Herhaling examenstof De Koude Oorlog

Herhaling examenstof 

De Koude Oorlog

Nieuwe machtsverhoudingen tussen de VS en de Sovjet-Unie

• de VS (het Westen/kapitalisme)
• Sovjet-Unie (het Oostblok/communisme). Deze tegenstelling leidde tot de Koude Oorlog. 
• Kenmerkende gebeurtenissen zijn: 
• de invloedssferen,
• satellietstaten,
•  Het IJzeren Gordijn, containment, de blokkade van Berlijn, de stichting van de BRD en DDR en de oprichting van NAVO en Warschaupact.

Koude Oorlog

Europa verdeeld

• Westblok en oostblok
• Democratie en dictatuur
• Kapitalisme en communisme
• Verenigde Staten (VS) en Sovjet Unie (SU)

Wapenwedloop

Doordat de Sovjets nu ook een kernwapen hebben ontstaat een wapenwedloop. 

Deze wapenwedloop draait in de eerste jaren voornamelijk om kernwapens, zowel sterkte als aantallen. 

Wapenwedloop

Containmentpolitiek

• Containment betekent insluiting. 
• De VS wilden met containmentpolitiek het communisme indammen. Een voorbeeld van containmentpolitiek is de Marshallhulp die Europa welvarend maakte. 

Containmentpolitiek

Uit de Trumanleer ontstond de containmentpolitiek. 

Containment betekent insluiting. De Verenigde Staten wil voorkomen dat andere landen communistisch worden. 

Eerst in Europa en later volgens in Azië. 

Marshallhulp

De Amerikanen gaven Marshallhulp aan het Westblok. Stalin wilde geen Amerikaanse invloed in zijn bezettingszone of het Oostblok.

MARSHALLHULP

Amerika geeft landen in Europa geld en goederen om hun land weer op te bouwen: Marshallhulp

Marshallhulp

• Voorbeeld van Trumanleer:  Marshallhulp → economische hulp aan na-oorlogs Europa
  
• Stalin verbiedt Oost-Europa deze hulp aan te nemen
  

EGKS

• In ruil voor Marshallhulp, moest er Europese samenwerking komen - EGKS
• Bevalt zo goed, dat er ook op andere terreinen wordt samen gewerkt -> EEG en later EU

EGKS

• De oprichting van de EGKS moest ook een eind maken aan de eeuwenoude strijd tussen Frankrijk en Duitsland.

EEG (1957)

• Europese Economische Gemeenschap (EEG)
• Dit was het EGKS met een uitbreiding naar andere sectoren van de economie 

EEG -> EG 

1957: EGKS uitgebreid tot Europese Economische Gemeenschap (EEG) (economie, landbouw, handel) + Euratom (kernenergie)

Dagelijks bestuur: Europese Commissie

Een parlement: Europees parlement

Politieke besluiten door regeringsleiders: Europese Raad

1967: EGKS, EEG en Euratom samengevoegd tot Europese Gemeenschap (EG)

Conferentie van Jalta (afspraken)

• Oprichting van de Verenigde Naties (VN)

Verenigde Naties (VN) 1945

• Bijna alle landen ter wereld lid van de Verenigde Naties 
• Belangrijkste doel: oorlog voorkomen.
  

• Opvolger Volkenbond
  
• Bedacht door Roosevelt (president VS 1933 tot 1945)

Poster van de Verenigde Naties, gemaakt kort na de oprichting

Dekolonisatie Indonesië

• 1945: Japan verliest oorlog, NL herstelt gezag
• 1945-1949: onafhankelijkheidsstrijd onder leiding van Soekarno (leider nationalisten) 
  
• Ned zet  leger in (politionele acties)
  
  

Politionele acties

Politionele acties (2)

Indonesië onafhankelijk

• Kritiek wordt gevaarlijk!
• VS steunde de Republiek
• Overdracht soevereiniteit
• 27 december 1949: Indonesië onafhankelijk

Verschil dekolonisatie Suriname en Indonesië 

Verschil dekolonisatie Suriname en Indonesië 

Indonesië: bloederige oorlog en daarna onafhankelijk. 

Suriname: in vrede en overleg gedekoloniseerd. 

Indonesie: 1949                                                             Suriname: 1975

Verdeling Duitsland na WO II

Verdeling Berlijn na WO II

De blokkade van Berlijn

Blokkade van Berlijn

Blokkade van Berlijn

• De geallieerden reageren met een luchtbrug: alle goederen voor de 2,2 miljoen inwoners van Berlijn worden met vliegtuigen aangevoerd.
• 1400 vluchten doorbreken de Blokkade van Berlijn
• In 1949 stopt de Blokkade van Berlijn

Verdeling Duitsland

Verdeling Berlijn 1949

Oost = DDR Communistisch dictatuur 

West: BRD Parlementaire democratie

DDR en BRD

BRD en DDR

Naam	BRD	DDR
Ideologie	Kapitalisme	Communisme
Economie	Vrije markt	Planeconomie
Politiek	Democratie	Dictatuur
Leider	Adenauer	Ulbricht

Navo en Warschaupact

• 1949 oprichting Navo= Militair bondgenootschap van het westen (VS en bondgenoten)
• 1955 --> Warschaupact= Militair bondgenootschap van het oosten (Sovjet Unie en bondgenoten)
  
• Blokvorming Europa compleet
  

Navo

Warschaupact

1949: NAVO en Warschaupact

De Hongaarse Opstand       1956

• Protest tegen het strenge communistische beleid van de Hongaarse regering 
• Hongaarse opstand (1956) werd keihard door de Sovjet-Unie neergeslagen.
• De Hongaarse opstand heeft voor veel ophef en onnodige slachtoffers gezorgd.

Hongaarse Opstand (1956)

Berlijnse Muur augustus 1961

• Chroestsjov dreigde West-Berlijn in te nemen
  
• Berlijnse Muur
  
• Kennedy opgelucht, maar stuurt extra troepen naar Berlijn

1961

De Berlijnse muur

Berlijnse muur

Val Berlijnse Muur

Demonstraties in de hele Sovjet-Unie

Men eiste vrije verkiezingen.

In Oost-Duitsland werd er ook gedemonstreerd. Er werd besloten (9-11-1989) om de Berlijnse Muur open te stellen.

Dit noemen we de Val van de Berlijnse Muur

Val van de Berlijnse Muur

1989 - Val van de Berlijnse Muur 

Cubacrisis

1962

Cubacrisis 1962

De regering van Cuba geeft De Sovjet Unie toestemming om raketinstallaties te bouwen op Cuba.

• Dreiging nucleair conflict.
• transport kernwapens op laatste moment niet door.