VLEKKENLOOS: Goed leren debatteren met een korte film

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Introduction

Leerlingen weten doorgaans heel goed zelf hun mening te geven, maar hebben soms nog moeite met het vinden van de juiste argumenten. Film is een krachtig middel om meningen te onderbouwen met overtuigende argumenten. In deze les leren leerlingen argumenten in films herkennen en ervaren ze hoe film hun eigen mening kan beïnvloeden. Vervolgens debatteren ze over een stelling uit de film. Ze leren hun eigen mening vormen en dragen hierbij overtuigende argumenten aan. Leerlingen debatteren in twee groepen over de stelling, net zoals in het Lagerhuis. Ze gebruiken daarvoor de informatie uit de korte film of documentaire. Quote Marieke: "Ik merk dat mijn leerlingen het leuk vinden om hun mening te geven. Ze zijn hier ook goed in! Hun mening onderbouwen en beargumenteren vinden ze vaak lastiger. Ik gebruik film omdat het aansluit op hun belevingswereld. Hierdoor begrijpen ze makkelijker het verschil tussen feit en mening en leren ze zelf goede argumenten te formuleren. Film maakt abstracte begrippen en opvattingen tastbaar en invoelbaar." Dit is een les Nederlands bij vaardigheden kijken, luisteren en spreken

Instructions

Veilige sfeer in de klas:

Voordat je met deze les begint is het van belang dat er een veilige sfeer in de klas aanwezig is. Deze les gaat over menstrueren, iets wat niet enkel vrouwen doen maar ook mensen die zich niet identificeren als vrouw. Zorg dus dat de leerlingen elkaar respecteren, ongeacht hun achtergrond, geslacht, genderidentiteit, genderexpressie of geaardheid. Hierdoor kunnen leerlingen zich vrij voelen om openlijk te praten over deze onderwerpen zonder angst voor veroordeling of discriminatie. Wij moedigen leraren aan om een inclusieve omgeving te creëren waarin diversiteit wordt gewaardeerd en gevierd.

Voorkennis: 

· 1F, op weg naar 2F

· Voordat je aan deze les begint, check je of je leerlingen het verschil kunnen benoemen tussen een feit, mening en een argument.

• Een feit kan je controleren en is iets dat waar of niet waar is. Een feit is ook voor iedereen hetzelfde.
• Dat geldt niet voor een mening. Dat is iets wat iemand vindt of denkt en is dus voor iedereen anders. Je herkent een mening aan "ik vind" en "volgens mij".
• Als je een mening wil verdedigen, dan gebruik je een argument. Argumenten geven aan waarom je iets vindt.

Benodigde materialen:

• Laptop en beamer om de film te bekijken.
• Bord met stellingen.
• Informatie over de opdracht voor de leerling uitgeprint.
• Werkvorm Lagerhuis met spelregels

Film & Nederlands

Dit is de algemene variant van de les 'Goed leten debateren met een korte film' zonder films. Je kunt deze les dus toepassen op elke film en elke stelling naar keuze.

Ook zijn er specifieke varianten van deze les te vinden die te gebruiken zijn bij de volgende films: Moffenmeid, Het schooladvies, Coming in en Vlekkeloos. 

Instructions

Docentenhandleiding_Goed leren debatteren met film.pdf

Leerlingenblad_Goed leren debatteren met film.pdf

Goed leren debatteren met een korte film

Inleiding

Leg uit aan de klas dat ze gaan debatteren in twee groepen over een stelling, net zoals in het Lagerhuis. 

Ze gebruiken daarvoor voor of tegen argumenten uit een korte film of documentaire. 

• Leerlingen hebben pen en papier gereed om tijdens het kijken van de film aantekeningen te maken.

      Leerdoelen

Aan het einde van de les...

... kun je argumenten in films herkennen, benoemen en aanwijzen.

... kun je uitleggen op welke manier film je eigen mening over een bepaald onderwerp beïnvloedt.

... kun je in debatvorm je eigen mening verwoorden en goed onderbouwen met argumenten.

Leerdoelen

Aan het einde van de les...

... kunnen leerlingen argumenten in films herkennen, benoemen en aanwijzen.

... kunnen leerlingen uitleggen op welke manier film hun eigen mening over een bepaald onderwerp beïnvloedt.

... kunnen leerlingen in debatvorm hun eigen mening verwoorden en goed onderbouwen met argumenten.

Voorkennis 

Wat je vooraf moet weten en kunnen:

Je begrijpt het verschil tussen een feit, een mening en een argument.

· Een feit is controleerbaar en is iets dat waar of niet waar is. Een feit is ook voor iedereen hetzelfde.

· Dat geldt niet voor een mening. Dat is iets wat iemand vindt of denkt en is dus voor iedereen anders. Je herkent een mening aan "ik vind" en "volgens mij".

· Als je een mening wilt verdedigen, gebruik je een argument. Argumenten geven aan waarom je iets vindt.

      Voorkennis

Wat je vooraf moet weten en kunnen:

Je begrijpt het verschil tussen een feit, een mening en een argument.

- Een feit is controleerbaar en is iets dat waar of niet waar is. Een feit is ook voor iedereen hetzelfde.

- Dat geldt niet voor een mening. Dat is iets wat iemand vindt of denkt en is dus voor iedereen anders. Je herkent een mening aan "ik vind" en "volgens mij".

- Als je een mening wilt verdedigen, gebruik je een argument. Argumenten geven aan waarom je iets vindt.

Voorkennis

• Bespreek de nodige voorkennis die nodig is voor deze les .

• Herhaal de verschillen tussen een feit, een mening en een argument als dat nodig is. 

De stelling 

 1  De stelling 

"Elke school moet gratis menstruatieproducten aanbieden."

De stelling

"Elke school moet gratis menstruatieproducten aanbieden.*"

• Lees zelf of laat een leerling de stelling hardop voorlezen.

• Laat de leerlingen de stelling in hun schrift opschrijven.

* Deze stelling is inclusief opgesteld zodat ook de mensen met een baarmoeder die zich niet als vrouw identificeren zich gezien voelen. Een veilige sfeer in de klas vinden wij erg belangrijk. 

LET OP: Voor deze les is er een specifieke stelling gekoppeld aan de film Vlekkeloos. Het is ook mogelijk om de algemene les te geven waarbij je zelf een stelling en bijbehorende film of nieuwsitem kunt kiezen.

OF kies een debatles met een van de andere films: Het schooladvies, Coming in en Moffenmeid. LINKJES TOEVOEGEN!!!!

 2  Film bekijken

Kijk en luister goed naar de korte film "Vlekkeloos".

Schrijf op welke argumenten voor of tegen de stelling je in de film ziet en/of hoort.

Film bekijken

Vertel dat jullie klassikaal de korte film Vlekkeloos gaan bekijken en dat ze moeten opletten. 

Ook moeten ze de voor en tegen argumenten van de stelling die in de film te zien zijn in hun schrift noteren.

De groepen bereiden hun argumenten voor en tegen de stelling voor.

 3  Lagerhuis debat spelregels

De rollen worden verdeeld door de leraar.

Bereid je opgeschreven argumenten alvast voor.

Debat regels:

Je vinger opsteken als je iets wil zeggen.

Eerst reageren op een ander en pas dan met je eigen argumenten komen.

En meer...?

Inleiding en spelregels voor het debat.

Leg uit wat er gaat gebeuren. 

1. Wijs twee leerlingen aan die fungeren als jury. Zij doen niet mee met het debat.

2. Wijs een andere leerling aan als tijdbewaker. Deze let op de tijd maar telt ook af aan het einde.

3. Deel de klas in tweeën op (twee partijen) die óf voor óf tegen zijn.

4. Geef duidelijke spelregels aan voor het debat. Een voorbeeld vind je op schooldebatteren.nl. 

Denk aan regels als: 

• je vinger opsteken als je iets wilt zeggen,  
• eerst reageren op een ander en pas dan met je eigen argumenten komen,
• of bedenk zelf nog wat regels

5. Laat ze de argumenten die ze hadden opgeschreven een beetje voorbereiden.

6. Jij bent de debatleider en geeft de beurten. Ga naar de volgende slide om het debat te beginnen! 

Vind meer info en tips op schooldebatteren.nl!

Jury persoon 2

Één tijdbewaker

Jury persoon 1

VOOR

TEGEN

Leraar is de debatleider

 4  Het debat

10 minuten

Vinger opsteken als je iets wilt zeggen.

Eerst reageren, dan eigen argument

Debat regels:

Het debat

• De rollen zijn al verdeeld. 

• Herhaal de stelling nog eens als dat nodig is. 

• Zorg dat iedereen klaar gaat staan, ook de tijdbewaker met een timer van 10 minuten!
  

• Laat na tien minuten de tijdbewaker aftellen van tien tot nul.

De jury kiest de winnende groep en er wordt besproken welke argumenten zijn gebruikt.

 5  Nabespreking

De jury overlegt en kiest de winnende groep.

De jury legt duidelijk uit waarom zij deze groep tot winnaar heeft uitgekozen.

Welke argumenten heb je in het debat gehoord die ook in de film werden gegeven?

Welke boodschap denk je dat de filmmaker heeft. Is de filmmaker voor of tegen?

Op welke manier is jouw eigen mening beïnvloed door de film? 

Was je bijvoorbeeld eerst voor maar na het kijken van de film tegen? Geef voorbeelden.

Waarom denk je dat?

Bespreek de volgende vragen:

Nabespreking

• Na het debat overlegt de jury en kiest zij een winnende groep.

• Zeg dat de jury goed uitlegt waarom zij deze groep tot winnaar hebben uitgekozen.

Bespreek daarna klassikaal de volgende vragen: 

• Welke argumenten heb je in het debat gehoord die ook in de film werden gegeven?

• Welke boodschap denk je dat de filmmaker heeft. Is de filmmaker voor of tegen? Waarom denk je dat?

• Op welke manier is jouw eigen mening beïnvloed door de film? Was je bijvoorbeeld eerst voor maar na het kijken van de film tegen? Laat ze voorbeelden geven.

 6  Reflectie

Wat ging er goed in het debat? En wat kan beter?

Tops

Tips

Reflectie

Ten slotte reflecteer je klassikaal op de tips en tops van het gevoerde debat.

• Wat ging er goed in het debat? En wat kan beter?

Mocht er tijd over zijn, start je een nieuw debat op aan de hand van een andere stelling en passen de leerlingen de tips en tops toe.

Schrijf een betoog over de stelling met inleiding, middenstuk en slot.

 7  Verdiepende opdracht 

Schrijf een betoog over de stelling: "Elke school moet gratis     menstruatieproducten aanbieden."

Drie alinea's:

 

Inleiding

Middenstuk

Slot

Verdiepende opdracht

Mocht er nog tijd over zijn, laat de leerlingen deze verdiepende opdracht maken: een betoog schrijven over de stelling: "Elke school moet gratis menstruatieproducten aanbieden."

Leg uit dat een betoog bestaat uit een inleiding, middenstuk en slot. 

• De inleiding presenteert de stelling en trekt de aandacht. 
• Het middenstuk bevat argumenten en onderbouwing. 
• Het slot vat samen en sluit krachtig af. 

Moedig het gebruik van goedlopende zinnen aan. 

Geef feedback om betoogvaardigheden te verbeteren.