Trias politica

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Welke drie machten kennen wij in onze democratische rechtsstaat?

1. Landmacht, luchtmacht en politiemacht
2. Uitvoerende macht, wetgevende macht en rechterlijke macht
3. Uitvoerende macht, controlerende macht en instemmende macht

Bij hoeveel personen ligt de macht meestal in een dictatuur?

1. Bij 1 persoon
2. Bij alle mannen
3. Bij iedereen

Wie beslist of iemand schuldig is aan het plegen van een strafbaar feit?

1. Rechter
2. Tweede Kamer
3. Regering

Tot welke macht behoort de Tweede Kamer?

1. Wetgevende macht
2. Uitvoerende macht
3. Rechterlijke macht

Welke groep mensen moet zowel wetten ontwerpen als uitvoeren?

1. Rechters
2. Kamerleden
3. Ministers

Tot welke macht behoren politieagenten?

1. Wetgevende macht
2. Uitvoerende macht
3. Rechterlijke macht

Welke stelling is onjuist?

1. Rechters zijn onafhankelijk
2. Rechters kunnen alleen ontslagen worden door de minister
3. Rechters worden voor het leven benoemd.

Wat is een grondwet?

1. Een wet waarin staat op grond waarvan een rechter iemand kan veroordelen.
2. Een wet waar de grondrechten van de Nederlanders in staan.
3. Een wet waarin staat hoe de overheid met de grond moet omgaan.

Wat gebeurt er als twee artikelen in de Grondwet met elkaar botsen?

1. Het grondrecht met het laagste nummer is belangrijker
2. Het grondrecht met het hoogste nummer is belangrijker
3. De rechter beslist dit per geval.

Rechtsstaat

Nederland is een democratie: “Het volk regeert”. De macht van het volk is verdeeld in drie soorten machten. Mensen die regels maken, mensen die regels uitvoeren en mensen die controleren of iedereen zich aan de regels houdt. 

scheiding der machten

Opdracht 1

a. Zet de drie verschillende machten in een tabel.

b. Geef bij iedere macht een voorbeeld van een taak of functie.

Grondwet

De allerbelangrijkste wetten van Nederland staan in de grondwet. De grondwet bevat rechten én plichten.

Grondwet

De wetgevende macht, de Tweede Kamer

De Tweede Kamer hoort bij een van de drie machthebbers uit de trias politica: de wetgevende macht. De honderdvijftig leden (zetels) van de Tweede Kamer maken samen de regels. Hoe de zetels van de Tweede Kamer worden gevuld, zie je in deze video:

Tweede Kamer

In de Tweede Kamer zitten mensen namens een politieke partij. We delen die politieke partijen op in ‘links’ en ‘rechts’.

Opdracht 2

Wat wordt bedoeld met links en rechts, leg dit uit.

De uitvoerende macht, kabinet

Het kabinet (de ministers en staatssecretarissen) maakt ook deel uit van de trias politica. Zij zijn de uitvoerende macht, zij moeten de door Tweede Kamer bedachte regels gaan uitvoeren.

Opdracht 3

a. Vaak wordt voor het kabinet het woord regering gebruikt. Toch zit er een groot en belangrijk verschil tussen kabinet en regering. Leg uit welk verschil dit is.

b. Leg uit wat de twee taken zijn van het kabinet.

Huiswerk

Ga nu alvast aan de slag met je huiswerk. Maken paragraaf parlementaire democratie.

Wat heb je vandaag
geleerd?