komt voor in 't kofschip (of 't sexy fokschaap)

4. verleden tijd = plantTEN

Zet de stappen van 't kofschip in de goede volgorde 

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Controleer of de laatste letter (medeklinker) in 't kofschip zit of niet

Kijk naar de laatste letter van de stam

Neem de stam van het werkwoord

Medeklinker wel in 't kofschip? >schrijf +te(n)
Medeklinker niet in 't kofschip? >schrijf +de(n)

Deel 2: spelling voltooid deelwoord

Sterk werkwoord? 'Luister' naar het woord:

Je kunt horen hoe je het voltooid deelwoord schrijft:

(bakken)                  Ik heb een taart gebakken.

(eten)                        Daarna hebben we de taart gegeten.

(drinken)                  We hebben er cola bij gedronken.

Voltooid deelwoord

Bij een zwak werkwoord kun je de spelling niet horen: het voltooid deelwoord eindigt op een t-klank. 

Je schrijft soms een t, soms een d.

Gebruik ook dan het hulpmiddel: 't ex-kofschip.

't ex-kofschip

verwennen:

1. de stam is verwenn

2. laatste letter is een n deze zit niet in 't ex-kofschip

3. dus een d --> is verwend

't ex-kofschip

missen

1. de stam is miss

2. laatste letter is een s deze zit wel in 't ex-kofschip

3.dus een t --> heb gemist

Schrijf op: vissen
1. stam
2. laatste letter
3. het voltooid deelwoord

Schrijf op: verhuizen
1. stam
2. laatste letter
3. het voltooid deelwoord

Schrijf op: struikelen
1. stam
2. laatste letter
3. het voltooid deelwoord

Je weet nu...

hoe je 't ex-kofschip kunt gebruiken om de persoonsvorm verleden tijd  en het voltooid deelwoord juist te kunnen spellen.

Voorbereiding SO

Dit onderdeel van de SO Taalverzorging goed voorbereiden? 

• Leer de theorie ( 14.3.4 - 14.3.6, blz. 156-157).
• Bekijk de bijbehorende gemaakte opdrachten (blz. 70-79).

Extra oefening?

https://www.jufmelis.nl/werkwoordspelling/voltooid-deelwoord/voltooid-deelwoord-1

https://www.cambiumned.nl/theorie/spelling/werkwoordspelling/de-spelling-van-de-persoonsvorm-in-de-verleden-tijd/