§1.3 Nationalisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

§1.3 Nationalisme

...uitleggen waarom de ethische politiek werd ingevoerd en wat deze inhield

...oorzaken noemen voor het ontstaan van nationalisme in Nederlands-Indië
en beschrijven hoe Nederland daarop reageerde

...uitleggen welke gevolgen de Japanse bezetting had voor Indonesië

...de begrippen nationalisme, ethische politiek, volksraad,
Partai Nasional Indonesie (PNI) en interneren uitleggen

AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Huiswerkbespreking

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken

Afsluiten

DOEN

We bespreken de opdrachten
1d, 3, 5, 10

Huiswerkbespreking

IETS NIEUWS LEREN

Met andere ogen (ethische politiek)

• zorgen voor welzijn kolonie (Volksraad)
• nationalisme --> racisme 

Java: groep hoger opgeleide, rijkere elite:

• recht op eigen land (nationalisme)
• Groter zelfvertrouwen (bv. Japan verslaat Rusland)
• Onderwijs in Nederland
• Oprichting PNI olv Soekarno en Hatta ('27)

• 1942 Inval Japan Nederlands-Indië
• Nederlanders en militairen interneren
• Soekarno en Hatta: samenwerken met Japan
• Mislukking: dwangarbeid
• 17 augustus 1945: Republiek Indonesië1
• 1945-1949 Oorlog tussen NL en RI

19e eeuw: nationalisme komt op. 
Zoals:

• Duitsers willen een eenheidsstaat (1871)
• België wordt onafhankelijk (1830)

Nationalisme: mensen zijn trots op hun eigen land, volk, taal en cultuur

Nationalisme

Gedachten in NL: we moeten iets terugdoen voor de inheemse bevolking.

Gevolg: 1901 - ethische politiek. NL moet zorgen voor ontwikkeling van de koloniën.

• Onderwijs
• Gezondheidszorg
• Economie
• Infrastructuur
• Politiek

Ethische politiek

Wat houdt de ethische politiek in?

1. Nederland ging iets terug doen voor de Indonesiërs
2. Dat je alleen de politiek in mocht als je Nederlands was
3. De afschaffing van het Cultuurstelsel
4. Indonesiërs mochten ook politieke partijen oprichten

Wat is geen maatregel van de ethische politiek?

1. Betere medische voorzieningen
2. Scholen
3. Irrigatie landbouw
4. Beter voedsel

Wat was een onbedoeld gevolg van de ethische politiek?

1. Imperialisme
2. Industrialisatie
3. Militarisme
4. Nationalisme

1918: oprichting Volksraad. Een adviesraad waarin naast Nederlanders ook inheemse mensen zaten.

• Alleen adviseren, niet beslissen
• Macht bleef bij de Nederlanders

Gevolg: teleurstelling bij inheemse bevolking

Volksraad

Hoeveel macht had de Indonesische volksraad?

1. Ze konden wetten maken
2. Ze konden wetten veranderen
3. Ze konden mensen berechten
4. Ze konden advies geven

Waarom waren nationalisten niet blij met de volksraad?

1. In de volksraad zaten geen Indonesiërs.
2. De volksraad had weinig invloed.
3. De volksraad was voor meer Nederlandse invloed.
4. De volksraad besloot dat Soekarno moest worden gearresteerd.

Er ontstaat nationalisme in Nederlands-Indië.

De oorzaken:

• Elk volk had recht op een eigen land en bestuur en dat zij dat net zo goed zouden kunnen
• Er kwam meer zelfvertrouwen door een ander Aziatisch land: Japan. Dat land had een groot Europees land verslagen in een oorlog.
• Rijke, inheemse jongeren die gestudeerd hadden in Nederland hadden kennis gemaakt met Europese waarden als vrijheid, gelijkheid en democratie. Waar was dat voor de inheemse mensen?

Nationalisme

Bekende nationalist: Soekarno. 

1927: oprichting Partai Nasional Indonesia (PNI) (samen met Mohammed Hatta)

Doel: onafhankelijkheid voor Indonesië, niet meer samenwerken met NL

Reactie NL: Soekarno is gevaarlijk, wordt gevangen gezet.

Gevolg: grotere held voor Indonesië

Soekarno

VOORSPELLEN
Tijdens WO2 valt Japan NL-Indië binnen.
Wat zou er veranderen voor Soekarno?

1942: Japan valt Nederlands-Indië binnen

Nederlanders en indo's moeten interneren: opsluiten in kampen om mensen buiten samenleving te plaatsen: Jappenkampen

Nederlandse taal verboden

Nederlandse plaatsnamen veranderen: Batavia wordt Jakarta

Tweede Wereldoorlog

• Japan laat Soekarno en Hatta vrij
• Soekarno hoopt op een onafhankelijk Indonesië
  
  
• Japanners willen macht niet uit handen geven

Tweede Wereldoorlog

Japanners hebben grondstoffen nodig voor oorlogsvoering

Miljoenen indonesiërs moeten dwangarbeid verrichten 

Troostmeisjes

Dwangarbeid

AAN DE SLAG!

Wat?	Maken: 1.3
Hoe?	Lees de teksten, maak de vragen
Hulp?	Rood: stilte, geen vragen Oranje: stilte, je mag vragen stellen Groen: zachtjes overleggen
Klaar?

Heb je het gesnapt?

Exit-Ticket

Vakje 1:

Gebruik bron 18.

De Stichting Indië in Nood vergelijkt Soekarno met Mussert (leider van de NSB).

--> Geef een historisch argument dat de stichting daarvoor kon gebruiken. 

Vakje 2:

Sommige mensen zeggen dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd, anderen zeggen dat dat pas gebeurde in 1949. Geef voor beide meningen een argument.