H3.1 De oude Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Grieken en Romeinen

Basis 1 - periode 2

Wat is wat?

Dikgedrukt = een begrip

schuin = moeilijk woord

uitleg van begrip

Hierin staat de uitleg van het begrip. Schrijf het begrip en de betekenis op in je schrift.

uitleg van moeilijk woord

Hierin staat de uitleg van het moeilijke woord. Schrijf het op in je schrift.

uitleg

Hierin staat de uitleg over een bepaald onderwerp.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...kan je voorbeelden geven van de Griekse cultuur. (T1)

...weet je dat Athene een democratie was. (R)

...ken je de begrippen kolonie, cultuur, stadstaat, (directe en indirecte) democratie. (R)

Het Griekse landschap

Waarom was het Griekse landschap niet geschikt voor landbouw?

Antwoord: omdat het er erg bergachtig en droog was. Hierdoor groeide graan niet goed en was er dus te weinig om de bevolking te voeden. 

Oplossing: bevolking stichtte kolonies om het graan daar te verbouwen en vervoeren naar andere stadstaten. 

• Griekenland bestaat uit bergen en veel eilanden.
• Hierdoor is landbouw erg moeilijk. 
• Grieken gingen wonen op plekken waar de grond wél vruchtbaar was. Dat gebied werd dan een kolonie. 
• Hierdoor verspreidde de Griekse cultuur zich overal.

Kolonie

Gebied van een Griekse stadstaat buiten Griekenland.

Cultuur

De kunst en de gewoonten van een volk.

Noem twee plekken waar de oude Grieken een kolonie stichtten.

Rondom de hele middellandse zee. Alles is prima, zolang het maar in het kustgebied licht. Meer de binnenlanden in deden de Grieken niet, omdat dat onhandig was met het vervoeren van de producten. 

Kies het goede antwoord.
Wat is een kolonie?

1. Gebied rondom de Griekse stadstaat
2. Gebied buiten de Griekse stadstaat
3. Gebied onder de Griekse stadstaat
4. Gebied boven de Griekse stadstaat

Kies het goede antwoord.
Wat is de goede betekenis van cultuur?

1. De kunst van een volk.
2. De waarden van een volk.
3. De gewoonten van een volk.
4. De kunst en gewoonten van een volk.

Stadstaten

Griekenland was niet één land, maar elke stad regelde zijn zaken zelf. In de stadstaat. 

Vaak was daar in koning de baas. Maar in Athene was dat anders...

Stadstaat

Een land dat niet groter is dan een stad.

Kies het juiste antwoord.
Een stadstaat is...

1. Een stad die zichzelf bestuurde.
2. Een stad die door iemand anders werd bestuurd.
3. Een stad die geen regels had.
4. Een stad met alleen maar vrouwen.

Athene

Athene was een democratie. Alle mannen die in Athene woonden mochten meebeslissen over het bestuur van de stad. 

(de rest deed niet mee)

Democratie

Iedereen mag meebesluiten over het bestuur. (In het oude Griekenland mochten alleen de mannen meebesluiten. Vrouwen, vreemdelingen en slaven deden niet mee.)

Athene

In Athene mocht dus iedereen meteen stemmen over een plan. Dat noemen we een directe democratie. 

Directe demoratie

Iedereen mag voor of tegen een plan stemmen. De meeste stemmen gelden. 

Kies het juiste antwoord.
Wie mochten in Athene stemmen?

1. Alleen vrouwen.
2. Alleen vreemdelingen.
3. Alleen slaven.
4. Alleen mannen.

Hoe gaat dat nu?

Nederland is ook een democratie. Maar we stemmen niet allemaal over wetten en regels. Dat doen andere mensen voor ons. Dit noemen we een indirecte democratie. 

Indirecte demoratie

Iedereen (mensen vanaf 18 jaar) mag mensen kiezen die het land vóór ons gaan besturen. 

Wat is het verschil tussen een directe en indirecte democratie?

Godenverhalen

Van links naar rechts:

Demeter (schaal), Hermes (staf), Hephaestus (smidse), Dionysseus (wijnrank), Apollo (zon), Ares (staf + helm), Aphrodite (kleed), Hades (tweetand) Poseidon (drietand), Zeus (valk), Artemis (maan), Hera (blauw), Athene (helm met veren)

De Grieken geloofden in veel goden tegelijk. De belangrijkste woonden op de berg Olympus. 

Elke god had een aantal zaken waar hij/zij voor stond. 

Leestip: Stephen Fry - Mythos

Toneelstukken

Maskers

• Om voor iedereen goed te zien te zijn, droegen de oude Grieken maskers met duidelijke gezichtsuitdrukkingen. 
• Omdat alle spelers mannen waren moest van een afstand duidelijk zijn dat het om een vrouw ging. 

Waarom hadden de oude Grieken hun theater in de berg gekapt?

Er waren geen versterkers, om mensen toch verstaanbaar te maken plaatsten ze het tegen een berg aan. Zo was hetgeen er gezegd werd hoorbaar voor iedereen. 

Waarom droegen de oude Grieken duidelijke maskers?

Zodat uitdrukkingen goed te zien waren. Ook voor het publiek achterin de zaal. 

Begrippen uit deze les

• Kolonie
• Cultuur
• Stadstaat
• Democratie
• Indirecte democratie
• Directe democratie

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.