H8 - KUA - P4 - Examenvaardigheden & leren1

• KUA
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Overzicht hoofdstuk 8

Examenvaardigheden

Waar let je op bij het maken van je SE

test

Oefenen met beantwoorden van de vragen

Leerstof SE Kunst algemeen H8

• Leren TB: H8
  
• begrippenlijst H8 
  
• leren powerpoints/LessonUps H8 +opdrachten WB
• Leren begrippen kunstanalyse vormgeving voorstelling: beeldende kunst, dans, muziek, theater (uitleg achter in WB): 
• Syllabus
  

Aandachtspunten voor het leren​

• De essentie van deze periode “cultuur van de modernen” snappen. De essentie is de breuk met het verleden. Goed de kenmerken weten en kunnen toepassen​
  
• De tijdsgeest: De link tussen de tijdsgeest en de uiterlijke vorm van de kunsten is belangrijk. ​
  
• Ook de samenhang tussen de verschillende kunsten. ​
  
• Bijv: Kenmerken van Modernen komen terug bij Dans bij Muziek en Beeldende Kunst.​
  

Voorbeeld vraag

”Welke politiek-maatschappelijke factor kun je noemen voor het ontstaan van het Dadaisme? Verklaar je antwoord”

Goed antwoord:​ Dada is een kunststroming die zich verzet tegen de heersende orde, door readymades als kunst neer te zetten, haalde ze gewone voorwerpen het museum binnen.  Het is een protestkunst. ​

Factor voor het ontstaan van DADA (1918) : De dreiging van de WOI en de ongelijkheid tussen arm en rijk zorgde ervoor dat kunstenaar wilden protesteren tegen de burgerlijke maatschappij. Ze waren teleurgesteld dat de maatschappij zoveel ellende kon voortbrengen. Heel lang was het zo dat de burgerlijke upperclass bepaalde wat mooi of kunst was. Daar gingen zo nu recht tegen in! Ze wilden breken met het verleden!”​

Onvoldoende antwoord:” WOI” (dit wel een factor maar er wordt niets uitgelegd van hoe het kwam dat daardoor het dadaisme kan ontstaan)​

​ 

​

Aandachtspunten voor het leren​

• LEER DE BEGRIPPEN H8 en BEGRIPPEN KUNSTANALYSE 
• BESTUDEER en SNAP de uitleg in je boek bij de begrippen.​
• BESTUDEER de LessonUp's / ptt op Google classroom​
• Advies: zorg ervoor dat je heel h8 hebt samengevat.​
• Stel je zelf actieve vragen over de bronnen tijdens het leren. (D.liscentie)
• Begrippen H8 wekelijks leren tot aan de toets
• Begrippen kunstanalyse wekelijks leren tot aan de toets

Hier zie je duidelijk wat abstraheren (steeds meer onherkenbaar maken) is. 

Zolang je nog iets herkent is het werk geabstraheerd.

Herken je niets meer? Dan is het abstract

Voorstelling 

Noem drie aspecten van de voorstelling

Noem drie aspecten van de voorstelling

Voorstelling 

1. Je ziet een vrouw in een rode kamer met uitzicht naar buiten.

2. Het tafereel is gerangschikt rond een tafel in het midden, die onderdeel is geworden van de rode kamer.

3. Het behang en het tafelkleed zijn gedecoreerd met plant-achtige figuren

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

3. Kijken en luisteren​

• Vertel bij beschouwingsvragen dus goed hoe en waar je bepaalde beeldaspecten kunt herkennen. ​
   
• GOED: “Linksonder in het schilderij is een sterk licht-donkercontrast te zien” . ​
   
• FOUT: “beetje donkere kleuren”​​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Formuleer helder!

Fauvisten

Matisse

- loslaten perspectief

- weinig dieptewerking door zwarte contouren

-geen licht en donker

-felle kleuren

- beelden de werkelijkheid uit zoals ze die zelf beleven

Hoe heeft Matisse nog iets van ruimtesuggestie gehandhaafd? Noem drie aspecten.

Op welke manier heeft Matisse een verbinding gemaakt tussen de scène binnen en de tuin buiten?

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

2. Toepassen!​

• Wees duidelijk​ 
  
• Gebruik de termen en namen, die je hebt geleerd. 
• Het helpt om in je antwoord ook de omschrijving van het begrip op te nemen. Het gaat om het inzicht en toepassen van de kennis! ​
• Staat er een begrip in de vraag?
  Vormgeving/voorstelling etc: herhaal het begrip in je antwoord.​
  
• Ga geen jaartallen “stampen”​
  
• Echter wel: 1900-1945​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

4. Netjes werken

Als om een opsomming gevraagd wordt bijv.
“Noem 4 vormen van massamedia”; nummer deze middelen dan ook!​

1.​
 
2.​
 
3.​
 
4.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

5. Duidelijk zijn

• Leg alles goed uit:
  alsof je het tegen iemand hebt die geen verstand van het onderwerp heeft. ​
• Of iemand die het niet kan zien!
   
• Staat er een begrip in de vraag? Omschrijf dit begrip in je antwoord, zodat je weet dat je aan het toepassen en uitleggen bent.​
   
• Gebruik geen algemene termen zoals: hij, de mensen, etc. Zeg waar het op staat: de burgers, het publiek​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

'Nosferatu' uit 1922

Een van de eerste Duitse expressionistische films.

Nosferatu is de eerste verfilming van Dracula. 

