Les 2, deel 2/3: Is het erg dat dieren uitsterven?

Les 2: Is het erg dat dieren uitsterven?
DEEL 2
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 8

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 2: Is het erg dat dieren uitsterven?
DEEL 2

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
 
             weet je meer over het nieuws;
             kun je uitleggen waarom het wel/niet erg is dat dieren 
             uitsterven;
       
             kun je de tekst samenvatten met behulp van de twee
             standpunten uit de tekst;

             kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
        
       


     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

het nieuws
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 
Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?
Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.
Het is niet te kort, maar ook niet te lang.
Je kunt er veel vragen over stellen.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Je kunt er je mening over geven.
Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.
Je kunt er verder over doordenken en praten.
Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

    
Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.
Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Op welke website heb jij een artikel gelezen?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 6 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de titel van jouw artikel?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.
In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Samenvatten?
Denk aan:
  • Over wie (of wat) gaat het?
  • Wat is er aan de hand?
  • Waar was dat?
  • Wanneer was dat?
  • Waarom was dat?
  • Hoe is het gebeurd?
  • Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 9 - Open vraag

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!
de tekst

Is het erg dat dieren uitsterven?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?
Lees de hele zin.
Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.
Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.
Ken je het woord in
een andere vorm wel?
Vraag het aan iemand.
Wie weet kent diegene het woord!
Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.
Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eerst even scannen!
Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.
In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.
bron
Bron: Trouw (14 juni 2018)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat ga je in deze tekst lezen over 'uitstervende dieren', denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de titel en de inleiding
Is het erg dat dieren uitsterven? 

De lijst met bedreigde diersoorten groeit. Steeds meer diersoorten verschuiven naar de categorie 'ernstig bedreigd' en 'uitgestorven in het wild'. Moeten we dat betreuren?  

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe komt het dat de lijst met bedreigde dieren groeit denk je?  
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Vóórdat je de rest van de tekst leest: wat vind jij?
Moeten we het wel of niet betreuren dat dieren uitsterven? 
het nieuws
de tekst
terugblikken

betreuren?
Weet je niet zeker wat dit woord betekent? Bedenk dan wat je kunt doen om de betekenis te achterhalen.

Slide 16 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Licht je antwoord toe
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de eerste alinea (deel 1/2)
Meningen verdeeld 
“Het is van veel diersoorten niet per se erg als ze uitsterven”, zegt Bas Haring, filosoof en hoogleraar aan de Universiteit Leiden. “Ik kan me wel voorstellen dat mensen het jammer vinden als bepaalde dieren verdwijnen, zoals tijgers. Dat zijn indrukwekkende en mooie dieren. En het uitsterven van sommige diersoorten leidt tot problemen. Zo wordt het bestuiven van fruitsoorten veel lastiger als de bij verdwijnt. Maar het uitsterven van veel organismen levert geen problemen op en leidt ook niet tot verdriet.’’ Ingrid Robeyns, hoogleraar ethiek aan de Universiteit Utrecht reageert: “Het verdwijnen van diersoorten is wel degelijk een groot probleem. Genoeg mensen willen dieren bekijken of simpelweg weten dat ze er zijn, omdat ze een verrijking zijn van onze leefwereld. 

bestuiven
Betekenis: overbrengen van stuifmeel op de stamper van een bloem
de filosoof
Betekenis: de persoon die op zoek is naar meer kennis en wijsheid om de wereld en de mensen beter te begrijpen
Klik hier voor de betekenis van deze woorden.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom is het volgens Bas Haring niet per se erg dat dieren uitsterven?
het nieuws
de tekst
terugblikken

A
omdat veel dieren nutteloos zijn
B
Het is wél erg als tijgers uitsterven.
C
omdat het geen problemen en verdriet oplevert
D
omdat er toch genoeg bijen zijn om te bestuiven.

Slide 19 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

de eerste alinea (deel 2/2)
Daarnaast hebben alle dieren en ecosystemen waarde op zichzelf. De mens neemt nu veel te veel ruimte in op de planeet. Dat roept een morele vraag op: Is het een probleem dat wij als menselijke diersoort de leefruimte van andere diersoorten dusdanig inperken dat het onmogelijk voor ze wordt om te overleven? Ik vind van wel. Het is algemeen bekend dat het verdwijnen van diersoorten te wijten is aan ons gedrag: wij willen veel vlees eten, oceanen leegvissen, bossen kappen en elke vakantie in het vliegtuig stappen. Wij hebben het idee dat wij de heersers zijn van de planeet. Die visie is ontzettend antropocentrisch: Wij bekijken alles enkel vanuit onze menselijke belangen.”

moreel
Betekenis: wat te maken heeft met hoe het hoort
het ecosysteem
Betekenis: alle levende wezens die samen in een gebied leven en van elkaar afhankelijk zijn
het nieuws
de tekst
terugblikken

inperken
Betekenis: kleiner maken
te wijten zijn aan
Betekenis: veroorzaakt worden door

Slide 20 - Tekstslide

Bespreeksuggestie(s):
  • Besteed aandacht aan het woord 'antropocentrisch'. Dit woord is afgeleid van het oud-Griekse woord 'anthropos' wat 'mens' betekent, en het woord 'kentri' wat 'midden'. Antropocentrisme is de gedachtengang dat de mens beschouwt als middelpunt en doel van alles.


