Les 1 | Familieverhalen

• Wereldoriëntatie
• Basisschool
• Groep 6-8

In Kunsthal KAdE gaan jullie allerlei kunstwerken zien van Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars.

Ieder kunstwerk vertelt een verhaal. 

Vertel

Dat jullie binnenkort naar Kunsthal KAdE gaan. Daar zijn kunstwerken te zien van Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars.

Vraag

Wat betekent 'Afrikaans-Amerikaans'?

Familieverhalen

Voorbereiding

Vraag leerlingen een foto van hun familie mee naar school te nemen. 

Bespreken

Laat een aantal leerlingen het verhaal van de familiefoto vertellen: wie staan er op? Waar zijn deze mensen geboren? Welke verhalen vertellen zij over vroeger of waar ze vandaan komen? 

> Probeer aandacht te besteden aan verschillende achtergronden, culturen, gebruiken. 

Foto van James 

van der Zee

Vertel

Dit is een foto van James van der Zee. Hij maakte ongeveer honderd jaar geleden foto's van mensen in New York.

Bespreken

Voorbeeldvragen:

- Wie zijn er te zien?

- Wat zijn deze mensen van elkaar? Vrienden? Familie? Collega's?

- Wat voor moment is hier te zien? (een gewoon eetmoment of een feest?)

- Is het dag of nacht?

- Wat is de sfeer aan tafel? 

- Waar zouden deze mensen over praten?

Bespreek sowieso:

- Waar komen deze mensen vandaan denk je? Waar zijn ze geboren?

- Welke verhalen over vroeger vertellen ze?

Tip: Vraag door! Bijvoorbeeld: Waaraan zie je dat? Waarom denk je dat? Is iedereen het daarmee eens of denkt iemand iets anders te zien?

Vertel

De mensen op de foto van James woonden waarschijnlijk nog niet zo lang in New York. Waarschijnlijk waren ze geboren in het Zuiden van Amerika. De verhalen die ze over vroeger vertellen gaan waarschijnlijk over slavernij. 

Vraag

Hoe zat het ook alweer met het ontstaan van de Verenigde Staten van Amerika?

Vertel

Dit enorme land (ruim 230 keer zo groot als Nederland, kijk bijvoorbeeld eens op https://thetruesize.com/) werd ooit bewoond door veel verschillende stammen indianen. In de 15de eeuw kwamen ontdekkingsreizigers naar Noord- en Zuid-Amerika en prikten er hun vlag in de grond. Daarmee zeiden ze: dit is van ons, dit is onze kolonie. Steeds meer Europeanen reisden naar deze koloniën om er te gaan wonen en werken. 

Het land in Amerika was erg vruchtbaar en er waren niet genoeg mensen om te werken. Europeanen (ook Nederlanders) maakten mensen tot slaaf op het continent Afrika en brachten die per schip naar Amerika om hen daar te laten werken.

Vertel

Eeuwenlang werden mensen uit Afrika naar Amerika verscheept om daar, in de zuidelijke staten (provincies), als slaaf te werken. Bijvoorbeeld op katoenplantages. Ook kinderen moesten daar werken en ze konden niet spelen of naar school. 

In 1865 werd slavernij verboden. In de tijd daarna vertrokken veel zwarte mensen naar andere plekken in Amerika om daar een nieuw leven op te bouwen. 

Vertel

Toen zwarte mensen nog als slaven moest werken, mochten ze niet naar school. Ze konden dus ook niet lezen of schrijven. Ze wilden wel graag onthouden waar ze vandaan kwamen en wat hen was overkomen. In plaats van hun verhalen over op te schrijven, gingen ze die zingen of vertellen. 

Bekijk het filmpje

Foto's van James van der Zee

Vertel

James van der Zee was een zwarte fotograaf die foto's maakte in de wijk 'Harlem' in New York. Hier waren veel zwarte Amerikanen gaan wonen. Hij wilde laten zien dat deze mensen ook een gewoon en waardig leven hadden. Veel witte Amerikanen dachten namelijk nog vooral aan armoede en slavernij als ze aan zwarte mensen dachten.

Bespreek

Welke 'gewone' dingen doen de mensen op deze foto's?

Vertel

Nadat de zwarte Amerikanen waren bevrijd, begonnen ze hun verhalen te vertellen. Dat deden ze onder andere in muziek en boeken. En later ook in kunstwerken.