Veilig opladen

• Brandweer, Veiligheid, Burgerschapskunde
• Basisschool
• Groep 7,8

Introduction

In ieder huis zijn veel apparaten die werken met een oplaadbare batterij of accu. In deze les ontdek je hoe je de accu/batterij veilig kunt opladen. Ook leer je wat te doen wanneer het fout gaat tijdens het opladen. Dat is goed om te weten, want de brandweer wordt regelmatig ingeschakeld bij branden door (foutief) gebruik of opladen.

Instructions

Voorbereiding:

Deze docentenhandleiding geeft een uitgebreide toelichting op de les- en leerstof en lesideeën. Handig om van te voren door te nemen.

Instructions

Veilig opladen - Docentenhandleiding.pdf

Veilig opladen

Op de foto zie je een woonkamer waar een elektrische step wordt opgeladen.

Bespreek de volgende vragen:

• Heb jij ook een step? Laad jij je step in de kamer op? Zo nee, waar laad jij hem op? 

• Is dit een goede plek voor het opladen van de step?

• Stel dat het mis gaat tijdens het opladen. Wat denk je wat er kan gebeuren?
  

• Stel dat de step in brand vliegt, zou je de brand nog zélf kunnen blussen? 
  
  
• Heb je nog tijd om de step naar buiten te verplaatsen?
  
  
• Is er nog genoeg tijd om de ruimte verlaten?

Ga naar de volgende slide en bekijk het filmpje.

Bekijk het filmpje.

Met wat je nu hebt gezien, kijken we weer even terug naar de vragen waar we zojuist met elkaar over gesproken hebben.

Was dit een goede plek voor het opladen van de step?

ja

nee

Was dit een goede plek voor het opladen van de step?

Nee.

Wat zou wel een goede plek zijn?

• Het liefst buiten het huis. (bijvoorbeeld in een schuurtje, garage, berging). 
• Laad niet op in vrieskou of in de zon.
• Let er op dat je NOOIT apparaten oplaadt in de vluchtoute.
• Zorg dat er in de ruimte een rookmelder hangt.

Was er nog genoeg tijd om de ruimte te verlaten?

ja

nee

Was er nog genoeg tijd om de ruimte te verlaten?

Nou, nog net.

Maar wij denken dat ze giftige rook hebben ingeademd. Want het ging erg snel!

Gelukkig konden deze mensen zélf snel de ruimte uitgaan. Maar wat als dat niet kan? (Bijvoorbeeld oma die niet zo mobiel is of een baby in de box/wieg).

Het is goed om te kijken wat je kunt doen om zo veilig mogelijk op te laden.

Niet alleen van je step maar ook van andere apparaten die een lithium-ion batterij hebben, zoals batterijen van elektrische fietsen, telefoons en laptops.

Wat is bij deze brand het grootste gevaar?

1. De extreem giftige rook en explosiegevaar
2. Je kunt niet zelf blussen
3. Je hebt zéér weinig tijd om te vluchten

Wat is bij deze brand het grootste gevaar?

Antwoord A is goed. Bij brand in een lithium-ion batterij komt extreem giftige rook vrij. En de brand kan explosief verlopen.

Door zeer giftige rook en kans op nog meer explosies heb je nauwelijks tijd om de ruimte te verlaten. En je hebt zeker géén tijd om de step naar buiten te verplaatsen.

Vanwege deze gevaren kun je brandende lithium-ion batterijen NIET zelf blussen.

Waardoor kan een lithium-ion batterij beschadigd raken?

1. Door lang in de zon te staan
2. Door een valpartij of door stoten
3. Door veel regenwater
4. Alle antwoorden zijn goed

Waardoor kan een lithium-ion batterij beschadigd raken?

Alle antwoorden zijn goed.

Toelichting op de volgende slide.

Thermal runaway

Lithium-ion batterijen zijn kwetsbaar.

Een batterij kan beschadigd raken door:

• Vallen of stoten  
• Oververhitting door de zon
• Overvloedig regenwater
• Vrieskou 

Dit kan een thermal runaway veroorzaken. 

Wat is een thermal runaway?

De accu van bijvoorbeeld een step of fiets bestaat uit meerdere batterijen.  

Als één van die batterijen kapot is en gaat branden, dan kunnen al die andere batterijen ook kapot gaan en gaan branden. 

Dit noemen we een Thermal Runaway.

Dit zorgt voor zeer giftige rook en een brand die zich snel ontwikkelt.

Dat heb je gezien in het filmpje.

• Verlaat daarom ALTIJD de ruimte waar brand is. 
• Blijf uit de rook!
• Doe de deur achter je dicht. Hierdoor voorkom je verspreiding van rook.
• Buiten op een veilige plek bel je 112.

Wat doe je met een beschadigde lithium-ion batterij?

1. Gelijk buiten leggen en later wegbrengen naar de milieustraat
2. Buiten in een grote bak met water leggen
3. In de afvalbak gooien

Wat doe je met een beschadigde lithium-ion batterij?

Stop in ieder geval met het gebruik van de batterij.

Antwoord: A en B zijn beide goed.

A:
Als de batterij beschadigd is, bestaat een grote kans op zelfontbranding. Leg de batterij buiten neer. 

B:

Als de batterij stinkt of heet wordt leg deze minimaal 48 uur buiten in een bak met water.

Breng een batterij/accu die beschadigd is of heeft gebrand altijd naar de milieustraat van de gemeente.

Gooi een batterij/accu NOOIT in de afvalcontainer. Bij het afvalverwerkingsbedrijf kan dit brand veroorzaken.

Hoe herken je een beschadigde accu?

Wat doe je met een beschadigde lithium-ion batterij?

1. Gelijk buiten leggen en later wegbrengen naar de milieustraat
2. Buiten in een grote bak met water leggen
3. In de afvalbak gooien

Wat doe je met een beschadigde lithium-ion batterij?

Stop in ieder geval met het gebruik van de batterij.

Antwoord: A en B zijn beide goed.

A:
Als de batterij beschadigd is, bestaat een grote kans op zelfontbranding. Leg de batterij buiten neer. 

B:

Als de batterij stinkt of heet wordt leg deze minimaal 72 uur buiten in een bak met water.

Breng een batterij/accu die beschadigd is of heeft gebrand altijd naar de milieustraat van de gemeente. 

Gooi een batterij/accu NOOIT in de afvalcontainer. Bij het afvalverwerkingsbedrijf kan dit brand veroorzaken.

Hoe herken je een beschadigde accu?

Een paar voorbeelden:

• Lekkende vloeistof
• (Overmatige) hitte
• Sterke geur
• Behuizing van de accu staat bol
• Laad niet of slecht op

Welke apparaten ken jij met een oplaadbare accu/batterij?

Welke apparaten ken jij met een oplaadbaarbare accu/batterij ?
Denk bijvoorbeeld aan:

Draagbare elektronica

Mobiele telefoons

Laptop

Tablet

Power Banks

Drone

Fototoestel

Navigatiesystemen

Stappenteller

Boxen/luidsprekers

Koptelefoons

Alledaagse huishoudelijk apparatuur

Lampjes

Deurbel

Keukenweegschaal

Thermostaat

Alarmsystemen

Grasmaaier

Kruimeldief

Persoonlijke verzorging

Elektrische tandenborstel

Weegschaal

Horloge (denk aan Fitbit, Apple Watch)

Bloeddrukmeter

Thermometer

Cardio apparaten (zoals roeimachine, loopband, crosstrainer, etc.)

Hoortoestellen

Speelgoed

Elektrische kinderauto/motor of speelgoed auto

Speelgoed met geluid

Gereedschap

Accu(schroef)boormachine

Accu multitool

Al het gereedschap waarbij een herlaadbare accu wordt gebruikt

Zaklampen

Elektrische vervoersmiddelen

Elektrische voertuigen (auto, fiets of scooter, fat-bike)

Elektrische step

Hoverboard

Scootmobiel

Lesidee:

Welke apparaten in de klas zijn voorzien van een oplaadbare batterij/accu?

Worden deze apparaten veilig opgeladen?

Bekijk de foto. 

Hier is brand geweest.

Zie jij de oorzaak van de brand?

Overleg in tweetallen.

Klik op de volgende slide voor aanwijzingen.

Opdracht

Werk in tweetallen en beantwoord de volgende vragen:

- Wat is hier gebeurd?

De rode cirkel geeft aan waar de brand is begonnen.

Het is een elektrische fiets.

In de volgende slide ontdek je de oorzaak.

Animatie van het ontstaan van de brand in de fietsaccu. De brand is ontstaan tijdens het opladen.

Wat kun jij doen om veilig op te laden?

Wat kan jij doen om veilig op te laden?

• Kies een juiste oplaad plek: NIET in een vluchtroute.
• Zorg voor een harde, stabiele ondergrond.
• Zorg dat een rookmelder aanwezig is in de ruimte.
• Haal de stekker uit het stopcontact zodra het apparaat is opgeladen.
• Gebruik de juiste, liefst originele opladers. Zorg dat de oplader hetzelfde vermogen heeft als de batterij.
• Gebruik géén kapotte snoeren.

Doe de safety quiz

Veilig laden quiz https://www.brandweer.nl/onderwerpen/e-bike-laadpaal/#quiz 

Wat vind jij belangrijk om thuis te vertellen over deze les?

In deze les hebben we de volgende onderwerpen behandeld:

• Hoe kan brand ontstaan in apparaten met een oplaadbare accu/batterij?
• Hoe kun je veilig opladen?
• Wat moet je doen als een apparaat met een accu in brand staat?

Open vraag:

We zijn hier op  school mee aan de slag gegaan. En nu is het aan jullie om thuis te vertellen wat je hebt geleerd en om te checken hoe veilig je woont en leeft.

Vul in wat jij belangrijk vindt om thuis te vertellen.

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Met deze poll zie je hoe de leerlingen deze les hebben ervaren.

Vraag ook naar tips om deze les eventueel te verbeteren.

Tips voor het aanpassen of verbeteren van de les kunnen worden gemaild naar:

[e-mail].