Bezonken rood - Jeroen Brouwers

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introduction

Samen met zijn moeder bracht Jeroen Brouwers zijn kleuterjaren door in het Japanse interneringskamp Tjideng op Java. In de roman Bezonken rood heeft hij op aangrijpende wijze zijn herinneringen verwerkt aan deze periode uit zijn jeugd en hoe dit de relatie met zijn moeder heeft aangetast.

Beeld bij je boek

Bezonken Rood - Jeroen Brouwers

Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Aanbevolen door

• Marion Bloem

De top 5 van Marion Bloem

Beeld en Geluid op school vroeg schrijvers hun favoriete top 5 samen te stellen. Welke boeken móeten gelezen worden, zijn urgent? Wij zoeken er beelden bij zodat je al vooraf kunt zien waarom dit boek écht enorm de moeite waard is. Zie hier de top 5 van Marion Bloem:

• Max Havelaar - Multatuli
• Buiten het gareel - Suwarsih Djojopuspito
• De tolk van Java - Alfred Birney / Onder de sneeuw een Indisch graf - FL
• Bezonken rood - Jeroen Brouwers
• Een meisje van honderd en Geen gewoon Indisch meisje - Marion Bloem

Bezonken rood - de motivatie van Marion Bloem

Hoewel de letterlijke inhoud van ‘Bezonken rood’ van Jeroen Brouwers door Rudy Kousbroek nogal fel publiekelijk is aangevallen, en Brouwers zich daarbij verdedigde dat de gevoelswaarde van het boek de hoofdzaak is en dat dit ook voor fictie geldt, zet ik hem ook op deze lijst. Daarbij wil ik dan ook zeggen dat een veel minder boek als Oeroeg eigenlijk leugenachtiger is als je echt naar de feiten kijkt, maar dat er geen enkele witte auteur is geweest die dat ooit heeft gedaan omdat Haasse met dat boek de pijn van het loslaten van het koloniale paradijs daarmee zo schitterend symboliseerde. Ikzelf had vanaf de eerste keer dat ik het _op jonge leeftijd las_ het gevoel dat er een klein wit meisje aan het woord was en geen witte jongeman. In mijn ogen klopte het psychologisch niet, en ook vond ik het bizar dat de ‘inlandse’ jongen werd afgeschilderd als wreed ten opzichte van dieren terwijl ik juist van witte mannen hoorde hoe zij als jongeman met de buks op vogels schoten en kikkers opensneden. Dus als je Brouwers op onjuistheden wenst te betrappen, doe dat dan ook bij gerespecteerde witte auteurs zoals Haasse, die ik overigens zeer waardeer als auteur.

                                                                                                             - Marion Bloem -

Wie is Jeroen Brouwers?

Jeroen Brouwers (1940) bracht zijn kindertijd door in  Nederlands-Indië. Na de Japanse invasie belandde hij in het Japanse interneringskamp Tjideng. In 1948 kwam Brouwers naar Nederland, waar hij tot zijn zeventiende in katholieke kostscholen verbleef. Na zijn dienstplicht werkte hij enkele jaren in de journalistiek. Bij het grote publiek werd hij bekend met 'Bezonken rood' (1981), waarin hij de toestanden in het jappenkamp beschreef. Deze roman vormt het tweede deel van de autobiografische Indiëtriologie, met als eerste deel 'Het verzonkene' (1979, Multatuliprijs 1980) en 'De zondvloed' (1988, F. Bordewijkprijs 1989) als laatste deel.

©2020

Thema 1: Jappenkamp en de liefde voor zijn moeder

De hoofdpersoon heet ook Jeroen Brouwers en heeft van zijn tweede tot zijn vijfde, drie jaar lang, met zijn grootmoeder, moeder en zus in het Jappenkamp Tjideng gezeten. Het was een vrouwenkamp, maar was ook bedoeld voor jongetjes onder de tien jaar. Destijds heeft hij, 'egoïstische levenslustige kleuter', helemaal niet geleden door alle vreselijke dingen die daar gebeurden. Aanvankelijk is zijn moeder de perfecte vrouw en houdt hij van haar. Het ideaalbeeld dat hij van zijn moeder heeft, houdt stand totdat zij door de Japanners wordt mishandeld: 'mijn moeder was de mooiste moeder, op dat moment hield ik op van haar te houden'. Hij krijgt vervolgens een hekel aan haar.  Zijn verdere leven (de rest van het boek) is hij op zoek naar een moederfiguur.

Thema 1: Jappenkamp en de liefde voor zijn moeder

In het volgende fragment praten twee presentatoren over het boek Bezonken rood en de relatie tussen de hoofdpersoon en zijn moeder.

Bekijk het fragment en beantwoord de volgende vraag:

Vind jij het logisch dat hij een afkeer kreeg voor zijn moeder? Waarom?

Bekijk het fragment

Bron: 17-05-2016 | Omroep: VARA Pauw

Thema 2: Echt gebeurd?

De roman heeft sterk autobiografische trekken (ook gezien de naam van de hoofdpersoon). 'Autobiografische fictie' noemt Brouwers het zelf. Er is zoals Marion Bloem aangeeft in haar motivatie veel gedoe geweest over of de dingen in het boek werkelijk gebeurd zijn. Dat er erge dingen gebeurden in het Jappenkamp, dat is natuurlijk niet verzonnen. Maar of het zó erg was en in hoeverre Brouwers' boek overeenkomt met de werkelijkheid is de vraag.

Bekijk het fragment over 'waarheid' en beantwoord de volgende vraag:
Vind jij dat als een roman gebaseerd is op een waargebeurd verhaal, alles in dat boek precies moet overeenkomen met de werkelijkheid, of mogen er volgens jou ook dingen bij verzonnen worden? Leg uit waarom jij dit vindt.

Bekijk het fragment

Bron: 03-11-2019 | Omroep: HUMAN BRAINWASH TALKS Sinan Can: Waarheid en perspectief

Meer fragmenten?

Kijk op beeldengeluidopschool.nl

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home

Bekijk de volledige fragmentenlijst die hoort bij de transkoloniale boeken