Dekolonisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De dekolonisatie die een einde maakte aan de westerse hegemonie in de wereld

tijdvak 10  - televisie en computer (vanaf 1950)

Modern imperialisme 

Vanaf tijdvak 8 (1800-1900) stichten Europese moederlanden koloniën in Afrika en Azië. 

Belangrijkste oorzaken: 

• het verkrijgen van grondstoffen voor de opkomende industrie
  
• het vergroten van de afzetmarkt voor de producten die in de industrie worden gemaakt
  

Opkomend verzet tegen imperialisme

Na WOI groeit in de koloniën het verzet tegen de bezetting door het 'moederland'; het nationalisme neemt toe

belangrijkste oorzaken:

• economische uitbuiting die alleen maar toenam 
  
• het gebrek aan inspraak in het bestuur
  
• de scholing van de inwoners van de kolonie
  

Opkomend nationalisme

• Sommige Indonesiërs gingen in Nederland studeren;
  

• ..en leren daar over vrijheid en democratie
  

• Gevolg: ontstaan nationalisme in Nederlands-Indië

• Let op: Ook in andere koloniën ontstaat nationalisme

Reactie Nederland

• Indonesische partijen worden verboden

• Indonesische leiders worden gevangen gezet: Soekarno en Hatta 

• Alleen gematigde groepen werden toegestaan

Nederlands-Indië bezet

• Strijd tussen Nederland en Japan duurde van januari-maart 1942

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Indonesische leiders worden vrijgelaten en gaan met Japanners samenwerken

De door Japan bezette gebieden tijdens WOII

Leven in de Jappenkampen

• Kampen voor zowel krijgsgevangenen als burgers; mannen en vrouwen

• Lijfstraffen

• Honger 

• Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

Leven in de Jappenkampen

• Slechte hygiëne en huisvesting
  

• Ziekte (dysentrie = zware diarree)

• Gedwongen prostitutie (Troostmeisjes)

• Ongeveer 25.000 Nederlanders zijn omgekomen in de Jappenkampen

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Let op: deze foto is van 2 september 1945 

(officiële ondertekening)

17 augustus 1945

Soekarno roept de onafhankelijkheid uit

Waarom is dit mogelijk?

• Nederlanders zitten nog in de kampen

• Geen Nederlands leger in de buurt

• Japans leger moet toezicht houden op de orde

• Pemoeda’s (nationalistische jongeren) beheersen de straten

• Soekarno: onmiddellijke dekolonisatie
• Nederland: geleidelijk (Nederlands-Indische Unie)
• politionele acties
• grote verontwaardiging bij andere landen
• 1949: soevereiniteitsoverdracht

www.universiteitleiden.nl

www.nrc.nl