Een gewone man brengt een bezoek aan de zonderlinge graaf Orlok, waar hij aangevallen wordt. Tegelijkertijd krijgt de vrouw van de man een nachtmerrie. Bekijk een fragment van deze film.

welke middelen kan een filmmaker gebruiken maken om emoties over te brengen?

Benoem 3 filmische elementen die de spanning creëren in het fragment van Nosferatu

'Das Cabinet des Dr. Caligari' 

uit 1920

Een van de eerste horror films.

De film vertelt het verhaal van de uitgerangeerde Doctor Caligari, zijn trouwe slaapwandelaar Cesare en hun verband met een aantal moorden in het Duitse bergdorp Holstenwall. Caligari is een van de eerste films waarin het grootste gedeelte van het verhaal in een flashback verteld wordt.

Kenmerken van expressionistische film

• groot licht-donker contrast (grote schaduwen)
• overdreven spel
• overdreven kikker- en vogelperspectief
• vreemd perspectief, beklemmend
• vaak alleen in studio's opgenomen
• soms gebruik van geschilderde decors (ruw en expressionistisch)

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Lezen, lezen........ LEZEN…​

• ​Vragen kunnen bestaan uit een stukje leestekst waar je vervolgens je kennis op moet toepassen​
   
• Lees dus de vragen en de bijbehorende teksten goed door. ​
   
• Neem de tijd om ook de afbeeldingen/ fragmenten goed te bekijken/beluisteren!​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

'Lamentation' uit 1930 van Martha Graham

Bekijk de solodans 'Lamentation' waarmee Martha Graham bekend is geworden en lees de tekst. 

Dit is een examenvraag uit een oud examen.

Tekst: 

Martha Graham

Als een artistieke reuzin rijst in de danswereld het beeld op van Martha Graham (1894-1991). 

Als legendarische danseres, geniale choreografe en onovertroffen pedagoge, moet Graham 

worden gerekend tot een van de allergrootsten in de dansgeschiedenis. Haar invloed is 

onschatbaar, vooral omdat ze de grondlegger is van de Grahamdans. Het laatste is een 

verzamelnaam voor zowel de techniek die Graham ontwierp alsmede voor haar dansstukken (..)

De Grahamtechniek is de enige moderne danstechniek die zich - wat systematische opbouw, 

weelde van uitgewerktheid en veelzijdige bruikbaarheid betreft - kan meten met de academische 

ballettechniek. Vooral door zijn vastgelegde systematiek en methodiek is de Grahamtechniek 

nu ook even traditioneel als de academische ballettechniek. Maar deze twee traditionele danstechnieken 

zijn fundamenteel verschillend, wat te maken heeft met de verschillende opvattingen omtrent de 

lichamelijke oorsprong van alle bewegingen (...) 

In Grahams werk zijn invloeden van Mary Wigmans Ausdrucktanz terug te vinden.
Noem twee invloeden van Mary Wigman die in het fragment 'Lamentation' zijn terug te vinden.

Ausdrucktanz Mary Wigman

Wigman is een van de grondleggers van de zogenaamde Ausdrucktanz. ( Expressionisme)

Met deze dans wordt uiting gegeven aan gevoelens en innerlijke conflicten.  Emoties zoals woede, angst en verdriet bepalen de bewegingen. Ook hier worden dus alle geldende balletregels overboord gegooid. 

Haar Hexentanz uit het kwaad in de mens.

Grahams expressionistische dans maakt dat ze tot de modernen behoort. (Kennen jullie de kernconcepten van het modernisme nog? Spiek anders even op de volgende slide....)

Noem naast dit expressionisme nog twee zaken die maken dat ze tot de moderne kunstenaars gerekend mag worden.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 6: Taal is bonus #1​

• Beantwoord de vraag in goede Nederlandse zinnen. ​
   
• Doe dat door KERN van de vraag in het antwoord te herhalen.​
   
• Zo kan je zelf ook controleren of je de vraag compleet hebt beantwoord.​ 
  
   Zie voorbeeld op de vorige dia.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 7: Taal is bonus #2​

• Gebruik niet te veel algemene termen, zoals : “men, het, hij, de mensen”​
  

​

• Zeg duidelijk om wie het gaat en waarover het gaat. ”De burgers”, “het publiek” , “de opdrachtgever”, “de kunstenaar Dali” etc​
  

Zie ook weer voorbeelden op vorige dia’s.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 8: Overeenkomsten en Verschillen​

• Bij vragen over overeenkomsten en verschillen compleet uitleggen.​
  

​

Voorbeeld: Noem een verschil tussen een Bauhaus en De Stijl.​

Fout antwoord: Het Bauhaus komt uit Duitsland, De Stijl niet.​

Waarom is dit nog niet goed? Omdat er niet wordt uitgelegd wat De Stijl wel is.​

Goed antwoord: Het Bauhaus komt uit Duitsland, De Stijl uit Nederland.​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Tip 9, 10 en 11: Puntjes op de i​

9. Sla tussen elke vraag een regel over.​

10. Schrijf netjes.​

11. Controleer je werk altijd als je nog tijd over hebt​

1909

Erwartung - Arnold Shonberg

Focus

• Nogmaals: focus bij het leren niet op de details, maar op de grote lijnen. ​
• Dus niet het hele boekje uit je hoofd leren met jaartallen.
• Maar snappen en linken kunnen leggen tussen gebeurtenissen in de maatschappij, kunststromingen en benoemen van het werk wat is gemaakt.
  

0

Leg in 1 zin uit wat het expressionisme in de kunst betekent.

Welke denker/wetenschapper uit de 20e eeuw beïnvloedt de werkwijze van de expressionisten? Licht dit toe.