Waarom is het volgens Ingrid Robeyns wel erg dat dieren uitsterven?
het nieuws
de tekst
terugblikken

A
Omdat er niet genoeg dieren in onze wereld leven.
B
Omdat veel mensen die dieren een verrijking van onze leefwereld vinden en ieder dier waarde heeft.
C
Omdat die dieren geen problemen opleveren.
D
Omdat de mens heerser is van de wereld.

Slide 21 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


Wat wordt er volgens de tekst precies bedoeld met 'morele vraag'?
Tip!
Maak je deze opdracht zelfstandig en weet je het even niet meer precies? Dan kun je altijd een paar dia's terug om de tekst  nog een keer te bekijken.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 22 - Open vraag

Met de morele vraag wordt bedoeld de vraag of het een probleem is dat dieren uitsterven. Er moet een keuze gemaakt worden of het uitsterven van dieren iets slechts is of dat het niet uitmaakt.
de tweede alinea
ertoe doen
Betekenis: belangrijk zijn

reflecteren op
Betekenis: ergens over nadenken met de bedoeling er iets van te leren
schade berokkenen
Betekenis: schade veroorzaken bij iets of iemand
Klik hier en luister mee!
Stel je voor: straks zijn er nog alleen dieren die nuttig voor ons zijn of die wij leuk vinden
Haring: “Juist het denken in plant- en diersoorten is antropocentrisch. Wij verdelen de natuur in categorieën en denken vervolgens dat die er voor de natuur ook toe doen. Als een door ons bedachte categorie wegvalt, zou dat dramatisch zijn. Dat is onzin. Het belang dat wij hechten aan een soort is altijd het menselijk belang. Wij vinden de tijgersoort interessant. De tijgers zelf zijn echt niet met hun eigen soort bezig. En natuurlijk denken we vanuit de mens. Ik zie niet voor me hoe we kunnen denken vanuit andere wezens.
Robeyns: “ We kunnen reflecteren op hoe de mens zich verhoudt tot andere diersoorten. Hoe zien wij onze positie als mens en is dat terecht? In mijn ogen vinden wij onszelf veel te belangrijk en denken we niet genoeg na over hoe die houding schade berokkent. Toekomstige generaties kunnen ons verwijten dat wij het zo ver hebben laten komen.” 

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Lees de tweede alinea nog eens goed. 
Waarom is het belang dat wij hechten aan een soort altijd het menselijk belang?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 24 - Open vraag

Het belang dat wij hechten aan een soort is altijd een menselijk belang, omdat wij denken vanuit ons als mens; we denken antropocentrisch.
de laatste alinea
Minder wespensoorten
Haring: “Van sommige diersoorten is het niet zo erg als ze uitsterven. De wereld kan prima met een aantal wespensoorten minder. Ik vind in het bijzonder dat lijden zoveel mogelijk voorkomen moet worden. Als het uitsterven van een plant- of diersoort geen lijden veroorzaakt, niet bij de organismen zelf en ook niet bij ons, dan is het niet erg als ze uitsterven. ”Robeyns: “Vergeet niet dat er ook nog andere visies zijn. Sommige filosofen vinden dat dieren rechten hebben. Vanuit een religieus perspectief maken diersoorten deel uit van de schepping en hebben ze om die reden al waarde. En in de niet-westerse filosofie wordt de mens vaak gezien als onderdeel van de natuur, in plaats van als heerser daarvan. Het uitsterven van diersoorten valt altijd terug te voeren op de mens die zich boven de natuur heeft geplaatst.’’ 

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Je hebt nu de tekst gelezen. Hoe denk je er nu over?
Vind jij het erg dat sommige dieren uitsterven?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 26 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Licht je antwoord toe:
de ziektekiem
Betekenis: het virus of de bacterie waar je ziek van wordt
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.
Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


In de tekst heb je de meningen van twee personen over het uitsterven van dieren gelezen. 
Maak een samenvatting van de tekst door de mening van Bas Haring en die van Ingrid Robeyns 
tegenover elkaar te zetten met de argumenten die zij beide geven voor hun standpunt.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken
Ja, dit doel heb ik behaald
Ik kan uitleggen waarom het wel/niet erg is dat dieren uitsterven en ik kan mijn mening daarover onderbouwen.
Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
Ik kan de tekst samenvatten met behulp van de twee standpunten uit de tekst.
Ik weet meer over het nieuws.

Slide 31 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.
Veel plezier met deel 3!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies