Thema 2 bs 6 Veilig vrijen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Basisstof 6 3VC oktober 2022

Waar gaat deze bassistof over?

• Onbetrouwbare methoden
  
• Betrouwbare methoden
  
• SOA’S
  
• SOA-TEST

Leerdoelen

•  Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet.
  
• Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen.

Onbetrouwbare methode 

• periodieke onthouding
  
•  coïtus interruptus

Onbetrouwbare methoden

• Periodieke onthouding: tijdens de vruchtbare periode geen geslachtsgemeenschap
  
• Coïtus interruptus: wordt ook wel onderbroken geslachtgemeenschap of ‘voor het zingen de kerk uit’ genoemd. De man trekt voor de zaadlozing zijn penis uit de vagina.
  

Betrouwbare methode 

Door voorbehoedsmiddelen te gebruiken is de kans dat je zwanger raakt minimaal. Er zijn voorbehoedsmiddelen met en zonder gebruik van hormonen

Betrouwbare voorbehoedsmiddelen 

Hormonen in een voorbehoedsmiddel

De hormonen in een voorbehoedsmiddel zorgen ervoor dat:

• er geen eicel gaat rijpen en vrijkomt

• het slijm in de baarmoederhals moeilijker doorlaatbaar is voor zaadcellen

• het baarmoederslijmvlies niet wordt opgebouwd, zodat er geen innesteling mogelijk is

SOA’S

Tijdens geslachtsgemeenschap kun je bacteriën, schimmels of virussen overdragen die ziekten veroorzaken. Deze ziekten heten soa’s (seksueel overdraagbare aandoeningen).

Hoe raak je besmet 

Ook bij orale seks (pijpen en beffen) of ander contact met de vagina, penis of anus kun je besmet raken. 

Je kunt géén soa oplopen op een vies toilet of door uit een glas van een ander te drinken. 

De enige manier om je tegen soa’s te beschermen, is door een condoom of beflapje te gebruiken.

Meest voorkomende soa

De meest voorkomende soa in Nederland is chlamydia. 

Andere veelvoorkomende soa’s zijn genitale wratten (HPV), herpes, gonorroe (druiper) en syfilis. 

Daarnaast wordt candida vaak genoemd, maar deze schimmelinfectie kun je ook op andere manieren krijgen. Candida zorgt voor afscheiding en jeuk aan de vagina of penis.

Chlamydia

• Meest voorkomend in Nederland
• Bacteriele infectie
• Deze bacterie besmet de slijmvliezen van de plasbuis, de anus, de keel of de baarmoedermond. 
• Chlamydia zorgt daar voor ontstekingen. 

Symtomen Chlamydia

• 1 tot 3 weken kun je de eerste klachten krijgen. Zoals pijn bij het plassen, (andere) afscheiding of bloedverlies. De klachten zijn voor vrouwen en mannen verschillend.
  

Gonorroe

• Bacterie
• Slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel of ogen kan worden besmet. 
• 'Druiper' (afscheiding plasbuis) 
• Vaak bij homoseksuele
• Antibiotica

Verder over Gonorroe

• Kan ook in de keel. 
• Een condoom verkleint de kans maar beschermt je niet helemaal.  
• Gonorroe geeft niet altijd klachten. 
• Niet behandelen? Verdere infecties in het lichaam
  

Genitale wratten

• Virus (HPV). 
• Rond en in geslachtsdelen en anus
• Niet schadelijk voor gezondheid. Gaan vanzelf over. 
• Kan verwijderd worden door arts

Herpes genitalis 

• Herpes is een virus. Het herpes-virus dringt je lichaam binnen via de huid en het slijmvlies van je mond, je penis of vagina of de anus. 
• Herpes zorgt daar voor ontstekingen.
•  Blaasjes die pijn doen rond, op of in de penis, de vagina of de anus.
  

• Na ongeveer 3 weken drogen de blaasjes uit. Blaasjes kunnen weer terugkomen.
  

Syfilis

• Bacteriele infectie.
• Vaak bij  homoseksuelen 
  

Ziekteverschijnselen:

• Zweertjes op penis, vagina, anus of mond
• Niet behandelen? Overal ontstekingen.
  

Genezing:

• Antibiotica
  

HIV

HIV => is een virus

Symptonen

Eén tot zes weken na het oplopen van hiv kan je klachten krijgen die lijken op gewone griep. Deze kunnen één tot zes weken aanhouden.

Hoe krijg je HIV?

Onveilig geslachtsgemeenschap te hebben, maar ook contact met bloed

Behandeling

Hiv blijft altijd in je lichaam. Je onderdrukt het met hiv-remmers. 

Aids

• Afweersysteem aangetast
• een virus, HIV-virus
• Seropositief
• Eerst geen ziekteverschijnselen
• Virus verspreid zich en "activeert" aids
  

AIDS

Hoe voorkom je een soa?

Door veilig te vrijen.

Dit doe je door een condoom te gebruiken

En wat te doen als je vermoed dat je een soa hebt?

 Je laten testen!

Als je jonger dan 25 jaar bent, kun je gratis een soa-test laten doen. Dit kan bij je huisarts of bij de GGD.